სამკურნალო დიეტა[ღვიძლის და ნაღვლის გამომყვანი გზების და ნაღვლის ბუშტის დაავადებების დროს ]

 

ეს დიეტა ინიშნება შემდეგი დაავადებების არსებობისას:

a.    ქოლეცისტიტი

b.    ჰეპატიტი

c.    ნაღველ-კენჭოვანი დაავადება

d.    ქრონიკული კოლიტი

e.    ქრონიკული გასტრიტი

 

 

ზოგადად:

 

ცილების ნორმა დღეში  :   1გ ცილა - წონის ყოველ 1კგ-ზე ,ამასთან:

ცხოველური ცილა [მაგ.  ხაჭო,კვერცხი,თევზი,ხორცი,ქათამი] უნდა იყოს  დღიური ნორმის -55%

მცენარეული ცილა [ მაგ.ნიგოზი,ნუში,თხილი] უნდა იყოს დღიური ნორმის   -45%

 

ცხიმები 70-80 გ დღეში

ცხოველური  50გ  [ ნაღების კარაქი არაუმეტეს 20 გ დღეში, ყველი არაუმეტეს  30 გ დღეში ]

მცენარეული  20-30 გ [მაგ. ზეითუნის ზეთი]

 

მარილი  მხოლოდ 6-10 გ დღეში [ უმჯობესია ჰიმალაის მარილი ]

 

წყალი    მინიმუმ  1,5  ლიტრი დღეში [!!!]

 

ქვენოთ ნახსენები საკვები მზადდება მხოლოდ : მოხარშვით,მოთუშვით,შეცხობით

აკრძალულია - შემწვარი

იხეხება :  მხოლოდ   მაგარი ხორცი,  სტაფილო და ჭარხალი

 

ხ

ნებადართული  სასმელები

 

ა)სუსტი შავი ჩაი ლიმონით[ მწვანე ჩაი უკეთესია]

ბ)ასკილის ნაყენი

გ)ხილის და კენკრის წვენები [უშაქროდ]

დ)ახალი და მშრალი  ხილის კომპოტები

ე)ჟელე და მუსი ნახევრადტკბილი

 

აკრძალული სასმელები

ა)ყავა

ბ)კაკაო

გ)გაზიანი  სასმელები

დ)კატეგორიულად იკრძალება ალკოჰოლური სასმელები[მათ შორის ლუდი]

ე)ყურძნის წვენი

 

ნებადართული სუპები

ა) ბოსტნეულის სუპები [ყაბაყით სტაფილოთი,გოგრით,ვერმიშელით,ბრინჯით,კარტოფილით]

ბ)რძიანი სუპები  [მაკარონებით ან ვერმიშელებით]

გ)გაროხის სუპი

 

აკრძალული სუპები

ა) ხორცის ბულიონი

ბ)თევზის ბულიონი

გ)სოკოს ბულიონი

დ)პარკოსნების ბულიონები

ე)აკროშკა

 

ნებადართული ხორცი

ა)უცხიმო საქონლის ხორცი

ბ)უცხიმო ხბოს ხორცი

გ)ქათმის ხორცი კანის გარეშე

დ)ინდაური კანის გარეშე

ამასთან ,მაგარი ხორცი  უნსა იყოს გახეხილი , გატარებული ან დაკეპილი [მოხარშული ან კატლეტები ორთქლზე]

 

ნებადართული  თევზი[ყოველდღე]

 

ქორჭილა [სუდაკ]

ტრესკა

ხეკი

მინტაი

თინუსი[არაკონსერვირებული]

შეზღუდულად [კვირაში 1-ხელ   ]

ორაგული

 

აკრძალული  ხორცეული  და თევზეული

ა)თირკმელები

ბ)ღვიძლი [???][გასარკვევია]

გ)ენა

დ)ღორის ხორცი [გასარკვევია]

დ)ძეხვეული

ე)შებოლილი  ხორცი  

ვ)ხოცის კონსერვები

ზ)თევზის კონსერვები

თ)დამარილებული თევზი

ი)შებოლილი თევზი

კ)ცხიმიანი თევზი[ორაგული,კალმახი,საზანი,ლოქო]

ლ)ხიზილალა

მ)სუში

 

 

ნებადართული ფაფები

ა) წიწიბურას [გრეჩიხას] ფაფა

ბ)შვრიის ფაფა[იგულისხმება მარცვლოვანი შვრია და არა ფანტელი]

გ)ბრინჯის ფაფა[მოხარშული წყლისა და რძის ნარევში 50%/50%-ზე, უმჯობესია ყავისფერი ბრინჯი ]

დ)შვრიის ფანტელი [დასაშვებია კვირაში ერთხელ,უშაქროდ ]

ე)პუდინგები ,სუფლეები,ნამცხვრები [მარცვლეულის და ხაჭოს ნარევებისგან დამზადებული  50%/50 %-ზე]

ვ)შვრიის ფანტელების და ხაჭოს ნამცხვრები [უშაქროდ]

 

აკრძლული ფაფები

ა)სიმინდის ფაფა

ბ)ღომი

დ)პერლოვკა

ე)ქერის ფაფა[იაჩმენნაია]

ვ)ფეტვის  ფაფა [პშენო]

 

აკრძალულია  პარკოსნებისგან მომზადებული კერძები

გასარკვევია ლობიო   დასაშვებია თუ არა [მწვანე ლობიო აკრძალულია]

 

დასაშვები ცომეული

ა)ქატოს პური

ბ)ხორბლის პური[ აუცილებლად გახუხული ან წინა დღის]

გ)ჭვავის პური

დ)სუხარი[ოღონდ უშაქრო  და   ფუნთუშებისგან დამზადებული - არა]

ე)უშაქრო მშრალი პეჩენიები

ზ)ნამცხვრბი და ღვეზელები  მოხარშული ხორცით , ხაჭოთი,კენკრით,ვაშლით

თ)მშრალი ბისკვიტი

 

აკრძალული ცომეული

ა)საკონდიდტრო ნაწარმი

ბ)ფენოვანი ცომი

გ)პონჩიკები

დ)ახალი პური

ე)ბლინები

ვ)ზეთში შემწვარი  ღვეზელები

დასაშვები რძის პროდუქტები

ა)არაჟანი[მხოლოდ  კრძზე დანამატის სახით მაგ. ბორშში .ამასთან, ცალკე უნდა გაკეთდეს ბოსტნეულის წვნიანი წყალზე  და ჩაეწყოს ცალკე მოხარშული ხორცის ნაჭრები  .ხორცის ბულიონი აკრძალულია,არ უნდა იყოს შბორშში  ჩვეულებრივი კომბოსტოც [უნდა შეცვალო სხვა კომბოსტოებით]]

ბ)ყველი უმარილო ძალიან შეზღუდული რაოდენობით[20-30გ]  ,აკრძალულია მდნარი ყველი

გ)ხაჭო უცხიმო[ცხიმი არაუმეტეს  5% -სა]

დ)კეფირი [ცხიმი არაუმეტეს 2%-ისა]

ე) მაწონი დაბალ %-იანი  [სოფლის არა]

ვ)რძე  დაბალ % -იანი [არაუმეტეს 200 გ დღეში]

 

აკრძალული რძის პროდუქტები

ა)მარილიანი ყველი[მაგ. „ქარხნული’’,“იმერული’’]

ბ)ნაღები

გ) რძე 6%-იანი  და მეტი

დ)ცხიმიანი ხაჭო[8%]

 

დასაშვები ბოსტნეული

ა)ყვავილოვანი კომბოსტო[ორთქლზე]

ბ)ბროკოლი[ორთქლზე]

გ)ყაბაყი[ორთქლზე]

დ)გოგრა[ორთქლზე]

ე)ჭარხალი [გამომცხვარი კანიანად ცხვება,კანი ძვრება და იხეხება]

ვ)კარტოფილი მუნდირში [ძალიან შეზღუდულად]

ზ)მწვანე ცერცვი[გოროხი][არ უნა იყოს კონსერვირებული]

თ)პეკინის კომბოსტო[ცოცხლად]

ი)სტაფილო[გახეხილი]

კვირაში  1-ხელ  ან 2-ჯერ[ანუ შეზღუდულად]

ა)ახალი ბულგარული წიწაკა

ბ)კიტრი

გ)პომიდორი

დ)ზღვის კომბოსტო

[გამწვავების შემთხვევაში ეს პროდუქტები  უნდა ამოიღო]

ხ

აკრძალული ბოსტნეული

ა)სოკო

ბ)სიმინდი

გ)ისპანახი

დ)ბოლოკი

ე)ბადრიჯანი

ვ)ღოლო

ზ)ნიორი

თ)ხახვი

ი)სატაცური

კ)ტკბილი წიწაკა

ლ)მწვანე ხახვი

მ)ბოსტნეულის მწნილები

ნ)კონსერვირებული ბოსტნეული ,მათ შორის კონსერვირებული ცერცვი [გაროხი]

ო) კომბოსტო[ჩვეულებრივი]

 

ხ

დასაშვები მწვანილი [შეზღუდულად]

 

ა)ოხრახუში[პეტრუშკა]

ბ)ისპანახი[შპინატ]

გ)კამა[უკროპ]

დ)ვარდკაჭაჭა[цикорий]

ე)руккола[არგულა]

ვ) წიწმატი ?

 

დასაშვები ხილი

·        ტკბილი და მწიფე ვაშლი მაგ. „ანტონოვკა’’[ ღუმელში გამომცხვარი][არ უნდა იყოს მჟავე მაგ. „ბროცკი’’]

·        ბანანი

·        შავი ქლიავი

·        საზამთრო[ 2 მომცრო ნაჭერი დღეში]

·        გახეხილი ხმელი  ხილის[ჩირის?]   გაწურული კომპოტი [უშაქროდ]

·        ჟელე და მუსი [ნახევრადტკბილი]

 

 

აკრძალული ხილი

·        ლეღვი

·        მალინა

·        მოცხარი

·        ყურძენი

·        ფინიკი

·        კივი

·        შტოში

·        ფორთოხალი

·        მანდარინი

·        მსხალი

·        ნესვი

·        ხურმა[ ?]

 

დასაშვებია კვერცხი [შეზღუდულად და შემდეგი ფორმით]

·        2 კვერცხის მხოლოდ ცილისაგან მომზადებული ომლეტი   24 საათში ერთხელ

·        კვერცხის გული მხოლოდ ნახევარი ,ისიც რაიმე კრძებში    24 საათში ერთხელ

 

აკრძალულია კვერცხი

 

ა)მაგრად მოხარშული

ბ)შემწვარი

გ) „გლაზოკები’’

 

 

დასაშვები ცხიმები

 

·        ნაღების კარაქი [მაგ. ფაფაში ან ცალკე  20-30 გ დღეში,არ ვწვავთ კარაქში არაფერს]

·        რაფინირებული მცენარეული ზეთი  [10-15 გ დღეში -ბოსტნეულზე მოსხმული არ ვწვავთ ზეთში არაფერს]

 

დაუშვებელი ცხიმები

 

·        ღორის ქონი [ე.წ. „სალო’’]

·        საქონლის ქონი

·        ცხვრის ქონი

·        კულინარული ცხიმები

 

 

დასაშვები საწებლები

 

·        ბოსტნეულის სოუსები

·        რძიანი სოუსები

·        არაჟნიანი სოუსები

·        სოიოს სოუსი

·        ხილის  სოუსები

 

აკრძალული საწებლები

 

·        მაიონეზი

·        კეტჩუპი

·        მდოგვი

·        წიწაკა[შავი და მწვანე]

·        ძმარი

·        აჯიკა

·        ტყემალი

·        Хрен

·        სანელებლები და სუნელები

 

დასაშვები ტკბილეული [ძალზე შეზღუდულად]

·        ზეფირი

·        მარმელადი

·        კანფეტი  კაკაოს და შოკოლადის გარეშე

·        მურაბა

·        თაფლი

·        შაქარი

 

დაუშვებელი ტკბილეულია

·        შოკოლადი

·        კრემიანი  ტკბილეული[ტორტები და ა.შ]

·        ნაყინი

·        ხალვა

·        ცხიმიანი დესერტები

 

ხ

სამკურნალო კვების შედეგად  საგრძნობლად უმჯობესდება მდგომარეობა:

a.      მცირდება მარჯვენა ნეკნებს ქვეშ სიმძიმის შეგრძნება

b.      ქრება  ნაწლავების შებერილობა

c.      ქრება ბოყინი

 

წყარო:

https://www.youtube.com/watch?v=nlZohTQEsSs