სისხლის სამართლის პროცესის ზოგადი პრინციპები

 

·        „სისხლის სამართლის პროცესის  პრინციპები’’  „ძირითადი დებულებებია’’,რომლებიც განსაზღვრავენ   სისხლის საპროცესო სამართლის  ა)შინაარსს და ბ) სტრუქტურას

x

·        „სისხლის სამართლის პროცესის  პრინციპების’’  ნაწილს კანონმდებელი აყალიბებს „სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის’’[შემდგომში: სსსკ] მე-2 თავში

ესენია:

1)     „პიროვნების ღირსების ხელშეუვალობა’’ [მე-4 მუხლი]

2)     „უდანაშაულობის და თავისუფლების პრეზუმფცია’’[მე-5 მუხლი]

3)     „ადამიანის კონსტიტუციურ უფლებათა და თავისუფლებათა არამართლზომიერი შეზღუდვის დაუშვებლობა’’[მე-6 მუხლი]

4)     „სისხლის სამართლის პროცესში პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა’’[მე-7 მუხლი]

5)     „სამართლიანი პროცესი და სწრაფი მართლმსაჯულება[მე-8 მუხლი]

6)     „მხარეთა თანასწორობა და შეჯიბრებითობა’’ [მე-9 მუხლი]

7)     „სასამართლო სხდომის საჯაროობა და ზეპირობა’’[მე-10 მუხლი]

8)     “სისხლის სამართლის პროცესის სახელმწიფო ენაზე განხორციელება’’[მე-11 მუხლი]

9)     “კანონიერება’’ და „სასამართლოს დამოუკიდებლობა’’[მე-12 მუხლი]

10)  „მტკიცებულება’’[მე-13 მუხლი]

11)  „მტკიცებულებათა უშუალო და ზეპირი გამოკვლევა’’ [[მე-14 მუხლი]

12)  „ჩვენების მიცემაზე უარის თქმის უფლება’’[მე-15 მუხლი]

13)  „სისხლისსამართლებრივი დევნის დისკრეციულობა’’[მე-16 მუხლი]

14)  „ბრალის წაყენება დასაბუთებული ვარაუდის საფუძველზე’’[მე-17 მუხლი]

15)  „განმეორებითი დაკავების და მსჯავრდების აკრძალვა’’[მე-18 მუხლი

ხ

·        ამ პრინციპების „ერთი ნაწილი’’ მიეკუთვნება „კონსტიტუციური პრინციპების’’ კატეგორიას[ჯგუფს],რადგან ისინი კონსტოტუციის „შესაბამისი’’ ნორმებიდან არიან სსსკ-ის მე-2 თავის ცალკეულ მუხლებში გადმოტანილი[ მაგ.„პიროვნების ღირსების ხელშეუვალობა’’ ან  „უდანაშაულობის და თავისუფლების პრეზუმფცია’’,ან „მხარეთა თანასწორობა და შეჯიბრებითობა’’ და ა.ს]

·        „ნაწილს’’ კი „წმინდა’’ პროცესუალური  შინაარსი აქვს და ამიტომ ისინი“საპროცესო-სამართლებრივ პრინციპებად’’ იწოდებიან[მაგ. „მტკიცებულებათა უშუალო და ზეპირი გამოკვლევა’’, ან „სისხლისსამართლებრივი დევნის დისკრეციულობა’’]

ხ

·        ყურადღება: სისხლის სამართლის პროცესში მოქმედებს „სხვა’’ პრინციპებიც[!]

·        ისინი  მე-2  თავში  არ არაიან „სახელდებით’’ პირდაპირ მოხსენიებული,მაგრამ გამომდინარეობენ „სისხლის საპროცესო სამართლის’’[კოდექსის]  ცალკეული „ნორმებიდან’’

·        მაგ. ასეთი „პრინციპების’’  რიგს მიეკუთვნებიან:

1.      „კანონისმიერი სასამართლოს’’ პრინციპი[მე12 მუხლის 1-ლი ნაწილი]

2.      „სისხლისსამართლებრივი დევნის სახელმწიფო მონოპოლიის’’ ,[იგივე „ოფიციალურობის’’] პრინციპი[მე-24 მუხლის მე-2 ნაწილი]

3.      „კანონიერების’’[ანუ „ლეგალურობის’’] პრინციპი [მე-7 მუხლის 1-ლი  ნაწილი და 261-ე მუხლი]

4.      „ბრალდების’’ პრინციპი[ანუ „აკუზაციის პრინციპი’’][მე-24 მუხლის მე-5 ნაწილი][მუხ.56-ე მე-2 ნაწილი „ვ’’]

5.      და სხვა.

ხ

·        ჩვენი განხილვის საგანი იქნება ის“პრინციპები’’,რომლებსაც „საქართველოს სისხლის სამართლის პროცესისათვის’’ „ფუნდამენტური მნიშვნელობა’’ გააჩნიათ და რომლებიც „იურიდიულ ლიტერატურაში’’ მოხსენიებულია როგორც“სისხლის სამართლის პროცესის „ზოგადი პრინციპები’’

 

ხ

 

“სისხლის სამართლის პროცესის „ზოგადი პრინციპებია’’:

 

1)    „სისხლისსამართლებრივი დევნის’’ „ სახელმწიფო მონოპოლიის’’ პრინციპი [ანუ  „ოფიციალურობის’’ პრინციპი][მე-24  მუხლის მე-2 ნაწილი]

2)    „ბრალდების’’ პრინციპი[ანუ „აკუზაციის პრინციპი’’][24-ე მუხლის მე-5 ნაწილი] და [მუხ.56-ე მე-2 ნაწილი „ვ’’]

3)    „კანონიერების’’[ანუ „ლეგალურობის’’] პრინციპი  [მე-7 მუხლის 1-ლი  ნაწილი და მუხ.261-ე]

4)    „სისხლისსამართლებრივი დევნის დისკრეციულობი’’ პრინციპი [მე-16 მუხლი]

5)    „კანონისმიერი სასამართლოს’’ პრინციპი [მე-12 მუხლი]

6)    „შეჯიბრებითობის’’ პრინციპი [მე-9 მუხლი]

7)    „სწრაფი მართლმსაჯულების’’ პრინციპი [მე-8 მუხლი]

8)    „სამართლიანი პროცესის’’ პრინციპი [მე-8 მუხლი]

9)    „სასამართლო სხდომის საჯაროობის’’ პრინციპი[მე-10 მუხლი]

10) „სასამართლო სხდომის ზეპირობის’’ პრიციპი[მე-10 მუხლი]

11) „მტკიცებულებათა უშუალო გამოკვლევის’’პრინციპი [მე-14 მუხლი]