თავი 3 სამოქალაქოსამართლებრივი კაზუსის გადაწყვეტის სტრუქტურა

 

I. moTxovnis Semowmebis struqtura

1. moTxovna

2. moTxovnis safuZveli

a) erTi norma, rogorc moTxovnis safuZveli

 b) ramodenime normis SekavSireba moTxovnis safuZvlis Camoyalibebis mizniT

3. erTi miznis mqone moTxovnis sxvadasxva safuZvlebis Semowmebis rigiToba

4. Semowmebis struqtura moTxovnis erTi safuZvlis farglebSi

 5. Semowmebis struqtura ramodenime monawilis SemTxvevaSi

II. struqtura sanivTo uflebebisa da sxva sakiTxebis Semowmebisas

 III. daskvna

 

 

Tavi III samoqalaqo samarTlebrivi kazusis gadawyvetis struqtura

·        winamdebare TavSi ganxilulia samoqalaqo samarTlebrivi kazusis ganxilvisa da Semowmebis struqtura.

·        aq erTmaneTisagan ganasxvaveben or midgomas:

 

1.      „moTxovnis Semowmebis struqturasa’’

da

2.   „qronologiur, istoriul struqturas’’

·        Tu romeli struqtura unda iqnas gamoyenebuli calkeul SemTxvevaSi, damokidebulia kazusis sakvanZo kiTxvaze

 

[orive struqturuli forma erTmaneTs kategoriulad ar gamoricxavs, aramed SesaZloa zogjer gamoyenebuli iqnas erTdrouladac]

ხ

·        samoqalaqo samarTlebrivi kazusis gadawyvetis swori struqtura xels uwyobs Sedegze muSaobis procesis azrobriv gamarTulobasa da TvalsaCinoobas.

·        rogorc ukve “samarTalgamoyenebis’’ TavSi gamovlinda, erTi normis logikuri da swori Semowmebac ki SesaZloa iqces sakmaod CaxlarTul procesad.

·        TvalsaCinoebis SenarCunebis mizniT Tavidan unda iqnas acilebuli incidenturi Semowmeba, anu moTxovnis erTi safuZvlis Semowmeba moTxovnis sxva safuZvlis farglebSi.

ხ

·        samoqalaqo samarTlebrivi kazusis gadawyvetis farglebSi saqmis ganxilvis struqturis safuZveli aris TviT samoqalaqo kodeqsis materialuri samarTlis sistema.

·        kazusis ganxilvis struqtura asaxavs kanonisaTvis damaxasiaTebel logikas da igi ar saWiroebs damatebiT axsna-ganmartebas.

·        aqedan gamomdinare, ganmartebas ar saWiroebs kazusis gadawyvetisa da gansakuTrebiT ki mis safuZvelze Sedgenili iuridiuli daskvnis struqtura.

 

I.       „moTxovnis Semowmebis struqtura’’

 

·        tipur samoqalaqo samarTlebriv kazusSi xSirad ganixileba sakiTxi, aqvs Tu ara erT pirs meore pirisagan raimes „moTxovnis ufleba’’, rac gulisxmobs „moTxovnis uflebis’’ arsebobis Semowmebas.

 

magaliTad:

 

a.   aqvs Tu ara `a~-s `b~-s mimarT 20 laris moTxovnis ufleba?

b.   SeuZlia Tu ara `g~-s `d~-sgan moiTxovos avtomobilis dabruneba?

c.   valdebulia Tu ara `e~ aunazRauros `f~-s warmoSobili ziani?

d.   SeuZlia Tu ara `g~-s moiTxovos `h~-sgan mis mier gaweuli xarjebis anazRaureba?

 

·        aRniSnuli sakiTxebis gadawyveta xdeba ე.წ. „moTxovnis შემოწმების struqturis’’ mixedviT. [!]

·        samoqalaqo kodeqsis sistemisa da mizanSewonilobis ideis gaTvaliswinebiT yuradsaRebia Semdegi aspeqtebi:

 

1)   „erTi moTxovnis Semowmebis mizniT moTxovnis sxvadasxva SesaZlo safuZvlebis Semowmebis rigiToba’’;

2)   „konkretuli moTxovnis Semowmebis struqtura’’

3)   „Semowmebis rigiToba ramdenime monawilis arsebobis SemTxvevaSi’’.

 

·        sanam am sakiTxebs CavuRrmavdebodeT, ganvixiloT ori ZiriTadi cneba: ა)“moTxovna’’ da ბ)„moTxovnis safuZveli’’.

 

ხ

1. „moTxovna’’

·        „moTxovna’’ aris sxva pirisagan raime qmedebis (moqmedeba an moqmedebisagan Tavis Sekaveba) ganxorcielebis „moTxovnis ufleba’’.

·        „moTxovnis’’[ანუ „მოთხოვნის უფლების’’] mflobeli piri, romelsac aqvs sxva pirisagan raimes moTxovnis ufleba, aris kreditori. xolo moTxovnis mopasuxe, romelsac aRniSnuli moTxovnis safuZvelze ekisreba an daekisreba Sesrulebis valdebuleba, aris movale.

·        kreditoris „moTxovnis uflebas’’ Seesabameba movalis „Sesrulebis valdebuleba’’.

 

·        „moTxovna’’ warmoiSoba a)”saxelSekrulebo’’ urTierTobebis an b)”kanonismieri valdebulebiTi’’  urTierTobebis safuZvelze (იხ. sk-is 316-e muxlis 1-li nawili, 317-e muxlis 1-li nawili).

 

·        “kanonismieri valdebulebiTi urTierTobebis ‘’warmoSobis safuZvlebi moTavsebulia ara mxolod samoqalaqo kodeqsis mesame wignSi, aramed aseve sanivTo, saojaxo da memkvidreobiT samarTalSi.

 

·        Sesabamisad mravalferovani SeiZleba iyos “moTxovnis’’ mizani.

 

magaliTebi:

 

a.   myidvels SeuZlia mosTxovos gamyidvels, gadasces mas sakuTreba nivTze da aseve miawodos amisaTvis saWiro yvela dokumenti da Tavad nivTi (sk-is 477-e muxlis 1-li nawili).

b.   monaTxovres SeuZlia mosTxovos gamnaTxovrebels, gadasces mas qoneba droebiT usasyidlo sargeblobisaTvis (sk-is 615-e muxli).

c.   Tu garigeba baTilia, pirs, romelmac sxvas valdebulebis Sesasruleblad raime gadasca, SeuZlia mosTxovos viTom-kreditors misi ukan dabruneba (sk-is 976-e muxlis 1-li nawilis `a~ qvepunqtis 1-li alternativa).

d.   keTilsindisier mflobels aqvs ufleba moiTxovos ukanono xelSeSlis aRkveTa (sk-is 161-e muxlis 1-li win.).

e.   cols orsulobis periodSi da bavSvis dabadebidan sami wlis ganmavlobaSi ufleba aqvs meuRlisagan moiTxovos sarCo (sk-is 1182-e muxlis me-2 winadadebis `b~ qvepunqti).

f.   moanderZes SeuZlia daakisros[mosTxovos] memkvidres raime valdebulebis Sesruleba (sk-is 1383-e muxli).

 

ხ

3.   „moTxovnis safuZveli’’

 

·        „moTxovnis safuZveli’’ ki aris kanonis norma, romelic kreditors miakuTvnebs „moTxovnas’’, anu sxva pirisgan raimes „moTxovnis uflebas’’

·        „moTxovnis safuZveli’’ Sedgeba ori nawilisagan: ა)„faqtobrivi’’ nawili, anu „dispozicia’’ da ბ)„samarTlebrivi Sedegi’’.

·        „moTxovnis safuZvlis’’  ერთ-ერთი ნაწილი -„samarTlebrivi Sedegi’’ aris abstraqtuli, dadebiTi pasuxi kazusში dasmul sawyis SekiTxvaze.

·        xolo „moTxovnis safuZvlis’’  ერთ-ერთი ნაწილი „dispozicia’’- moicavs „faqtobriv elementebs’’, romlebic gansazRvravs „abstraqtul winapirobebs’’ am კაზუსში დასმულ sawyis SekiTxvaze dadebiTi pasuxis gasacemad.

·        maSasadame, „moTxovnis safuZveli’’ aris  კაზუსში დასმული sawyisi SekiTxvis „pasuxi-norma’’. (Tu rogor unda moviZioT ama Tu im kazusisaTvis mniSvnelovani moTxovnis safuZveli, ganxilulia meoTxe TavSi, gv. 69)

·        „moTxovnis safuZveli’’ SeiZleba warmoadgendes mxolod erT normas an Sedgebodes ramdenime normisagan.

 

a)  erTi norma, rogorc „moTxovnis safuZveli’’

 

·        Tu „moTxovnis safuZveli’’ Sedgeba mxolod erTi normisagan, maSin yvela „faqtobrivi elementi’’ gamomdinareobs swored am erTi normidan.

 

 magaliTebi:

 

a.      SeTanxmebuli safasuris gadaxdis moTxovna _ sk-is 477-e muxlis me-2 nawili;

b.      nivTis ukan dabrunebis moTxovna _ mag: skis 172-e muxlis 1-li nawili;

c.      sxva piris xarjze usafuZvlod miRebulis ukan dabrunebis moTxovna _ sk-is 991-e muxli;

d.   zianis anazRaurebis moTxovna _ mag. sk-is 1003-e muxlis (cxovelis mflobelis pasuxismgebloba) safuZvelze.

 

b)   ramodenime normis SekavSireba moTxovnis safuZvlis Camoyalibebis mizniT

 

·        arsebobs შემთხვევები, rodesac „samarTlebrivi Sedegis’’ dadgomis winapirobebi da TviTon „samarTlebrivi Sedegi’’ ar aris mowesrigebuli erTi da igive normiT. [ანუ წინაპირობები სხვა ნორმებშია  სამართლებრივი შედეგი სსხვა ნორმაში?]

·        aseT SemTxvevebSi „moTxovnis safuZveli’’ Sedgeba „sxvadasxva normisagan’’ (e.w. „moTxovnaTa jaWvisgan’’), romlebSic mocemulia „sxvadasxva faqtobrivi elementis’’ definicia. amasTan dakavSirebiT ixileT Semdegi magaliTebi:

 

moTxovna	moTxovnis safuZvlebi [გადაშალე სამოქალაქო კოდექსი და წაიკითხე ეს ნორმები]
zianis anazRaurebis moTxovna nivTis naklis gamo	sk-is 394 I, 494 I, 488, 477
Sesrulebisa da sargeblis ukan dabrunebის მოთხოვნა  nivTis naklis gamo nasyidobis xelSekrulebaze uaris Tqmisas	sk-is 352 I, 491 I, 405, 488, 487, 477
gaweuli xarjebis anazRaurebis moTxovna SemkveTis mier naklis aRmofxvrisas	sk-is 643 I, 642, 641, 629
gaweuli xarjebis anazRaurebis moTxovna davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesrulebis farglebSi	sk-is 973, 969

 

·        samarTlis normebis es, erTi SexedviT, rTuli kombinacia aixsneba samoqalaqo kodeqsis struqturiT.

·        samoqalaqo kodeqsis pirvel wignSi (zogadi nawili) moTavsebulia normebi, romlebic SeiZleba mniSvnelovani iyos kodeqsis sxva danarCeni wignebisTvis.

·        sxva wignebis dasawyisSic yovelTvis mocemulia zogadi normebi, romlebsac Semdeg mosdevs ukve specialuri normebi.

·        gansakuTrebuli sicxadiT Cans aRniSnuli struqtura[ზოგადი-სპეციალური] mesame wignis magaliTze (valdebulebiTi samarTali), romelic Tavis mxriv dayofilia zogad (316 – 476-e muxlebi) da kerZo nawilebad (477 – 1016 muxlebi).

·        aRniSnuli struqturis mizania gameorebebis Tavidan acileba da amiT kanonis teqstis lakonuroba.

·        Tumca aseTi agebuleba damwyebi studentebisaTvis arTulebs kanonis gamoyenebas da yvela saWiro da mniSvnelovani normis moZiebas. magram ar aris rTuli „moTxovnaTa jaWvis’’ Sedgenis swavla, rac ა)samoqalaqo kodeqsis sistematikis gagebasTan erTad  ბ)kanonis Segnebul moxmarebasa da varjiSs moiTxovs.

 

magaliTi:

 

`a~ da `b~ dadeben nasyidobis xelSekrulebas, romliTac `a~ iRebs valdebulebas, gadasces `b~-s sakuTreba nivTze, xolo `b~ iRebs valdebulebas, gadauxados `a~-s SeTanxmebuli fasi. `b~ ixdis nivTis safasurs, xolo `a~ mas gadascems naklis mqone nivTs. `b~ uars ambobs xelSekrulebaze da moiTxovs `a~-sgan gadaxdili fasis ukan dabrunebas. ra iqneba `b~-s moTxovnis (kanonismieri) safuZveli?

 

·        xelSekrulebaze uaris Tqmis Sedegebs awesrigebs sk-is 352-e muxli.

·        sk-is 352-e muxlis 1-li nawilis mixedviT, „xelSekrulebaze uaris Tqmis SemTxvevaSi mxareebma erTmaneTs unda daubrunon miRebuli sargebeli, vinaidan samarTlebrivad namdvili uaris Tqma xelSekrulebaze warmoSobs miRebulis ukan dabrunebis kanonismier valdebulebebs.’’

·         aRniSnuli samarTlebrivi Sedegi Seesabameba `b~-s moTxovnas, kerZod, nivTis safasuris ukan dabrunebas.

·        aqedan gamomdinare, mocemul SemTxvevaSi sk-is 352-e muxlis pirveli nawili ganixileba kazusis kiTxvaze pasuxis ganmsazRvrel normad.

ხ

·        Tumca, sk-is 352-e muxlis pirveli nawili ar asaxelebs yvela faqtobriv elements. norma mxolod adgens, rom ა) erT-erT mxares „unda hqondes gacxadebuli uari xelSekrulebaze’’ da aseve ბ)mocemuli unda iyos sk-is 405-e muxliT gaTvaliswinebuli pirobebi.

·        „xelSekrulebaze uari’’ aris „aRmWurveli ufleba’’. [„აღმჭურველი უფლებები’’ iseTi uflebebia, romelTa saSualebiTac erT-erT mxares SeuZlia gavlena moaxdinos arsebul samarTlebriv urTierTobaze misi Secvlis an gauqmebis gziT.]

·        „aRmWurveli uflebis’’ namdvili (marTlzomieri) ganxorcielebisaTvis aucilebelia sami winapirobis arseboba: a) Sesabamisi Sinaarsis gancxadeba (nebis gamovlena uflebis gamoyenebis Taobaze). b) safuZveli da g) Sesabamisi aRmWurveli uflebis ganxorcieleba ar unda iyos gamoricxuli.

·        Tu aRniSnul winapirobebs[ა,ბ,გ-ს] gadmovitanT xelSekrulebidan gasvlis (xelSekrulebaze uaris Tqmis) SemTxvevebze, maSin aq unda arsebobdes: a) gancxadeba (zepiri gacxadeba, Setyobineba) „xelSekrulebaze uaris Tqmis Sesaxeb’’, sk-is 355-e muxli, b) „xelSekrulebaze uaris Tqmis safuZveli’’ da g) „ar unda arsebobdes is garemoebebi, romlebic gamoricxaven xelSekrulebaze uaris Tqmis SesaZleblobas’’, [mag. skis 356-e da 358-e muxlebi.]

·         „moTxovnaTa jaWvis’’ farglebSi arsebiTia normebi, romlebic gansazRvraven xelSekrulebaze „uaris Tqmis safuZvlebs, anu winapirobebs’’.[„ბ’’]

·        Aაq[ჩვენს კაზუსში] aseTi „safuZveli’’[წინაპირობა]  gamomdinareobs sk-is 491-e muxlidan, romlis mixedviTac „myidvels SeuZlia nivTis naklis gamo moiTxovos xelSekrulebaze uaris Tqma (moSla) 352-e muxlis mixedviT’’.

·        ხოლო Tu rodis aris nivTi naklis mqone, gamomdinareobs sk-is 488-e muxlidan (daskvna sawinaaRmdegos safuZvelze _ ukudaskvna).

·        ხოლო is, rom gamyidveli zogadad valdebulia, myidvels gadasces unaklo nivTi, gamomdinareobs sk-is 487-e muxlidan,

·        xolo is garemoeba, rom aucilebelia yvela zemoxsenebuli normis gamoyeneba, gaTvaliswinebulia sk-is 477-e muxliT, sadac saubaria nasyidobis xelSekrulebis arsebobaze, rogorc winapirobaze.

·        saerTo jamSi ki miviReT moTxovnaTa Semdegnairi jaWvi: sk-is 352-e muxlis 1-li nawili, 491-e muxlis 1-li nawili, 405-e, 488-e, 487-e da 477-e muxlebi.

ხ

·        calkeuli normebi, romlebic qmnis am moTxovnaTa jaWvs, SesaZloa aisaxos Semdegi TanmimdevrobiT:

 

a.   samarTlebrivi Sedegidan dispoziciis mimarTulebiT _ sk-is 352-e muxlis 1-linawili, 491-e muxlis 1-li nawili, 405-e, 488-e, 487-e da 477-e muxlebi, an

b.   piriqiT _ dispoziciidan samarTlebrivi Sedegis mimarTulebiT _ sk-is 477-e, 487-e, 488-e,405-e muxlebi da 491-e muxlis 1-li nawili da 352-e muxlis 1-li nawili.

 

ხ

winamdebare magaliTis amoxsnis abstraqtuli sqema Semdegnairad gamoiyureba:

 

moTxovnis safuZveli: ukan dabrunebis moTxovna sk-is 352-e muxlis 1-li nawilis, 491-e muxlis 1-li nawilis, 405-e, 488-e, 487-e da 477-e muxlebis safuZvelze.

 

I.       moTxovnis warmoSoba

_ winapiroba _ „samarTlebrivad namdvili uari xelSkrulebaze’’.

amisaTvis ,  ა)`a~-s `b~-sTvis unda ganecxadebina xelSekrulebaze uaris Tqmis Sesaxeb, aseve ბ)mocemuli unda yofiliyo xelSekrulebaze uaris Tqmis safuZveli da გ)ar unda yofiliyo gamoricxuli xelSekrulebaze uaris Tqmis ufleba.

1. gancxadeba (Setyobineba) xelSekrulebaze uaris Tqmis Sesaxeb, sk-is 355-e muxli, saqmis Sinaarsis mixedviT (+)

2. xelSekrulebaze uaris Tqmis safuZveli,[ sk-is 491-e muxlis 1-li nawili, 405-e, 488-e, 487-e da 477-e muxlebi ]

- nasyidobis xelSekruleba, sk-is 477-e muxli (+)

- naklis mqone nivTi, sk-is 488-e da 487-e muxlebi (+)

- naklis gamosworebis vadis uSedegod gasvla, sk-is 405-e muxlis 1-li nawili da 490-e muxlis 1-li nawili

 

3. xelSekrulebaze uaris Tqmis uflebis gamoricxva

ar arsebobs gamoricxvis varaudis safuZveli

 

4. Sualeduri Sedegi:

samarTlebrivad namdvili uari xelSekrulebaze (+)

„nasyidobis xelSekrulebis’’ gardaqmna „miRebuli sargeblis ukan dabrunebis kanonismier valdebulebad’’, romelic sk-is 352-e muxlis safuZvelze avaldebulebs `a~-s daubrunos `b~-s mis mier gadaxdili SeTanxmebuli fasi.

II.      moTxovnis ararseboba/ ან misi Sesrulebis SeuZlebloba

ar arsebobs safuZveli imisa, rom moTxovna an misi ganxorcielebis SesaZlebloba miviCnioT gamoricxulad

III.     Sedegi:

`b~-s aqvs `a~-s mimarT SeTanxmebuli fasis ukan dabrunebis moTxovnis ufleba sk-is 352-e muxlis 1-li nawilis, 491-e muxlis 1-li nawilis, 405-e, 488-e, 487-e da 477-e muxlebis safuZvelze.

ხხხხხ

 

4.   erTi miznis mqone „moTxovnis sxvadasxva safuZvlebis’’ Semowmebis rigiToba

 

·        xSirad kanonSi mocemulia moTxovnis ramdenime safuZveli, romlebiTac SeiZleba erTi gansazRvruli miznis miRweva.

·        magaliTi: `a~ aris xelosani. man `b~-s davalebiT misave saxlSi unda SeakeTos dazianebuli wylis mili. aRniSnuli samuSaos Sesrulebisas `a~ uxeSi gaufrTxileblobis Sedegad daamsxvrevs `b~-s Zvirfas larnaks. mocemul SemTxvevaSi arsebobs „zianis anazRaurebis moTxovna’’ sk-is 394-e muxlis pirveli nawilis da 629-e da misi momdevno muxlebis mixedviT[ vinaidan nardobis xelSekrulebidan gamomdinareobs `a~-s movaleobebi zogadad `b~-s sakuTrebis mimarT.] amasTan, aseve arsebobs „zianis anazRaurebis moTxovna’’ deliqturi samarTlidan, sk-is 992-e muxlis safuZvelze.

·        vinaidan kazusis gadawyveta moiTxovs mis srul Semowmebas, aucilebelia moTxovnis yvela SesaZlo safuZvlis Semowmeba[!].

·        es aucilebelia maSinac[!], rodesac saqmeSi mocemulia erTi moTxovnis safuZvlis yvela winapiroba, anu rodesac moTxovna „ukve’’ dasabuTebulia moTxovnis იმ ერთი kanonismieri safuZvliT.

·        „მოთხოვნის სხვა საფუძვლების ‘’Semowmebა’’ gansakuTrebiT mniSvnelovania moTxovnis sasamarTloSi ganxorcielebis TvalsazrisiT.[!]

ხ

ყურადღება:

·        „moTxovnis სხვადასხვა safuZvlებიs“ xandazmulobis vadebi xSirad gansxvavdeba erTmaneTisagan, [rac xSirad xels aZlevs kreditors]

ხ

·        „მოთხოვნის სხვადასხვა საფუძვლებს’’ შორის sxvaoba ასევე  mdgomareobs „dasabuTeba-ganmartebisa’’ da „mtkicebis tvirTis’’ farglebSi, [rac kreditors umartivebs moTxovnis dasabuTebas da saWiroebis SemTxvevaSi _ sasamarTloSi damtkicebas].

·        magaliTi:

 

sk-is 394-e muxlis 1-li nawilis me-2 winadadebis Tanaxmad, zianis anazRaurebis moTxovna ar arsebobs, Tu movale ar aris pasuxismgebeli valdebulebis darRvevaze.

 

·        მაგრამ „valdebulebis darRvevaze pasuxismgeblobasTan’’ dakavSirebiT movales ekisreba „faqtebis miTiTebisa’’ da „mtkicebis tvirTi’’, [radgan aRniSnuli garemoeba (anu, is rom igi ar aris pasuxismgebeli darRvevaze) misTvis xelsayrelia]

·        maSasadame, movale valdebulia daamtkicos, rom „mas ar ekisreba pasuxismgebloba valdebulebis darRvevis’’ gamo.

ხ

·        deliqturi samarTlis farglebSi (sk-is 992-e muxli) aseve aucilebelia „zianis mimyenebeli piris braleulobis’’ Semowmeba.

·        am SemTxvevaSi ki თავად dazaralebuls ekisreba „faqtebis miTiTebisa’’ da „mtkicebis tvirTi’’, [radgan ზიანის მიმყენებლის „braleuloba’’ aRniSnul konteqstSi aris „moTxovnis უფლების’’ წარმოშობის ganmapirobebeli garemoeba.]

·         amgvarad, mocemul SemTxvevaSi[იგულისხმება „ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის’’ შემთხვევა]  erTmaneTisagan gansxvavdeba moTxovnis  ori safuZveli[ანუ 394-ე ნაწ 1 და 992-ე მუხლები] , და ისინი განსხვავდებიან „faqtebis miTiTebisa’’ da „mtkicebis tvirTis’’ kuTxiT. [ანუ პირველ შემთხვევაში[394-ე ნაწ 1  მუხ.] „მოვალემ’’ უნდა ამტკიცოს ,რომ არ არის პასუხისმგებელი ვალდებულების დარღვევაზე  და ზიანის ანაზღაურებაზე და მეორე „საფუძვლის’’ შემთხვევაში[992-ე მუხ.] „დაზარალებულმა’’ უნდა ამტკიცოს რომ მოვალეა პასუხისმგებელი და მან უნდა აუნაზღაუროს ზიანი]

·        „saxelSkrulebo moTxovnis farglebSi’’ aRniSnuli  ვითარება xels aZlevs kreditors faqtobrivi elementis `pasuxismgeblobis/braleulobis~ farglebSi.[ანუ „სახელშეკრულებო ვალდებულების დარღვევის’’ გამო 394-ე მუხლის 1 ნაწილით მოთხოვნის დაყენება კრედიტორისთვის უფრო ხელსაყრელიაო,ვიდრე 992-თი რადგან ასეთ დროს  „მტკიცების ტვირთი’’ სასამართლოში მოვალეზეაო]

·        ამასთან,aucileblad unda gvaxsovdes ისიც , rom „kreditors konkretuli moTxovnis miznis miRweva’’ SeuZlia mxolod erTxel[!], miuxedavad imisa, rom xSirad misi moTxovna SeiZleba efuZnebodes moTxovnis ramodenime kanonismier safuZvels.

·        es imas niSnavs, rom, Tu kreditors aqvs 2.000 laris moTxovnis ufleba da es moTxovna _ მაგ. „zianis anazRaureba’’, gamomdinareobs rogorc saxelSekrulebo, aseve deliqturi samarTlidan, mas mainc mxolod erTxel SeuZlia aRniSnuli Tanxis moTxovna. [ანუ უნდა კრედიტორმა აირჩიოს რომელი მუხლით მოითხოვს სასამართლოში  ზიანის ანაზღაურებას 394-ე 1-ლი ნაწ--ით თუ 992-ე მუხლით.,რადგან მხოლოდ ერთხელ შეუძლია ასეთი მოთხოვნის დაყენებაო]

 

ამრიგად, „moTxovnis sxvadasxva safuZvlebis’’ არსებობისას უნდა შეადარო გაითვალისწინო შემდეგი :

ა) ამ „მოთხოვნის საფუძვლების’’ ხანდაზმულობის ვადები

ბ) თითოეული ამ „მოთხოვნის საფუძვლით’’ ,რომელ მხარეს ეკისრება სასამართლოში „ფაქტების მითითების’’ და „მტკიცების ტვირთი’’

გ)„kreditors konkretuli moTxovnis miznis miRweva’’ SeuZlia mxolod erTxel[!],

 

ხ

 

·        erTi miznis mqone moTxovnis sxvadasxva safuZvlis Semowmebis rigiToba ganpirobebulia mizanSewonilobiT da ეს რიგითობა  gamomdinareobs kanonis[ ანუ სამოქალაქო კოდექსის] sistemidan.

 

a)   „saxelSekrulebo moTxovnebi’’ ZiriTadad, pirvel rigSi, unda Semowmdes, [radgan maT SesaZloa gavlena hqondeT moTxovnaTa yvela sxva kategoriaze]

 

a.      xelSekrulebis arseboba gamoricxavs, magaliTad, „davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesrulebas’’ sk-is 969-e da momdevno muxlebis mixedviT.

 

b.      garda amisa, xelSekrulebidan SesaZloa gamomdinareobdes „flobis ufleba’’, romelic gamoricxavs „sxva’’ sanivTo-samarTlebriv moTxovnebs.

 

c.      „usafuZvlo gamdidrebis’’ გამორიცხვის  kuTxiT xelSekruleba SeiZleba iyos Sesrulebis, anu qonebis miRebis samarTlebrivi safuZveli;

 

d.     xelSekrulebis arsebobam deliqtur samarTalSi SesaZloa gamoricxos moqmedebis marTlsawinaaRmdego xasiaTi an gavlena iqonios pasuxismgeblobis masStabze.

 

magaliTi: 1.

 

qiravnobis xelSekrulebis safuZvelze sk-is 531-e muxlis mixedviT damqiravebels aqvs ufleba gamqiraveblisgan gansazRvruli vadiT sargeblobaSi miiRos nivTi.

mocemul SemTxvevaSi gamoiricxeba sk-is 172-e muxlis 1-li nawiliT gaTvaliswinebuli „nivTis gamoTxova ukanono mflobelobidan’’, vinaidan damqiravebels qiravnobis xelSekruleba miakuTvnebs „flobis uflebas’’ gamqiraveblis mimarT.

 

მაგალითი 2.

 

gamnaTxovrebeli, iseve rogorc usasyidlod moqmedi rwmunebuli (sk-is 616-e da 719-e muxlebi) pasuxs agebs mxolod ganzrax an uxeSi gaufrTxileblobiT gamowveuli zianisaTvis. aRniSnuli normebi, pirvel rigSi, vrceldeba zianis anazRaurebis saxelSekrulebo moTxovnebze. Tumca, pasuxismgeblobis es masStabebi aseve gamoiyeneba deliqturi valdebulebis farglebSic, vinaidan sxvagvarad SeuZlebeli iqneboda pasuxismgeblobis klasifikacia (pasuxismgebloba mxolod ganzrax an uxeSi gaufrTxileblobisaTvis da ara msubuqi gaufrTxileblobisaTvis).

ხ

 

·        saxelSekrulebo valdebulebebis farglebSi erTmaneTisagan unda ganvasxvavoT pirveladi da meoradi/damatebiTi „moTxovnebi’’.

·        pirveladi moTxovnebi is moTxovnebia, romlebic uSualod gamomdinareobs xelSekrulebidan;

·        magaliTad, nasyidobis xelSekrulebis SemTxvevaSi es iqneba myidvelisaTvis qonebaze sakuTrebis uflebis, masTan dakavSirebuli sabuTebis gadacema da saqonlis miwodeba (sk-is 477-e muxlis 1-li nawili) da aseve SeTanxmebuli fasis gadaxdis valdebuleba (sk-is 477-e muxlis me-2 nawili).

ხ

·        meoradi/damatebiTi moTxovnebi ki is moTxovnebia, romlebic warmoiSoba, rodesac pirveladi moTxovnebis Sesrulebisas Cndeba problema.

·        problema SesaZloa mdgomareobdes ა)valdebulebis SeusruleblobaSi, ბ)arajerovnad SesrulebaSi an გ)xelSekrulebidan gamomdinare sxva valdebulebaTa darRvevaSi. [„მეორადი მოთხოვნის’’  erT-erTi TvalsaCino magaliTia „zianis anazRaurebis moTxovna“ valdebulebis darRvevisas, sk-is 394-e muxlis 1-li nawili. ]

·        ყურადღება: „pirveladi moTxovnebi’’ unda Semowmdes „meoradi/damatebiTi moTxovnebis’’ win, [vinaidan meoradi moTxovnebis Semowmebis winapirobaa garkveuli darRvevebis ararseboba pirveladi moTxovnebis Sesrulebisas].

 

 

b)   „xelSekrulebis momzadebis stadiaze warmoSobili valdebulebiTi urTierTobebi’’[ sk-is 317-e muxlis me-2 nawilis gagebiT] unda Semowmdes „xelSekrulebidan gamomdinare moTxovnebis’’ Semdeg, [roca ukve garkveuli iqneba, aris Tu ara dadebuli esa Tu is xelSekruleba da ganixileba Tu ara igi konkretuli moTxovnis safuZvlad]

.

„xelSekrulebis momzadebis stadiaze warmoSobili valdebulebiTi urTierToba’’   im SemTxvevaSia mniSvnelovani, rodesac xelSekruleba ar dadebula.[!]

 Tumca, gamonaklisis saxiT SesaZlebelia aseTi valdebulebebis warmoSoba xelSekrulebis arsebobis SemTxvevebSic.

 

es is SemTxvevebia, rodesac „elSekrulebidan warmoSobili moTxovnebi’’ ar moicavs winasaxelSekrulebo urTierTobebs.

 

xelSekrulebasTan siaxlovis gamo, mizanSewonilia „xelSekrulebis momzadebis stadiaze warmoSobili valdebulebiTi  urTierTobebisa da moTxovnebis Semowmeba saxelSekrulebo moTxovnaTa Semdeg’’.

 

qvemoT CamoTvlil moTxovnaTa kategoriebTan dakavSirebiT ki SeiZleba iTqvas, rom xelSekrulebis momzadebis stadiaze warmoSobili valdebulebebis Semowmeba aucilebelia deliqtur valdebulebebamde mainc.

 

xSirad aseTi valdebulebiTi urTierTobidan gamomdinareobs zianis anazRaurebis moTxovna, romelic arsebobs deliqtidan gamomdinare zianis anazRaurebis moTxovnis paralelurad.

 

xelSekrulebasTan siaxlovis gziT unda iqnas ganxiluli aseve, xom ar vrceldeba Sesabamisi xelSekrulebis mimarT moqmedi pasuxismgeblobis klasifikacia sk-is 317-e muxlis me-2 nawiliT gaTvaliswinebul valdebulebebze. [Tu es asea, maSin pasuxismgeblobis Sesabamisi masStabi gamoyenebuli unda iqnes aseve deliqturi samarTlis farglebsa da konteqstSi Sesabamisi qmedebis ganxilvisas, raTa ar moxdes pasuxismgeblobis klasifikaciis ugulebelyofa].

 

g) „davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesrulebis safuZvelze warmoSobili moTxovnebi’’[sk-is 969-e muxli] unda Semowmdes „saxelSekrulebo moTxovnebis“ Semdeg, [vinaidan isini ganixileba mxolod maSin, rodesac ar arsebobs davaleba an sxva raime (aseve kanonismieri) safuZveli, romelsac efuZneba Sesruleba].

 

aRniSnuli moTxovnebi aseve ganxiluli unda iqnas moTxovnaTa qvemoT moyvanili kategoriebis win, vinaidan SeiZleba davalebis gareSe sxvisi saqmeebis SesrulebasTan dakavSirebuli normebis safuZvelze ა)gamovlindes flobis ufleba sanivTo samarTlis farglebSi an ბ)samarTlebrivi safuZveli sk-is 976-e muxlis 1-li nawilis gagebiT, an გ)Tundac gamoiricxos marwmuneblis qmedebis marTlsawinaaRmdego xasiaTi sk-is 992-e muxlis gagebiT an დ)Seicavdes pasuxismgeblobis klasifikacias sk-is 970-e muxlis 1-li nawilis mixedviT, romelic gavlenas axdens deliqtur valdebulebebzec.

 

 

c)  sanivTo moTxovnebi miznad isaxavs sanivTo uflebebis (piris uflebebi nivTze) ganxorcielebas.

 

sanivTo moTxovnebs ganekuTvneba, magaliTad, „ukanono mflobelobidan nivTis gamoTxova ‘’ sk-is 172-e muxlis 1-li nawilis mixedviT.

 

სანივთო  moTxovnebi unda Semowmdes „saxelSekrulebo moTxovnebisa’’ da „davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesrulebis safuZvelze warmoSobili moTxovnebis’’ Semdeg, vinaidan orive Semowmebisas SesaZloa gamovlindes flobis ufleba.

 

mizanSewonilia sanivTo moTxovnebis Semowmeba sk-is 976-e da momdevno muxlebiT da aseve 992-e da momdevno muxlebiT gaTvaliswinebuli moTxovnebis win, [vinaidan, sul mcire, sk-is 163-e muxlis 1-li nawilis mimarT (arauflebamosili keTilsindisieri mflobelis pasuxismgebloba) aucilebelia imis ganxilva, gamoiricxeba Tu ara mocemuli konstelaciis farglebSi sk-is 976-e da momdevno muxlebidan da aseve 992-e da momdevno muxlebidan gamomdinare moTxovnebi.]

 

zemoT aRniSnulis safuZveli SesaZloa iyos sk-is 164-e muxli, romelic awesrigebs arauflebamosili da arakeTilsindisieri mflobelis pasuxismgeblobis sakiTxebs, sadac me-4 winadadebaSi gansazRvrulia, rom arakeTilsindisieri mflobelis mimarT ucvleli rCeba sxva moTxovnebi. Sesabamisad, SesaZlebelia arakeTilsindisieri mflobelis mimarT moTxovnis wayeneba sk-is 976-e da 992-e muxlebze dayrdnobiT.

 

is garemoeba, rom sk-is 163-e muxli ar Seicavs Sesabamis regulirebas, metyvelebs imaze, rom arauflebamosili da arakeTilsindisieri flobis periodisaTvis ar ganixileba sxva moTxovnebi, garda im moTxovnebisa, romlebic dasaxelebulia sk-is 163-e muxlSi, vinaidan sk-is 163-e muxli aRniSnul sakiTxs awesrigebs amomwuravad.

msgavsad mimdinareobs aseve imis Semowmeba, aris Tu ara saerTod saxeze arauflebamosili da arakeTilsindisieri floba.

 

d)  „moTxovnebi usafuZvlo gamdidrebidan’’ (sk-is 976-e da momdevno muxlebi) da „moTxovnebi deliqturi valdebulebebidan’’ (sk-is 992-e da momdevno muxlebi) ar axdens gavlenas erTmaneTze.

 

aqedan gamomdinare, maT Soris ar arsebobs garkveuli ierarqia.

 

mizanSewonilia, Semowmeba daiwyoT im normebiT, romlebic ufro axlos dgas Sesabamisi moTxovnis konkretul mizanTan.

 

Tu kreditoris mizania daibrunos nivTi, maSin Semowmebas iwyebT sk-is 976-e da momdevno muxlebiT da Semdeg gadadixarT sk-is 992-e da mis momdevno muxlebze.

 

zianis anazRaurebis moTxovnisas ki Semowmeba iwyeba sk-is 992-e da momdevno muxlebiT.

 

ხ

yovelive aRniSnulidan gamomdinare miviReT moTxovnis samarTlebrivi safuZvlebis Semowmebis Semdegnairi rigiToba:

 

1.    „saxelSekrulebo moTxovnebi’’:

ა)“pirveladi moTxovnebi’’

ბ)“meoradi/damatebiTi moTxovnebi’’

2. „xelSekrulebis momzadebis stadiaze warmoSobili moTxovnebi’’ sk-is 317-e muxlis me-2 nawili

3. „davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesruleba’’ sk-is 969-e da momdevno muxlebi

4. „sanivTo moTxovnebi’’

5. „moTxovnebi deliqturi valdebulebebidan’’, [maT Soris „bralis gareSe pasuxismgebloba’’, da moTxovnebi „usafuZvlo gamdidrebidan’’].

 

Semowmebis warmodgenili rigiToba warmoadgens Semowmebis procesis ConCxs. Tumca, aucilebeli ar aris yvela SemTxvevaSi yvela mocemuli sakiTxis Semowmeba.

 

მაგ.rodesac saqme exeba sagzao SemTxvevas mxareebs Soris, romelTac aqamde arasdros unaxavT erTmaneTi, maSin, bunebrivia, zedmeti iqneba saxelSekrulebo moTxovnebis Semowmeba.

ხ

·        aseve moTxovnaTa calkeuli kategoriis farglebSic SesaZloa aucilebeli iyos moTxovnis ramdenime safuZvlis Semowmeba. aseT SemTxvevebSic isev da isev unda vixelmZRvaneloT mizanSewonilobis principiT.

magaliTad, sk-is 976-e muxlis pirveli nawili yovelTvis unda idges sk-is 991-e muxlis win, vinaidan aRniSnulis farglebSi irkveva, hqonda Tu ara adgili Sesrulebis Sedegad qonebis gadacemas.

ხ

·        Tu moTxovnis erTi kategoriis farglebSi mocemulia arsebiTad identuri faqtobrivi elementebis/winapirobebis mqonemoTxovnis ramodenime safuZveli da Semowmebis Sedegad dadasturda erT-erTi maTganis (moTxovnis safuZvlis) arseboba, maSin sxva safuZvlebi Semowmdeba mxolod Zalian mokled da es Semowmeba ar iqneba kazusis ganxilvisa da gadawyvetis mTavari sakiTxi.

 

ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ

4. Semowmebis struqtura „moTxovnis erTi safuZvlis’’ farglebSi

 

·        „moTxovnis erTi safuZvlis’’ Semowmebac aseve unda Seesabamebodes mizanSewonilobis ideasa da materialuri samarTlis sistemas.

·        zemoT araerTgzis aRiniSna, rom aucilebelia saxeze iyos „moTxovnis safuZvlis yvela faqtobrivi elementi’’ imisaTvis, rom dadges normiT gaTvaliswinebuli „samarTlebrivi Sedegi’’.

·        Tumca, es aris „moTxovnis’’ warmoSobis minimaluri winapiroba (moTxovnis warmomSobi winapirobebi).

·        sasamarTlo warmoebisas ki „ფაქტობრივი garemoebebi’’, romlebic Seesabameba moTxovnis safuZvlis, anu normis abstraqtul winapirobebs, umTavresad, unda waradginos da daamtkicos kreditorma, [ssk-is 102-e muxlis 1-li nawili].

 

·        movale ki Tavis mxriv ar aris daucveli kreditoris moTxovnebis mimarT. rogorc ukve aRiniSna, samoqalaqo kodeqsi Seicavs ara mxolod moTxovnis safuZvlis ganmsazRvrel normebs, aramed e.w. moTxovnis gamomricxav normebsac, anu debulebebs, romelTa saSualebiTac SesaZlebelia moTxovnis `ganadgureba~ (Sesagebeli).

 

·        amiT movales kreditoris moTxovnis winaaRmdeg aqvs Tavdacvis materialur-samarTlebrivi saSualebebi. xolo is garemoeba, rom konkretul SemTxvevaSi marTlac arsebobs Sesageblis damasabuTebeli faqtebi da garemoebebi, sasamarTloSi unda waradginos da daamtkicos movalem, [ssk-is 102-e muxlis pirveli nawili.]

 

·         „movalis Sesagebeli’’ Tavisi Sedegis mixedviT iyofa Semdeg kategoriebad: -

 

a.   „uflebis damabrkolebeli Sesagebeli’’ xels uSlis moTxovnis warmoSobas, miuxedavad imisa, rom saxezea moTxovnis safuZvlis ganmsazRvreli normis yvela faqtobrivi elementi

b.   „uflebis momspobi Sesagebeli’’ spobs ukve arsebul moTxovnas. es imas niSnavs, rom moTxovnis warmoSobis winapirobebi Sesrulebulia, rac gamoricxavs uflebis damabrkolebeli Sesageblis arsebobas. Tumca, moTxovnis warmoSobis Semdeg gamovlinda iseTi garemoebebi, romlebic spobs moTxovnas. aRniSnulis tipuri magaliTia „valdebulebis Sesruleba’’, rac wyvets moTxovnas, [sk-is 427-e muxli]

c.   „uflebis Semaferxebeli Sesagebeli ar exeba moTxovnis arsebobas, aramed aferxebs mis ganxorcielebas sasamarTloSi“. es imas niSnavs, rom moTxovnis materialur-samarTlebrivi arsebobis miuxedavad, sasamarTlo ar daakmayofilebs moTxovnas, anu sarCels an daawesebs sapasuxo Sesrulebas. „uflebis Semaferxebeli Sesagebeli“ movales aZlevs uflebas, droebiT an mudmivad Tqvas uari Sesrulebaze. [Semaferxebeli Sesageblis klasikuri magaliTia moTxovnis xandazmuloba, sk-is 128-e da momdevno muxlebi].

ხ

·        kreditors aqvs SesaZlebloba, movalis zemoT aRniSnul Sesagebels daupirispiros „moTxovnis SemanarCunebeli garemoebebi’’.

·        kreditoris am Sesageblis Sedegi mdgomareobs imaSi, rom movale aq ukve veRar miuTiTebs da daeyrdnoba mis mier უკვე warmodgenil Sesagebels. [aRniSnulis magaliTia „sakuTrebis SeZena’’ sk-is 297-e muxlis farglebSi.

 

magaliTi: `a~ da `b~ dadeben sesxis xelSekrulebas, romliTac `a~ iRebs valdebulebas, sesxis saxiT gadasces `b~-s 30.000 lari. moTxovnis uzrunvelsayofad mxareebi SeTanxmdebian ipoTekiT datvirTon `b~-s nakveTi. Sesabamisad moxdeba `a~-s sasargeblod sajaro reestrSi ipoTekis registracia. aRniSnuli registraciis ganxorcielebisTanave `a~ ipoTekas gadascems Tavis kreditor `g~-s, romelic axal ipoTekarad dafiqsirdeba reestrSi. amis Semdeg `a~ ar gadascems `b~-s sasesxo Tanxas. `g~, romelmac araferi icis amis Sesaxeb, arkvevs, Tu ra moTxovnebi gaaCnia mas `b~-s mimarT.

 

sasesxo Tanxis gaucemlobis gamo ar warmoiSva valis dabrunebis moTxovna sk-is 626-e muxlis 1-li nawilisa da 623-e muxlis gagebiT. radgan samarTlebrivad namdvili ipoTekis warmoSobisaTvis ipoTekis uzrunvelmyofi xasiaTis, anu moTxovnaze damokidebulebis gamo, mis registraciasTan erTad aucilebelia uzrunvelsayofi moTxovnis arseboba, amitom mocemul SemTxvevaSi `a~-s sasargeblod ar warmoiSva ipoTeka.

aq arc `a~-s mier „ipoTekis keTilsindisieri SeZena’’ ganixileba, vinaidan aRniSnuli instituti icavs da moicavs `b~- s mier sakuTari nakveTis gankargvis uflebis mimarT keTilsindisier ndobas da ara sxva winapirobebs. sk-is 295-e muxlis Tanaxmad, moTxovnis gadacemasTan erTad axal kreditorze gadadis ipoTekac. winamdebare SemTxvevaSi `a~ da `g~ SeTanxmdnen ipoTekis gadacemaze. amisaTvis faqtobrivad unda moxdes ipoTekis safuZvlad arsebuli moTxovnis daTmoba sk-is 199-e muxlis me-2 nawilis mixedviT. magram, rogorc aRvniSneT, ar arsebobs valis dabrunebis moTxovna. moTxovnaTa keTilsindisieri SeZena ar aris gaTvaliswinebuli, vinaidan mocemuli moTxovnebis farglebSi ar arsebobs garemoeba (magaliTad, nivTis floba), romelic SeiZleba imavdroulad moiazrebodes nivTis gankargvis uflebadac. maSasadame, `g~ ver iqneba valis ukan dabrunebis moTxovnis keTilsindisieri SemZeni sk-is 626-e muxlis pirveli nawilisa da 623-e muxlis mixedviT. Tumca, SeiZleba `g~-s sasargeblod marTlac warmoiSva ipoTeka. sk-is 197-e muxlis mixedviT ipoTekis gadacemisas ivaraudeba moTxovnis arseboba. es ar niSnavs imas, rom moTxovna marTlac warmoiSva, aramed igi mxolod miiCneva arsebulad. aqedan gamomdinare, keTilsindisier `g~-s SeuZlia gaxdes nakveTis ipoTekari, vinaidan ipoTeka registrirebuli iyo `a~-s sasargeblod. amiT `g~-m SeiZina ipoTeka, romelmac iuridiuli Zala SeiZina mxolod mis pirovnebasTan kavSirSi. xolo valis ukan dabrunebis moTxovna, ar arsebobs. magram sk-is 297-e muxlis me-3 winadadebis Tanaxmad `b~-s ar SeuZlia ganacxados, rom ar arsebobs moTxovna. yovelive aRniSnulis Sedegad, `g~-s SeuZlia moiTxovos `b~- sgan Tavis nakveTze registrirebuli ipoTekis safuZvelze warmoebuli iZulebiTi aRsrulebis Tmena sk-is me-300 muxlis 1-li nawilis mixedviT.

ხ

·        Sesageblis Sedegi aisaxeba „konkretuli moTxovnis safuZvlis Semowmebis farglebSi“ da Sesabamisad saxeze gvaqvs Semdegi rigiToba:

 

1. moTxovnis warmoSoba

 

- moTxovnis warmomSobi winapirobebi

- uflebis damabrkolebeli Sesagebeli (movalis)

- (savaraudod _ kreditoris uflebis SemanarCunebeli Sesagebeli)

 

2. moTxovnis Sewyveta

- uflebis momspobi Sesagebeli

- (savaraudod _ kreditoris uflebis SemanarCunebeli Sesagebeli)

 

3. moTxovnis ganxorcieleba

 

- uflebis Semaferxebeli Sesagebeli

- (savaraudod _ kreditoris uflebis SemanarCunebeli Sesagebeli)

 

·        ყურადღება: Semowmebis aRniSnuli midgoma unda gaimeoroT moTxovnis TiToeuli safuZvlis Semowmebisas, romelic mniSvnelovania gansaxilveli kazusisaTvis. [aucilebelia Tu ara yvela punqtis gameoreba, amas TviTon konkretuli SemTxveva gviCvenebs. ]

·        es sqema mxolod saorientacio funqcias asrulebs konkretuli kazusis Semowmebisas.

·        qvemoT konkretuli magaliTebis saSualebiT saTiTaod iqneba ganxiluli zemoT aRniSnuli sakiTxebi.

·        kidev erTxel unda aRiniSnos, rom ar aris aucilebeli yvela punqtis Semowmeba yvela kazusis farglebSi, aramed mxolod im punqtebisa, romlebTan dakavSirebiTac aris informacia kazusis aRwerilobiT nawilSi.

 

a)   Semowmebis pirveli etapi

 

„moTxovnis warmoSoba’’

 

konkretuli moTxovnis safuZvlis Semowmebisas, pirvel rigSi, unda Sefasdes, saerTod iyo Tu ara SesaZlebeli moTxovnis warmoSoba, rac Tavis mxriv gulisxmobs:

(1)  moTxovnis warmomSobi yvela faqtobrivi elementis arsebobas

da

              (2) uflebis damabrkolebeli Sesageblis ararsebobas.

 

 

(1)  moTxovnis warmomSobi faqtobrivi elementebi

 

·        moTxovnis safuZvlis „faqtobrivi elementebi“ aris abstraqtulad Camoyalibebuli winapirobebi, romelTa arsebobisas dgeba normiT gaTvaliswinebuli samarTlebrivi Sedegi

·        aRniSnuli elementebis Semowmeba aucilebelia maSinac ki, rodesac isini sruliad uproblemoa (anu ar aris sadavo) da movale mxolod moTxovnis xandazmulobaze miuTiTebs.

 

(a) saxelSekrulebo valdebulebiTi urTierTobebi

 

·        saxelSekrulebo valdebulebiTi urTierTobebi warmoiSoba, sul mcire, ori erTmaneTis pirispir mdgomi mxaris Sinaasobrivad erTmaneTis Sesabamisi da erTmaneTTan dakavSirebiT gamovlenili nebis safuZvelze, romelic mimarTulia garkveuli samarTlebrivi movaleobebis warmoSobisken.

·        saxelSekrulebo valdebulebiTi urTierTobebisas, pirvel rigSi, unda Semowmdes, ა)arsebobs Tu ara saerTod xelSekruleba da ბ)Sinaarsobrivad raze SeTanxmdnen xelSekrulebis mxareebi. [xelSekrulebis Sinaarsi gansakuTrebiT mniSvnelovania imisaTvis, rom davadginoT, moicavs Tu ara mocemul SemTxvevas SerCeuli moTxovnis safuZvlis gamoyenebis sfero.]

·        sk-is 327-e muxlis pirveli nawilis mixedviT xelSekruleba dadebulad iTvleba, Tu mxareebi mis yvela arsebiT pirobaze SeTanxmdnen saamisod gaTvaliswinebuli formiT. am winapirobebidan mxareTa SeTanxmeba yvela arsebiT pirobaze aris moTxovnis warmomSobi garemoeba, romlis arsebobis Sesaxeb kreditorma sasamarTloSi faqtebi unda waradginos da saWiroebis SemTxvevaSi amtkicos misi arseboba.

·        Tu xelSekrulebis namdviloba kanoniT gansazRvruli formis dacvazea damokidebuli, maSin SeiZleba arsebobdes „uflebis damabrkolebeli Sesagebeli’’. sk-is 328- e muxlis 1-li nawilis mixedviT, Tu kanoniT xelSekrulebis namdvilobisaTvis dadgenilia gansazRvruli forma, maSin xelSekruleba ZalaSi Sedis mxolod am formis Sesaxeb moTxovnis Sesrulebis Semdeg.

·        rogorc zemoT aRiniSna, xelSekrulebis dadebis minimaluri da aucilebeli winapirobaa mxareTa SeTanxmeba arsebiT pirobebze.

·        aq kazusis Semowmebis farglebSi da saWiroebis SemTxvevaSi gasaTvaliswinebelia Semdegi aspeqtebi:

 

SeTanxmeba

oferti da aqcepti, aq mag. - nebis gamovlenis miReba - dumili, rogorc Tanxmobis erT-erTi forma

mxareTa Soris

SesaZlebelia aseve mesame piris meSveobiT, mag.  - Suamavlis gziT (sk-is me-80 muxli) - warmomadgenloba (sk-is 103-e da momdevno muxlebi)

yvela arsebiT pirobaze (essentialia negoti)

- xelSekrulebis mxareebi - xelSekrulebis sagani - danarCeni არსებითი პირობები damokidebulia xelSekrulebis konkretul saxeobaze - ar SeiZleba „uTanxmoebis’’, rogorc moTxovnis warmomSobi negatiuri garemoebis gaTvaliswineba

 

xelSekrulebis arsebobis zemoT warmodgenili winapirobebis garda, calkeul SemTxvevaSi, misi Sinaarsidan da gansaxilveli sakiTxebidan gamomdinare, aseve sxva Sinaarsobrivi aspeqtebic SeiZleba iyos mniSvnelovani „moTxovnis warmoSobis’’ mtkicebis kuTxiT; magaliTad:

sxva Sinaarsobrivi sakiTxebi/aspeqtebi

-Sesrulebis valdebulebis dakonkreteba - xelSekrulebis standartuli pirobebis gaTvaliswineba, sk-is 342-e da momdevno muxlebi  - Sesrulebis dro, sk-is 364-e da momdevno muxlebi - Sesrulebis adgili, sk-is 362-e da 363-e muxlebi

 

mxolod mas Semdeg, rac gairkveva „xelSekrulebis dadebasTan“, anu „ხელშეკრულების’’ arsebobasTan dakavSirebuli ZiriTadi sakiTxebi, SeiZleba gadasvla Semowmebis meore safexurze, kerZod: „sxva faqtobrivi elementebis’’ Semowmebaze.

 

magaliTi:

`a~ da `b~ dadeben qiravnobis xelSekrulebas, romliTac `a~ iRebs valdebulebas, gansazvruli vadiT `a~-s sargeblobaSi gadasces nivTi, xolo `b~ iRebs valdebulebas, gadauxados `a~-s daTqmuli qira. imisaTvis, rom `a~-s ufleba hqondes mosTxovos `b~-s qiris gadaxda, sk-is 531-e muxlis 1-li nawili iTvaliswinebs, rom 1)`a~-sa da `b~-s Soris unda arsebobdes qiravnobis xelSekruleba da 2)rom ukve ganxorcielebuli unda iyos `b~-s mier `a~-sTvis nivTis sargeblobaSi gadacema ( ხოლო is, Tu rodis unda moxdes SeTanxmebuli qiris gadaxda, sk-is 553-e muxlis 1-li nawili, aris Sesrulebis vadis dadgomasTan dakavSirebuli sakiTxi. aRniSnuli warmoadgens moTxovnis ganxorcielebasTan da ara mis warmoSobasTan dakavSirebul problemas).

 

(b) kanonismieri valdebulebiTi urTierTobebi

 

·        „kanonismieri valdebulebiTi urTierTobebi’’ warmoiSoba mxareTa nebisa da SeTanxmebis miuxedavad, kanoniT gaTvaliswinebuli faqtobrivi elementis praqtikaSi ganxorcielebis gziT.

·        „kanonismieri valdebulebiTi urTierTobebisas’’ mocemuli unda iyos Sesabamisi „moTxovnis safuZvlis’’[ნორმის] yvela faqtobrivi elementi, romelic xelsayrelia kreditorisTvis.

·        magaliTi: „gaweuli xarjebis anazRaureba davalebis gareSe sxvisi saqmeebis keTilsindisierad Sesrulebisas’’,[sk-is 973-e da 969-e muxlebi]

 

1. davalebis gareSe sxvisi saqmeebis Sesruleba, sk-is 969-e muxli

 

a) „saqmeebis Sesruleba“

b) „sxvisi saqme“

g) „davalebis an sxva safuZvlis gareSe“

d) „sxvisi saqmis Sesrulebis survili’’, sk-is 975-e muxli

 

2.   „aucilebeli xarjebi’’, sk-is 973-e muxli

 

sakiTxi, „ewinaaRmdegeba Tu ara Semsruleblis mier saqmeebis Sesruleba mepatronis nebas an interesebs, ramac SeiZleba gaweuli xarjebis anazRaurebis moTxovnis gamoricxva gamoiwvios’’, [sk-is 974-e muxli, aris „გაწეული ხარჯების ანაზღაურების’’  „მოთხოვნის uflebis’’ damabrkolebeli Sesagebeli].

 

 

(2) uflebis damabrkolebeli Sesagebeli

 

·        zemoT aRniSnulis garda, mocemul konteqstSi aseve unda Semowmdes, arsebobs Tu ara „uflebis damabrkolebeli Sesagebeli’’, anu Sesagebeli, romelic, miuxedavad yvela Sesabamisi aucilebeli winapirobis arsebobisa, abrkolebs, xels uSlis uflebis warmoSobas.

·        uflebis damabrkolebeli Sesagebeli sasamarTlom mxedvelobaSi unda miiRos sakuTari iniciativiT, rac imas niSnavs, rom sasamarTlom unda gaiTvaliswinos aseTi Sesagebeli, rodesac saqmeSi gamovlindeba faqtebi, romlebic miuTiTebs uflebis damabrkolebeli garemoebebis arsebobaze;

·        amasTan, mniSvneloba ara aqvs, romelma mxarem warudgina sasamarTlos aRniSnuli faqtebi da garemoebebi.

·        anu, aseT garemoebebze miTiTeba ar aris aucileblad movalis prerogativa.

·        „uflebis damabrkolebeli Sesagebelia’’:

 

garigebis baTiloba

- marTlsawinaaRmdego da amoraluri garigebani, sk-is 54-e muxli; - Zalauflebis borotad gamoyeneba, sk-is 55-e muxli; - moCvenebiTi da TvalTmaqcuri garigebani, sk-is 56-e muxli; - nebis gamovlenis araseriozuloba, sk-is 57-e muxli; - erT-erTi mxaris qmeduunaroba an fsiqikuri moSliloba, sk-is 58-e muxli; - formis daucvelad dadebuli garigeba, sk-is 59-e muxlis pirveli nawilis pirveli alternativa; - nebarTvis gareSe dadebuli garigeba, rodesac am garigebisTvis saWiroa nebarTva, sk-is 59-e muxlis pirveli nawilis me-2 alternativa; - mesame piris Tanxmobis gareSe dadebuli garigeba, sk-is 66-e muxli; - baTilobis ukuqceviTi Zala sacilo garigebis Secilebis SemTxvevaSi, sk-is 59-e muxlis me-2 nawilis pirveli winadadeba; - momaval qonebaze dadebuli xelSekruleba, sk-is 320-e muxli; - samkvidro qonebis Sesaxeb dadebuli xelSekruleba, sk-is 322-e muxli.

 

magaliTi:

 

16 wlis `a~ mSoblebis gafrTxilebis gareSe dadebs nasyidobis xelSekrulebas movaWre pir _ `b~-sTan. mSoblebi uars amboben nebarTvaze. aqvs Tu ara `b~-s `a~-s mimarT SeTanxmebuli fasis moTxovnis ufleba?

 

winamdebare kazusSi moTxovnis safuZvelia sk-is 477-e muxlis me-2 nawili, romlis mixedviT fasis moTxovnis arsebobis winapirobaa mxareebs, anu `a~-s da `b~-s Soris nasyidobis xelSekrulebis arseboba.

 

problematuria am SemTxvevaSi is garemoeba, rom `a~ arasrulwlovania (sk-is me-12 muxlis me-2 nawili). sk-is 63-e muxlis pirveli nawilis Tanaxmad, Tu arasrulwlovani debs xelSekrulebas kanonieri warmomadgenlis aucilebeli Tanxmobis gareSe, maSin xelSekrulebis namdviloba damokidebulia imaze, SemdgomSi misi warmomadgeneli moiwonebs Tu ara mas. sk-is 1198-e muxlis me-6 nawilis mixedviT mSoblebi arian arasrulwlovani Svilebis kanonieri warmomadgenlebi. `a~-s mSoblebma arc Tanxmoba ganacxades nasyidobis xelSekrulebaze da arc SemdgomSi moiwones igi. sk-is 59-e muxlis pirveli nawilis me-2 alternativis Tanaxmad, baTilia nebarTvis gareSe dadebuli garigeba, Tu am garigebisTvis saWiroa nebarTva. zemoT aRniSulidan gamomdinare, `a~-sa da `b~-s Soris ar arsebobs nasyidobis xelSekruleba da Sesabamisad ar arsebobs sk-is 477-e muxlis me-2 nawiliT gaTvaliswinebuli moTxovnebi.

ხ

garigebis baTilobis gamomwvevi safuZvlebis garda, arsebobs aseve „sxva garemoebebi, romlebic xels uSlis, abrkolebs uflebis warmoSobas’’.

 

moTxovnis warmoSobis „sxva dabrkolebebi’’

- pirobis daudgomloba pirobiTi garigebisas, sk-is 90-e muxlis pirveli alternativa (rodesac garigeba damokidebulia samomavlo da ucnobi movlenis, pirobis dadgomaze);  - quCaSi dadebuli xelSekrulebis Zaladakarguloba misi saTanado formiT uaryofis SemTxvevaSi, sk-is 336-e muxli; - SemTxvevebi, rodesac pirs ar ekisreba pasuxismgebloba valdebulebis darRvevisTvis, sk-is 394-e muxlis pirveli nawilis gagebiT;   kanonidan gamomdinare valdebulebiTi urTierTobebis farglebSi: - mepatronis sawinaaRmdego neba an interesebi gaweuli xarjebis anazRaurebis uflebis farglebSi, sk-is 973-e, 969-e da 974-e muxlebi; - ukan dabrunebis moTxovnis gamoricxva, sk-is 976-e muxlis pirveli da me-2 nawili; - zianis anazRaurebis moTxovnis gamoricxva, sk-is 999-e muxlis pirveli da me-2 nawili

 

magaliTad:

 

1. miwis nakveTis nasyidobis xelSekruleba iTvaliswinebs Semdeg wess: nasyidobis xelSekruleba ZalaSi Sedis mas Semdeg, rac adgilobrivi TviTmmarTveloba uars ityvis Tavisi upiratesi Sesyidvis uflebis gamoyenebaze. xelSekruleba aris meryevad baTili. Tu adgilobrivi TviTmmarTveloba uars ityvis Tavisi uflebis gamoyenebaze, maSin xelSekruleba Seva ZalaSi, xolo, Tu adgilobrivi TviTmmarTveloba pirdapir ar ityvis uars Tavisi uflebis ganxorcielebaze, maSin xelSekruleba ar SeiZens iuridiul Zalas.

 

 2. quCaSi dadebuli xelSekruleba sk-is 336-e muxlis gagebiT, misi uaryofis vadis gasvlamde imyofeba meryevad baTili garigebis mdgomareobaSi. Tu uaryofa moxdeba aRniSnul vadaSi, maSin xelSekruleba sabolood Zaladakargulad CaiTvleba. xolo Tu uaryofa ar iqneba warmodgenili amisaTvis gankuTvnil vadaSi, maSin xelSekruleba yvelanairi SezRudvis gareSe Seva ZalaSi.

ხ

 

Tu  ა)Sesrulebulia moTxovnis warmomSobi yvela winapiroba da ბ)ar arsebobs uflebis damabrkolebeli Sesagebeli, maSin „moTxovna’’ CaiTvleba warmoSobilad. xolo, Tu ar arsebobs moTxovnis warmomSobi erT-erTi winapiroba mainc, an saxezea misi damabrkolebeli Sesagebeli (garemoeba), maSin am moTxovnis safuZvlis farglebSi moTxovna ar warmoiSobila[!] და amiT dasruldeba aRniSnuli moTxovnis safuZvlis Semowmeba.

 

ხხხხხხხხხხხხხხხხხ

 

b)  Semowmebis meore etapi _ moTxovnis Sewyveta

 

·        ამ ეტაპზე ganixileba, SemdegSi xom ar Sewyda ukve „arsebuli moTxovna’’.

·         amgvari moTxovnis momspobi garemoebebic sasamarTlom unda gaiTvaliswinos sakuTari iniciativiT, miuxedavad imisa, miuTiTebs Tu ara movale maTze.

·        arsebobs moTxovnis momspobi sxvadasxva garemoeba, magaliTad:

 

moTxovnis Sewyveta

-valdebulebis Sesruleba, sk-is 427-e da momdevno muxlebi; - deponireba, sk-is 434-e da momdevno muxlebi; - urTierTmoTxovnaTa gaqviTva, sk-is 442-e da momdevno muxlebi; - valis patieba, sk-is 448-e da momdevno muxlebi; - sxva safuZvlebi, sk-is 452-e da momdevno muxlebi, [magaliTad, movalis sikvdili, sk-is 453-e muxli]

 

magaliTi:

 

`a~ da `b~ dadeben nasyidobis xelSekrulebas wignze. `a~ iRebs valdebulebas, gadasces `b~-s wigni da aseve sakuTreba masze. `b~ iRebs valdebulebas, gadaixados SeTanxmebuli fasi 20 laris odenobiT. orive mxare yovelgvari garTulebis gareSe asrulebs Tavis valdebulebas. sk-is 427-e muxlis Sesabamisad, amiT mxareebs Soris Sewyda calkeuli valdebulebebi (a —» b da b —» a). arc `a~-s da arc `b~-s aRar SeuZlia meore mxares mosTxovos aRniSnuli xelSekrulebidan gamomdinare valdebulebebis Sesruleba.

 

ხ

ყურადღება:

·        moTxovna wydeba maSinac, rodesac icvleba misi[მოთხოვნის] Sinaarsi, vinaidan aRniSnuli cvlilebis Semdeg igi aRar arsebobs pirvandeli saxiT.

·        Tumca, Sinaarsobrivma cvlilebam SesaZloa warmoSvas axali moTxovna, romelic ikavebs Sewyvetili moTxovnis adgils.

·        Sinaarsobrivi cvlileba SeiZleba ganxorcieldes ა)moTxovnis miznis da/an ბ)xelSekrulebis mxaris SecvliT, magaliTad:

 

Sinaarsobrivi cvlileba
moTxovnis miznis Secvla	ხელშეკრულების ერთ-ერთი „mxaris’’  Secvla
- uaris Tqma xelSekrulebaze [ samarTlebrivad namdvili uaris Tqma xelSekrulebaze warmoSobs miRebulis ukan dabrunebis kanonismier valdebulebebs, sk-is 352-e da momdevno muxlebi;]    - meoradi moTxovnebi, magaliTad, rogoricaa: zianis anazRaureba valdebulebis darRvevisas sk-is 394-e da momdevno muxlebis Sesabamisad;   - sk-is 398-e muxli	-moTxovnis daTmoba, sk-is 198-e da momdevno muxlebi (kreditoris Secvla);   - valis gadakisreba, sk-is 203-e muxli (movalis Secvla);   - valdebulebis Sesruleba mesame piris mier, sk-is 372-e muxlis me-2 winadadeba;   - uZravi nivTis mesakuTris mier kreditoris dakmayofileba, sk-is 292-e muxlis me-2 nawili;   - Tavdebis mier kreditoris dakmayofileba, sk-is 905-e muxli

 

magaliTi

 `g~-m da `d~-m televizoris Taobaze dades nasyidobis xelSekruleba, romliTac `g~ iRebs valdebulebas, gadaixados SeTanxmebuli fasi, xolo `d~ valdebulia gadasces `g~-s nivTi da aseve sakuTreba masze. xelSekrulebis dadebis Semdeg `d~ Tavis moTxovnas dauTmobs `i~-s, ris Semdegac `i~ `g~-sgan iTxovs SeTanxmebuli fasis gadaxdas. uflebis daTmobis Sedegad `g~-sa da `d~-s Soris aRar arsebobs SeTanxmebuli fasis moTxovnis Tavdapirvelad arsebuli ufleba. am uflebis Tvdapirvel mflobels _ `d~-s, Caenacvla `i~. `d~-s SemTxvevaSi moTxovna Sewyda. igi `g~-sgan veRar moiTxovs zemoxsenebuli nasyidobis xelSekrulebis safuZvelze SeTanxmebuli fasis gadaxdas.

 

aRniSnuli magaliTi gviCvenebs, rom xelSekrulebis Tu kanonis safuZvelze moTxovnis mxaris Secvlisas ar wydeba TviTon moTxovna, aramed igi imave mizniT gadadis axal mxareze. aseTi gadasvlis Sedegad, imisda mixedviT, Tu romeli mxaris SecvlasTan gvaqvs saqme, an Tavdapirveli kreditori veRar ganaxorcielebs movalis mimarT moTxovnas, an ki igi Tavdapirvel movales ver wauyenebs mas. arsebobs kidev „sxva garemoebebi’’, romlebic aseve iwvevs „moTxovnis Sewyvetas’’.

 

moTxovnis sxva gziT Sewyveta

- pirobis dadgoma moTxovnis anu garigebis Semwyveti pirobis gansazRvrisas, sk-is 90-e muxlis me-2 alternativa; - vadiani xelSekrulebis vadis gasvla, mag: sk-is 559-e muxlis pirveli nawili; - xelSekrulebis moSla; - valdebulebis Sesrulebis Semdgomi SeuZlebloba.

 

magaliTi:

safexburTo klubma ”Carl Zeiss Jena“ (karl cais iena), romelic 2006 wlidan TamaSobda meore federalur ligaSi, erT moTamaSesTan gaaforma xelSekruleba, romelic iTvaliswinebda daTqmas, rom igi dasruldeboda, Tuki 2008 wels safexburTo klubi ”Carl Zeiss Jena“ CamoqveiTdeboda da gadavidoda regionalur ligaSi. mocemul SemTxvevaSi saxezea garigebis Semwyveti pirobis gaTvaliswineba, vinaidan garigebis Sewyveta, dasruleba damokidebulia gaurkvevel movlenaze. safexburTo klubi ”Carl Zeiss Jena“ 2008 wels marTlac CamoqveiTda regionalur ligaSi, rasac, sportuli sezonis dasrulebasTan erTad mohyva klubsa da zemoxsenebul moTamaSes Soris gaformebuli xelSekrulebis Sewyveta.

ხ

ამრიგად,uflebis momspobi Sesageblis ganxorcieleba iwvevs am uflebis aRmofxvras, ris Sedegadac kreditors aRar gaaCnia moTxovna movalis mimarT. swored aq unda Sewydes aRniSnuli moTxovnis safuZvlis Semowmebა[!]

 

ხ

 

g) Semowmebis mesame etapi _ moTxovnis ganxorcielebaდობა

 

·        Tu moTxovna warmoiSva da SemdgomSic ar Semwydara zemoT ganxiluli garemoebebis (Sesageblis) Sedegad, mesame etapze unda Semowmdes, Tu ramdenad ganxorcielebadia igi sasamarTloSi.[!]

·        sasamarTlo Sesabamis sarCels daakmayofilebs mxolod im SemTxvevaSi, Tu moTxovna aris ganxorcielebadi.

·        moTxovnis ganxorcielebas SeiZleba xeli SeuSalos uflebis Semaferxebelma Sesagebelma.

·        „Seferxeba’’ SeiZleba iyos droebiTi da mudmivic.

·        Sesabamisad, misi[შეფერხების] mudmivobis SemTxvevaSi, moTxovnac mudmivad araganxorcielebadia, ris gamoc arc sasamarTloSi wardgenili sarCeli dakmayofildeba.

·        Tu Seferxeba droebiTia, maSin moTxovnis ganxorcieleba SeiZleba mogvianebiT, aRniSnuli Seferxebis aRmofxvris Semdeg.

·        „uflebis Semaferxebeli garemoebebia’’:

 

droebiTi Seferxeba

- Sesrulebis vadis dadgoma; - valdebulebis Sesrulebaze uaris Tqmis ufleba sapasuxo moqmedebis ganxorcielebamde, sk-is 369-e muxli; - nivTis dakavebis ufleba, mag: sk-is 163-e muxlis me-3 nawili, me-500 da 776-e muxlebi; - Tavdebis uari kreditoris dakmayofilebaze, sk-is 894-e muxli;  - Tavdebobis sacilooba, sk-is me-900 muxli.

mudmivi Seferxeba

- xandazmuloba, sk-is 128-e da momdevno muxlebi.

 

magaliTi:

·        sk-is 365-e muxlis Tanaxmad, Tu Sesrulebis dro gansazRvruli ar aris da igi sxva garemoebebidanac ar irkveva, maSin kreditors nebismier dros SeuZlia moiTxovos misi Sesruleba (Sesrulebis dro), xolo movales SeuZlia igi dauyovnebliv Seasrulos (Sesrulebis SesaZlebloba).

·        sk-is 553-e muxlis pirveli nawili ki iTvaliswinebs, rom qira gadaxdil unda iqnas qiravnobis xelSekrulebis vadis damTavrebisas. marTalia, qiris moTxovnis ufleba arsebobs qiravnobis dasawyisSi, magram am momentisaTvis (anu dasawyisSi) igi jer ar aris ganxorcielebadi, vinaidan jer ar damdgara valdebulebis Sesrulebis dro.

·        valdebulebis Sesrulebis kanoniT gansazRvruli drois garda, mxareebs SeuZliaT xelSekrulebiT SeTanxmdnen Sesrulebis sxva droebze.

ხხხ

·        gasaTvaliswinebelia, rom uflebis Semaferxebeli materialur-samarTlebrivi Sesagebeli saproceso samarTalSi aris „saproceso samarTlebrivi Sesagebeli“, romelic unda warmoadginos movalem[!], winaaRmdeg SemTxvevaSi ar moxdeba maTi gaTvaliswineba sasamarTlos mier[!].

ხ

·        Tu Semowmebis Sedegad mivalT im daskvnamde, rom ar aris saxeze uflebis Semaferxebeli Sesagebeli, es imas niSnavs, rom moTxovna aris ganxorcielebadi.

·        amgvarad, dasabuTebuli iqneba Sesabamisi sarCelic.

·        xolo Tu saxezea moTxovnis mudmivi Semaferxebeli garemoebebi, maSin sasamarTlo sabolood ityvis uars sarCelis dakmayofilebaze, miuxedavad imisa, rom materialur-samarTlebrivi kuTxiT moTxovna arsebobs.

·        droebiTi Seferxebisas mniSvnelovania, Tu ra saxis SeferxebasTan gvaqvs saqme. gamomdinare aqedan, sarCeli an ა)ar dakmayofildeba mocemuli momentisaTvis da mosarCeles eqneba SesaZlebloba mogvianebiT aRZras igi, an ki ბ)sasamarTlo gaiTvaliswinebs sapasuxo Sesrulebas.

 

ხ

„მოთხოვნის’’ Semowmebis struqtura ramodenime monawilis SemTxvevaSi

 

·        ganvixiloT kazusis damuSavebis struqturis kidev erTi aspeqti.

·        aqamde vsaubrobdiT iseT SemTxvevebze, sadac samarTlebrivi urTierTobis monawile iyo mxolod ori mxare.

·        Tumca, praqtikaSi xSiria SemTxvevebi, rodesac saqmeSi orze meti adamiani monawileobs.

·         aseT saqmeebSi, pirvel rigSi, saWiroa yvela mniSvnelovani or-mxrivi urTierTobis identificireba.

·        umTavresi amocanaa, SevamowmoT erTi kreditoris erTi moTxovnis safuZvlidan gamomdinare erTi moTxovna erTi movalis mimarT.

·        Tu ra TanmimdevrobiT unda Semowmdes saqmis monawileebi da maTi urTierTobebi, aseve ganisazRvreba mizanSewonilobis principiT da damokidebulia saqmis Sinaarsze.

·        aq aseve arsebiTia imis dadgena, „SeiZleba Tu ara romelime piris mikuTvneba romelime sxva monawilis mxares’’.

·        magaliTi:

 

mRebavi, ostati `a~ miiRebs davalebas SeRebos `b~-s saxlis fasadi. samuSaos Sesrulebisas `a~-s erT-erTi TanamSromeli (xelqveiTi) `g~ daejaxeba da gadaayiravebs saRebavis WurWels, romlis SigTavsic dasvris SemTxveviTi gamvlelis, `d~-s tansacmels. `d~-s moTxovnebi.

 

`a~-sa da `d~-s Soris, iseve rogorc `g~-sa da `d~-s Soris moTxovebi ar ganixileba saxelSekrulebo moTxovnebad, vinaidan maT Soris ar arsebobs Sesabamisi xelSekruleba.

Tumca, `d~-s SesaZloa hqondes moTxovnis ufleba `a~-sa da `g~-s mimarT deliqturi valdebulebebidan.

mizanSewonilia, Semowmeba daviwyoT sk-is 992-e muxlidan gamomdinare moTxovniT `g~-s mimarT, vinaidan uSualod man ganaxorciela saziano qmedeba. `g~-m Tavisi marTlsawinaaRmdego _ sul mcire, gaufrTxilebeli _ qmedebiT, ziani miayena `d~-s. amgvarad, `d~-s aqvs moTxovna `g~-s mimarT sk-is 992-e muxlis safuZvelze.

ხ

·        iseT SemTxvevebSi, rodesac erTi adamiani Tavisi valdebulebis Sesrulebisas iyenebs meore adamianis daxmarebas, aseve unda ganvixiloT sk-is 997-e muxli. aRniSnuli normis winapirobaa, „muSakis mier SromiTi (samsaxurebrivi) movaleobis Sesrulebisas mesame pirisaTvis braleulad zianis miyeneba’’.

·        `g~-s mimarT arsebuli moTxovnis Semowmebisas (sk-is 992-e muxlis farglebSi) ukve davadgineT, rom man marTlsawinaaRmdego qmedebiT braleulad miayena ziani `d~-s.

·        Sesabamisad unda SevamowmoT, aris Tu ara `g~ `a~-s muSaki da warmoiSva Tu ara ziani SromiTi (samsaxurebrivi) movaleobis Sesrulebisas.

·        mocemul SemTxvevaSi es asea. saqmis Sinaarsis mixedviT, `g~ aris `a~-s TanamSromeli. amasTan, mocemulia aseve uSualo kavSiri samsaxurebrivi movaleobis Sesrulebasa da zianis dadgomas Soris, vinaidan `g~ swored fasadis RebviT iyo dakavebuli, rodesac man waaqcia saRebavis WurWeli.

·        yovelive aRniSnulidan gamomdinare, sk-is 997-e muxlis mixedviT, `a~ pasuxs agebs `g~-s mier gamowveul zianze. amgvarad, `a~ da `g~ arian solidaruli movaleebi sk-is 998-e muxlis 1-li nawilis gagebiT.

 

ხ

 

II.     struqtura „sanivTo uflebebisa’’ da „sxva sakiTxebis’’ Semowmebisas

 

·        amocana, romelic ar iTvaliswinebs „erTi konkretuli moTxovnis Semowmebas“, ver Semowmdeba da ganixileba zemoT gadmocemuli procedurisa da struqturis farglebSi. [ანუ „მოთხოვნის შემოწმების სტრუქტურა’’ ,რომელიც ზევიტ განვიხილეთ ასეთ დროს არ გამოდგება]

·        ასეთ ამოცანათა kategorias ganekuTvneba „sanivTo uflebebTan’’, „piris samemkvidreo uflebebTan’’ da „saerTod piris uflebebTan’’ dakavSirebuli sakiTxebi.

 

magaliTi:

a.      vin aris nivTis mesakuTre?

b.      aris Tu ara `a~ memkvidre?

c.      euZlia Tu ara `g~-s `b~-sTan dadebuli xelSekrulebidan gamosvla?

d.     SuZlia Tu ara `d~-s xelSekrulebis moSla?

e.      ra SeuZlia moimoqmedos `e~-m `f~-s winaaRmdeg?

f.       ra uflebebi aqvs `g~-s?

 

·        magaliTebSi moyvanili konstelaciebis SemTxvevaSi rekomendirebulia ე.წ. „qronologiuri midgoma“.

·        „amosavali wertilia’’ yovelTvis situacia, rodesac jer kidev naTeli da udavod dadgenilia samarTlebrivi viTareba.

·        swored am wertilidan, mocemuli moqmedebebis safuZvelze mowmdeba samarTlebrivi viTarebis Semdgomi ganviTareba.

 

magaliTi I:

·         `a~ aris saqarTvelos istoriis erT-erTi Zvirfasi wignis mesakuTre. wigns moiparavs `b~, romelic mas `g~-s mihyidis. `g~-m Tavis mxriv, araferi icis qurdobis Sesaxeb. vin aris wignis mesakuTre?

 

კაზუსის განხილვა „ქრონოლოგიური სტრუქტურით’’ :

 

·        wignis Tavdapirveli mesakuTre iyo `a~.

·        qurdobis Sedegad `a~, marTalia, aRar flobs wigns, magram amiT mas ar daukargavs sakuTrebis ufleba masze.

·        aq arc garigebis (sk-is 186-e muxli) da arc kanonis an raime saxelmwifoebrivi qmedebis (mag. iZulebiTi auqcionis gziT sakuTrebis uflebis SeZena) safuZvelze sakuTrebis SeZenasTan gvaqvs saqme. anu, `b~-s ar SeuZenia sakuTrebis ufleba wignze.

·        xolo vinaidan `b~-s ar hqonda nivTis gankargvis uflebamosileba, `g~-s mxolod keTilsindisierad SeeZlo nivTze sakuTrebis uflebis SeZena (sk-is 186-e muxlis 1-li nawili, sk-is 187-e muxlis 1-li nawili).

·        sabolood gadamwyveti ar aris, aris Tu ara `g~ keTilsnidisieri SemZeni, vinaidan sk-is 187-e muxlis me-2 nawilis mixedviT moZravi nivTebis SemZeni ver iqneba keTilsindisieri, Tu mesakuTres es nivTi mopares.

·        amiT mocemul SemTxvevaSi gamoiricxa nivTis keTilsindisieri SeZenis SesaZlebloba.

·         aqedan gamomdinare, `a~ kvlav rCeba wignis mesakuTre.

ხ

·        pirveli magaliTis SemTxvevaSi dasmuli rom yofiliyo „nivTis ukan gamoTxovis sakiTxi’’[შეუძლია ტუ არა „ა’’-ს წიგნის უკან დაბრუნება მოსტხოვოს „გ’’-ს ?], SesaZlebeli iqneboda orive struqturuli formis [ანუ „მოთხოვნის შემოწმების სტრუქტურის’’ და „ქრონოლოგიური სტრუქტურის’’ ]gamoyeneba.

·         „moTxovnis safuZveli’’ am SemTxvevaSi iqneboda mag. sk-is 172-e muxlis pirveli nawili.

·        Sesabamisad, Semowmeba ganxorcieldeboda ამ „moTxovnis safuZvlis’’ agebulebis mixedviT.

·        „faqtobrivi elementis’’ _ `mesakuTre~ Semowmeba კი ganxorcieldeba zemoT ganxiluli „qronologiis’’ gaTvaliswinebiT.

·        yovelive ki cxadhyofs, rom zemoT aRniSnuli sxvadasxva struqturuli forma ki ar gamoricxavs, aramed avsebs erTmaneTs.

 

ხხხხხ

 

·        magaliTi II:

 

qvrivi `v~-s gardacvalebisas misi sami Svilidan mxolod erTi qaliSvilia (`g~) cocxali, romelsac hyavs vaJi `f~. qvrivis vaJi `b~ uSvilod gardaicvala. mis aseve gardacvlil qaliSvils _ `a~-s darCa meuRle _ `m~ da ori Svili _ `d~ da `e~. rogor unda Sefasdes kanonismieri memkvidreobis sakiTxi `v~- s gardacvalebis Semdeg? (ix. naxazi 10).

 

 

 

 

1.   kanoniT memkvidreobis mixedviT memkvidreobaze uflebamosili pirebis dadgena:

 

·        sk-is 1336-e muxlis 1-li nawilis 1-li winadadebis Tanaxmad mamkvidreblis Svilebi arian pirveli rigis memkvidreebi.

·        anu, `g~, rogorc erTaderTi cocxali Svili, aris misi pirveli rigis memkvidre.

·        sk-is 1336-e muxlis 1-li nawilis me-4 winadadebis mixedviT SviliSvilebs `d~-sa da `e~-s SeuZliaT daikavon TavianTi mSoblebis adgili, Tuki isini arian gardacvlili da sicocxlis SemTxvevaSi gaxdebodnen memkvidreebi (ix. aseve sk-is 1336-e muxlis 1-li nawilis pirveli nawilis me-5 winadadeba). anu `d~ da `e~ aseve arian `v~-s memkvidreebi.

·        maSasadame `g~, `d~ da `e~ arian `v~-s kanonieri memkvidreebi.

 

2.   samkvidros wilis mikuTvneba

 

·        `a~-s wili _ 1/2½, `g~-s wili _ 1/2½ (ix. sk-is 1336-e muxli Tanaswor wilTan dakavSirebiT).

·        `d~-sa da `e~-s mier saTiTaod gardacvlili `a~-s wilis 1/4¼-is dakaveba _ sk-is 1336-e muxlis 1-li nawilis me-4 winadadeba.

 

3.   Sedegi:

·        `g~ miiRebs samkvidro qonebis 1/2½-s, xolo `d~ da `e~ TiToeuli _1/4 ¼-s.

ხ

·         winamdebare SemTxveva memkvidreobis samarTlidan aseve SeiZleba warmoadgendes normis „erTi faqtobrivi elementis Semowmebis farglebSi ganxorcielebul nawilobriv Semowmebas’’, anu am elementis mTliani Semowmebis erT-erT Semadgenel nawils, Tu, magaliTad, „moTxovnis’’ arsebobis winapirobaa konkretuli piris memkvidreoba.

ხ

·        „sxva sakiTxebis (SemTxvevaTa)’’ kategoriaSi igulisxmeba romelime aRmWurveli uflebis arsebobasTan dakavSirebuli sakiTxebi, rogoricaa, magaliTad: xelSekrulebidan gasvla, xelSekrulebis moSla da a.S.

·        aq ganxilvis sagania ara is, Tu ra moTxovnebi aqvs pirs Sesabamisi aRmWurveli uflebis ganxorcielebis Semdeg, anu is, Tu ra mohyveba Sesabamisi aRmWurveli uflebis ganxor cielebas, aramed ganixileba, SeuZlia Tu ara saerTod pirs am aRmWurveli uflebis ganxorcieleba.

·        aRmWurveli uflebis ganxorcielebis namdvilobis Sesamowmeblad (gancxadeba, safuZveli da uflebis gamoricxva) mocemul konteqstSi unda ganixilos mxolod ukanaskneli ori.

 

magaliTi III:

 

`a~-m da `b~-m dades qiravnobis xelSekruleba.

`a~ iRebs valdebulebas, 2 Tvis vadiT gadasces `b~-s sargeblobaSi Tavisi motocikli da gadascems kidec mas.

erTi kviris Semdeg `a~-s meore gasaRebis meSveobiT ukan mohyavs `b~-s saxlis win mdgomi motocikli.

`b~, romelmac yovelive dainaxa, moiTxovs `a~-sgan motociklis dabrunebas, razec `a~ uars acxadebs da ambobs, rom arc erT SemTxvevaSi ar daabrunebs mas.

SeuZlia Tu ara `b~-s qiravnobis xelSekrulebis moSla?

·        sk-is 541-e muxlis pirveli nawilis mixedviT `b~-s SesaZloa hqondes xelSekrulebis moSlis ufleba. aRniSnulis winapirobaa `a~-sa da `b~-s Soris qiravnobis xelSekrulbis arseboba da `b~-sTvis, rogorc damqiraveblisTvis nivTis dagvianebiT gadacema an SemdgomSi misTvis sargeblobis uflebis warTmeva.

·        saqmis Sinaarsis Tanaxmad, saxezea aRniSnuli winapirobebi.

·        sk-is 541-e muxlis pirveli nawilis meore winadadebiT gaTvaliswinebuli vadis gansazRvra saWiro aRar aris, vinaidan `a~- m garkveviT ganacxada, rom arc erT SemTxvevaSi ar daabrunebda motocikls.

·        aqedan gamomdinare, `b~-s aqvs xelSekrulebis moSlis safuZveli.

·        xelSekrulebis moSlis ufleba ar unda iyos gamoricxuli, rasTan dakavSirebiTac aranairi miniSneba ar arsebobs mocemul saqmeSi.

·        aq aseve ar vrceldeba moSlis (rogorc uflebis gamomricxavi) vadebi.

·        `b~-s aqvs ufleba, moSalos xelSekruleba Sesabamisi vadis dacvis gareSe

 

III.       daskvna

·        აm TavSi ganxiluli iyo samoqalaqo samarTlebrivi kazusis gadawyvetis struqturis sxvadasxva aspeqti.

·        Tu ramdenad mniSvnelovania aRniSnuli sakiTxebi TiToeuli samuSaosaTvis, umTavresad damokidebulia konkretul saqmesa da mis sakvanZo kiTxvaze.

·        amitom ganmartebebi gTavazobT Sesabamis models, ramac xeli unda SegiwyoT sakuTari mosazrebebis CamoyalibebaSi.

Tu da ramdenad mniSvnelovan rols daikavebs calkeuli aspeqti Tqvens mier kazusis gadawyvetisas, damokidebulia kon