თემა 8. კონსტიტუციური სარჩელის და კონსტიტუციური წარდგინების არსებითად განხილვა და გადაწყვეტა

 

    

[გონაშვილის მიხედვით]

 

sasamarTlo ganxilva

·        sakonstitucio samarTalwarmoebis ZiriTadi stadia sasamarTlo ganxilvaa.

·        am stadiaze sakonstitucio sasamarTlo uSualod konstituciur sarCelsa Tu wardginebaSi dasmul sakiTxebze msjelobs da iRebs maTze saboloo gadawyvetilebas.

ხ

·        sasamarTlo ganxilva, rogorc wesi, tardeba zepiri mosmeniT, Tumca SesaZlebelia misi zepiri mosmenis gareSe Catarebac.

·         sakonstitucio sasamarTlo ar aris uflebamosili sakuTari iniciativiT arsebiTad ganixilos saqme zepiri mosmenis gareSe, es SesaZlebelia mxolod mosarCelis da mopasuxis werilobiT gamoxatuli ormxrivi nebis SemTxvevaSi.

ხ

·         sakonstitucio sasamarTlos plenumi saqmes arsebiTad ganixilavs plenumis sxdomaze, xolo sakonstitucio sasamarTlos kolegia - kolegiis sxdomaze.

·        plenumi uflebamosilia, saqme arsebiTad ganixilos da miiRos gadawyvetileba, Tu mis sxdomas eswreba, sul cota, 6 wevri, garda organuli kanoniT gaTvaliswinebuli SemTxvevisa. kerZod, organuli kanoni calkeul gadawyvetilebaTa miRebisaTvis iTvaliswinebs minimum 7 wevris daswrebis valdebulebas.

·        kolegia uflebamosilia miiRos gadawyvetileba Tu mas eswreba, sul cota, 3 wevri.

ხ

·        sasamarTlos sxdomis warmarTvaSi mTavar rols sxdomis Tavmjdomare asrulebs.

·        plenumis sxdomaze Tavmjdomareobs sakonstitucio sasamarTlos Tavmjdomare an misi movaleobis Semsrulebeli, xolo kolegiis sxdomaze - kolegiis Tavmjdomare an misi movaleobis Semsrulebeli.

ხ

·        saqmis arsebiTad ganxilvis dawyebamde sxdomis Tavmjdomare gaxsnis sakonstitucio sasamarTlos sxdomas da acxadebs, Tu romeli saqme ganixileba arsebiTad;

·        amowmebs mosamarTleTa kvorums da sxdomis CatarebisaTvis pasuxismgebeli sxdomis mdivnis gamocxadebas;

·        amowmebs mxareTa uflebamosilebas;

·        arkvevs samarTalwarmoebis monawileTa, mowmeTa, eqspertTa da specialistTa gamocxadebas da maTi gamoucxadeblobis mizezs;

·        acxadebs saqmis ganmxilveli sakonstitucio sasamarTlos Semadgenlobas da sxdomis mdivans;

·        ganumartavs samarTalwarmoebis monawileebs maT uflebasa da movaleobebs;

·        arkvevs, surT Tu ara samarTalwarmoebis monawileebs damatebiT mowmeTa, eqspertTa da specialistTa gamoZaxeba an damatebiTi mtkicebulebebis gamoTxova;

·        acxadebs saqmis arsebiTad ganxilvis dawyebas.

ხ

·        mxares ufleba aqvs, saqmis ganmxilveli sakonstitucio sasamarTlos winaSe daayenos sakiTxi saqmis ganxilvaSi monawile sakonstitucio sasamarTlos wevris, eqspertis, specialistis an Tarjimnis acilebaze.

ხ

·        saqmis ganxilva saqmis momxsenebeli sakonstitucio sasamarTlos wevris moxsenebiT iwyeba.

·        „momxsenebeli მოსამართლე’’  sasamarTlos moaxsenebs saqmis ganxilvis dawyebisa da saqmis arsebiTad ganxilvis safuZvels, agreTve, saqmeSi arsebuli masalebis Sinaarss. amasTan, igi valdebulia, upasuxos saqmis ganxilvaSi monawile sakonstitucio sasamarTlos wevrTa SekiTxvebs.

ხ

·        saqmis moxsenebis Semdeg sakonstitucio sasamarTlo moismens mxareTa ganmartebebs.

·        kanonmdebloba iTvaliswinebs, rom Tavdapirvelad sityva eZleva mosarCeles, Semdeg mopasuxes.

ხ

·        mxareTa mosmenis Semdeg ki sasamarTlo moismens mowmeTa, eqspertTa da specialistTa Cvenebebs,

·        aqveynebs saqmeSi arsebul da saqmis ganxilvis monawileTa mier warmodgenil werilobiT mtkicebulebebs.

ხ

·         saqmis ganxilvaSi monawile sakonstitucio sasamarTlos wevrs ufleba aqvs, SekiTxvebi misces mxareebs da maT warmomadgenlebs, aseve, mowmeebs, eqspertebsa da specialistebs.

ხ

·        saqmis arsebiTi ganxilvis bolo etapia mxareTa daskvniTi sityvebiT gamosvla.

·        mxareTa gamosvla imave TanmimdevrobiT xdeba, rogorc saqmis arsebiTad ganxilvis dawyebisas maTi ganmartebebis mosmenis dros - jer gamodian mosarCele an misi warmomadgeneli da advokati, xolo Semdeg mopasuxe an misi warmomadgeneli da advokati.

ხ

·         daskvniTi sityvebis mosmenis Semdeg sasamarTlo gadis saTaTbiro oTaxSi, ris Sesaxebac sxdomis Tavmjdomare ucxadebs saqmis ganxilvis monawileebs da sxdomis darbazSi myof sxva pirebs.

·        konstituciuri sarCelis an wardginebis arsebiTad ganxilvisas sakonstitucio sasamarTlo iRebs gadawyvetilebas an daskvnas.

·        gadawyvetilebis miReba saTaTbiro oTaxSi Ria kenWisyriT xdeba.

·        TaTbirisa da gadawyvetilebis miRebis dros saTaTbiro oTaxSi unda imyofebodnen mxolod is mosamarTleni, romlebic monawileobdnen am saqmis ganxilvaSi.

ხ

·        ცალკეულ mosamarTles SesaZloa hqondes sxva mosamarTleTagan gansxvavebuli an Tanmxvedri azri.

·        gansxvavebuli azri gulisxmobs, rom mosamarTle ar eTanxmeba miRebuli gadawyvetilebis rogorc samotivacio, ise sarezolucio nawilebs,

·        xolo Tanmxvedri azri gulisxmobs, rom mosamarTle eTanxmeba gadawyvetilebis sarezolucio, Tumca ar eTanxmeba mis samotivacio nawils.

ხ

·        gansxvavebuli da Tanmxvedri azris gamijvnas arsebiTi mniSvneloba eniWeba saqmeze gadawyvetilebis miRebisas: gansxvavebuli azris mqone mosamarTlis xma gadawyvetilebis mowinaaRmdegeTa xmebSi iangariSeba, xolo Tanmxvedri azris mqone mosamarTlis xma - momxreebSi.

ხ

·        mosamarTleTa damoukideblobis uzrunvelsayofad kanonmdebloba amkvidrebs saTaTbiro oTaxSi gamarTuli TaTbiris Sinaarsis saidumlod Senaxvis princips.

·        kerZod, sakonstitucio sasamarTlos wevrs ufleba ara aqvs, gaamJRavnos sakonstitucio sasamarTlos mier gadawyvetilebis miRebisas gamarTuli TaTbiris arsi an sakonstitucio sasamarTlos wevris mier kenWisyrisas dakavebuli pozicia.

·        am moTxovnis darRveva gaxdeba sakonstitucio sasamarTlos wevris uflebamosilebis vadamde Sewyvetis safuZveli.

ხ

·        kanonmdebloba sakonstitucio sasamarTlos gadawyvetilebis da daskvnis mimarT rig moTxovnebs iTvaliswinebs.

·        kerZod, gadawyvetileba an daskvna unda iyos dasabuTebuli.

·         gadawyvetilebas an daskvnas safuZvlad SeiZleba daedos mxolod is mtkicebebi, romlebic ganxilul iqna sakonstitucio sasamarTlos sxdomaze an wardgenil iqna sakonstitucio sasamarTlosaTvis saqmis zepiri mosmenis gareSe ganxilvis SemTxvevaSi

 

 

 

[ბესიკ ლოლაძე, ზურაბ მაჭარაძე, ანა ფირცხალაშვილი]

 

 

არსებითი განხილვის სხდომა

 

·        საქმის არსებითად განხილვა იწყება საქმის მომხსენებელი საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრის მოხსენებით.

·        თუმცა საქმის არსებითად განხილვის დაწყებამდე სხდომის თავმჯდომარე: გახსნის სხდომას და აცხადებს, რომელი საქმე განიხილება; ამოწმებს მოსამართლეთა კვორუმს და სხდომის ჩატარებისათვის პასუხისმგებელი სხდომის მდივნის გამოცხადებას;

·        არკვევს სამართალწარმოების მონაწილეთა, მოწმეთა, ექსპერტთა, სპეციალისტთა და საჯარო დაწესებულების წარმომადგენელთა გამოცხადებას და მათი გამოუცხადებლობის მიზეზებს;

·        ამოწმებს სხდომაზე გამოცხადებული პირების ვინაობას და მხარეთა წარმომადგენლების უფლებამოსილებას;

·        აცხადებს საქმის განმხილველი საკონსტიტუციო სასამართლოს შემადგენლობას და სხდომის მდივნის ვინაობას;

·        სამართალწარმოების მონაწილეებს განუმარტავს კანონით განსაზღვრულ მათ უფლებებსა და მოვალეობებს;

·        არკვევს, სურთ თუ არა სამართალწარმოების მონაწილეებს დამატებით მოწმეთა, ექსპერტთა, სპეციალისტთა და საჯარო დაწესებულების წარმომადგენელთა გამოძახება ან დამატებითი მტკიცებულებების გამოთხოვა;

·        ამ საკითხებზე შემოსულ შუამდგომლობებს სასამართლო წყვეტს სხდომის დარბაზში.

·        კოლეგიის მიერ საქმის განხილვისას ხსენებული შუამდგომლობის დასაკმაყოფილებლად საკმარისია ორი მოსამართლის მხარდაჭერა, პლენუმის მიერ საქმის განხილვისას კი - სამი მოსამართლის მხარდაჭერა.

·        აცხადებს სარჩელის/წარდგინების არსებითად განსახილველად მიღების/არსებითი განხილვის საკითხის განხილვის დაწყებას

ხ.

·        შემდეგ კი, როგორც აღინიშნა იწყება საქმის მომხსენებელი საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრის მოხსენება.

·        საქმის მომხსენებელი ვალდებულია საკონსტიტუციო სასამართლოს მოახსენოს საკონსტიტუციო სასამართლოში საქმის განხილვის დაწყებისა და საქმის არსებითად განხილვის საფუძველი, აგრეთვე საქმეში არსებული მასალების შინაარსი.

·        მოხსენების შემდეგ მომხსენებელი მოსამართლე ვალდებულია ასევე უპასუხოს საქმის განხილვაში მონაწილე საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრთა შეკითხვებს.

ხ

·        აღნიშნულის შემდეგ საქმის საკონსტიტუციო სასამართლო ისმენს ჯერ მოსარჩელის, ხოლო შემდეგ − მოპასუხის განმარტებებს.

·         საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრს უფლება აქვს, შეკითხვები დაუსვას მხარეებს და მათ წარმომადგენლებს.

·        მხარეთა მოსმენის შემდეგ საკონსტიტუციო სასამართლო ისმენს მოწმეთა, ექსპერტთა და სპეციალისტთა ჩვენებებს, აქვეყნებს საქმეში არსებულ და საქმის განხილვის მონაწილეთა მიერ წარმოდგენილ წერილობით მტკიცებულებებს.

·        ექსპერტთა და სპეციალისტთა დაკითხვამდე სხდომის თავმჯდომარე ადგენს მათ ვინაობას და წერილობით აფრთხილებს მათ ჩვენების მიცემაზე უარის თქმისა და წინასწარი შეცნობით ცრუ ჩვენების მიცემისათვის ან ყალბი დასკვნისათვის კანონით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის შესახებ.

·        თავმჯდომარე აფრთხილებს აგრეთვე თარჯიმანს შეგნებულად არასწორი თარგმნისათვის პასუხისმგებლობის თაობაზე.

·        ჩვენების მიცემაზე უარის თქმისათვის ან წინასწარი შეცნობით ცრუ ჩვენების მიცემისათვის პასუხისმგებლობა დგება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით დადგენილი წესით.

·        საქმის განხილვაში მონაწილე საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრს უფლება აქვს, შეკითხვები დაუსვას მოწმეებს, ექსპერტებსა და სპეციალისტებს.

·        სხდომის თავმჯდომარე უფლებამოსილია, მხარეთა შუამდგომლობის საფუძველზე, ასევე საკუთარი ან საქმის განხილვაში მონაწილე საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრის ინიციატივით და საქმის განხილვაში მონაწილე საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრთა უმრავლესობის თანხმობით მოხსნას მხარეების, მოწმეების, ექსპერტების, სპეციალისტებისა და სასამართლოს მეგობრისათვის დასმული შეკითხვა.

·        საქმეში არსებული ყველა მტკიცებულების განხილვის შემდეგ საკონსტიტუციო სასამართლო ისმენს საქმის განხილვის მონაწილეთა დასკვნით სიტყვებს.

·        ჯერ გამოდიან მოსარჩელე ან მისი წარმომადგენელი და ადვოკატი.

·         დასკვნითი სიტყვების მოსმენის შემდეგ სასამართლო გადის სათათბირო ოთახში, რის შესახებაც სხდომის თავმჯდომარე უცხადებს საქმის განხილვის მონაწილეებს და სხდომის დარბაზში მყოფ სხვა პირებს