თავი 1 "კაზუსის იურიდიული დამუშავება''

 

kazusis iuridiuli damuSaveba

 

·        praqtikosi iuristis saqmianobaSi mniSvnelovani adgili uWiravs samarTlebriv davebs.

·         Tanamedrove saxelmwifoSi individebs ekrZalebaT samarTlebrivi davebis gadawyveta da dasruleba TviTneburad e.w. TviTgasamarTlebis gziT, vinaidan marTlmsajulebis ganxorcielebis monopolia miniWebuli aqvs saxelmwifo xelisuflebas.

·        Sesabamisad, moqalaqes Tavisi uflebebis dasacavad an gansaxorcieleblad ekrZaleba Zalis gamoyeneba.

·        mxolod calkeul SemTxvevebSi uSvebs kanonmdebloba aRniSnuli principidan gamonakliss  , rodesac mkacrad gansazRvruli winapirobebis arsebobisas individs SeuZlia Tavisi uflebebis dacvis an maTi droebiT uzrunvelyofis mizniT Zalis gamoyeneba, Tuki SeuZlebelia saxelmwifos mxridan drouli daxmareba.

 

magaliTi: `a~ SemTxveviT miuswrebs `b~-s, rodesac am ukanasknels surs misi velosipedis gataceba, ris gamoc igi xels kravs mas. `b~ ecema da iRebs dazianebas.

SesaZloa `a~-s qmedeba gamarTlebuli iyos sk-is 118-e muxliT, Tuki kompetenturi organoebis daxmareba ver iqneba drouli, xolo swrafi Carevis gareSe arsebobs safrTxe, rom arsebiTad garTuldeba uflebis ganxorcieleba. maSasadame, sk-is 118-e muxliT gamarTlebulia `b~-s sxeulis dazianeba, rac gamoricxavs `a~-s rogorc samoqalaqo iseve sisxlissamarTlebriv pasuxismgeblobas.

 

·        moqalaqis movaleobas daemorCilos kanons da uari Tqvas Zalis gamoyenebaze Seesabameba saxelmwifos mier marTlwesrigis dacvis movaleoba.

·        maSasadame, saxelmwifom unda Seqmnas institutebi da SeimuSavos procedurebi, romelTa saSualebiTac calkeuli moqalaqe saWiroebis SemTxvevaSi SeZlebs Tavisi uflebebis dacvas da ganxorcielebas.

·        samarTlebrivi mSvidobis aRdgenis mizniT dava, rogorc wesi, ganixileba saxelmwifo sasamarTlos mier da Sesabamisi samarTalwarmoebis farglebSi.

·        Tumca, sasamarTlos mier gadawyvetilebis miRebamde aRniSnuli sadavo sakiTxebis ganxilviT mosamarTleebTan erTad dakavebulni arian aseve sxva iuristebic.

·        magaliTad, moqalaqeebi xSirad mimarTaven advokats konsultaciis gawevisa da maTi interesebis sasamarTloSi dacvis mizniT (samoqalaqo saproceso kodeqsis (ssk-is) 93-e muxlis me-2 muxlis da 94-e muxlis `a~ qvepunqti]

·        xolo sawarmoebSi, administraciul organoebsa da kavSirebSi dasaqmebulma iuristebma TavianT damsaqmebels unda warudginon mosalodneli samarTlebrivi konfliqtis Sesaxeb winadadebebi anda TviTon miiRon saTanado gadawyvetileba da saWiroebis SemTxvevaSi uzrunvelyon misi Sesrulebac.

·        maSasadame, samarTlebrivi davebiT dakavebul iurists praqtikaSi xSirad uwevs am davebTan dakavSirebuli samarTlebrivad mniSvnelovani gadawyvetilebebis miReba.

·        yovel aseT gadawyvetilebas ki safuZvlad udevs konkretuli kazusis Semowmeba da amoxsna kanonis, sasamarTlo praqtikisa Tu iuridiuli literaturis meSveobiTa da safuZvelze.

·        კაზუსის amoxsnis gzisa da meTodikis werilobiTi dafiqsireba aris e.w. „iuridiuli daskvna.’’[!]

·        qvemoT moyvanili magaliTis meSveobiT ufro naTeli gaxdeba kazusis iuridiuli damuSavebis mniSvneloba praqtikaSi, aseve warmodgenili iqneba kazusis amgvari damuSavebisaTvis damaxasiaTebeli specifikuri midgoma da aqedan gamomdinare ZiriTadi moTxovnebi.

 

 

I.       „kazusis iuridiuli damuSavebis’’ mniSvneloba  იურიდიულ praqtikaSi

 

 

·        kazusis damuSavebis mniSvneloba samarTlebrivi gadawyvetilebebis miRebis procesisaTvis da misi adgili am procesSi TvalsaCino xdeba „sasamarTlo gadawyvetilebis’’ magaliTze.

·        sasamarTlo samarTlebriv davas, rogorc wesi, asrulebs „sasamarTlo gadawyvetilebiT’’ (ssk-is 243-e muxlis 1-li nawili).

·        „სასამართლო’gadawyvetileba’’, ssk-is 249-e muxlis 1-li nawilis mixedviT, Sedgeba ა)Sesavlis, ბ)aRwerilobiTi, გ)samotivacio  da დ)sarezolucio nawilebisagan. [! - დაიმახსოვრე]

ხ

·        sarezolucio nawili Seicavs „sasamarTlos gadawyvetilebas“ _ ანუ sasamarTlos daskvnas (ssk-is 249-e muxlis me-5 nawili).

·        samarTlebrivi saxelmwifos marTlwesrigi krZalavs samarTlebrivi davis farglebSi TviTneburi gadawyvetilebebis miRebas. saqarTvelos konstituciis 84-e muxlis 1-li nawilis mixedviT mosamarTle gadawyvetilebis miRebisas emorCileba mxolod konstitucias da kanons. maSasadame, mosamarTles ara aqvs ufleba gadawyvitos raRac da rogorRac; misi „gadawyvetileba’’ unda iyos ა)dasabuTebuli, ბ)logikuri da გ)emyarebodes kanons, დ)sasamarTlo praqtikasa da ე)iuridiul literaturas.

ხ

·        samotivacio nawilSi warmodgenilia sasamarTlos mier ა)dadgenili garemoebani da ბ)mtkicebulebani, romelTac eyrdnoba sasamarTlos daskvnebi, aseve გ)dasaxelebulia mosazrebani, romelTa safuZvelzec sasamarTlo uars ambobs garkveuli mtkicebulebebis miRebaze, da დ) aseve miTiTebulia normebi, romliTac ixelmZRvanela sasamarTlom Sesabamisi gadawyvetilebis miRebisas (ssk-is 249 Iმე-4 ნაწ.).

·        aRniSnuli moTxovnebi gamomdinareobs samarTlebrivi saxelmwifos principebidan.

 

 

magaliTi

 

valdebulebaTa `gaqviTva~

 

·        nasyidobis xelSekrulebis safuZvelze `b~-m `a~-s unda gadauxados 500 lari.

·        rodesac `a~ iTxovs fasis gadaxdas `b~-sgan, es ukanaskneli acxadebs, rom surs aRniSnuli valdebulebisa da mis sasargeblod `a~-s mimarT arsebuli valis dabrunebis moTxovnis gaqviTva, romelic aseve Seadgens 500 lars da romlis Sesrulebis vada damdgaria.

·         `a~ uCivis `b~- s nasyidobis xelSekrulebidan gamomdinare valdebulebis Sesrulebis, kerZod, misTvis 500 laris gadaxdis moTxovniT.

·        `b~ ki Tavis mxriv acxadebs, rom moxda gadaxdis valdebulebisa da valis dabrunebis valdebulebis gaqviTva da moiTxovs, uari eTqvas sarCels.

·         `a~ acxadebs, rom man srulad daubruna `b~-s vali, ris Sedegadac jer kidev gaqviTvamde aRar arsebobda aRniSnuli valdebuleba.

·         `b~ saTanado formiT sadavos xdis `a~-s gancxadebas.

·        `a~-მ sasamarTlosaTvis mxolod imis damtkiceba SeZlo, rom man `b~-s valis saxiT 200 lari gadauxada.

·        sasamarTlo daakisrebs `b~-s `a~-sTvis 200 laris gadaxdas.

 

mocemul magaliTSi verc `a~-m da verc `b~-m ver miaRwia mizans.

 

·        Tu aRniSnul gadawyvetilebas ar eqneboda „dasabuTeba’’, anu „samotivacio nawili’’, maSin ver iqneboda samarTalwarmoebis mizani miRweuli, kerZod, samarTlebrivi mSvidoba aRdgenili.

·         arc erT mxares ar ecodineboda, Tu ratom da ris safuZvelze miiRo sasamarTlom aseTi gadawyvetileba da ramdenad aris Sewyvetili urTierTgaqviTuli moTxovnebi.

·        am SemTxvevaSi SeuZlebelia imis varaudi, rom ase miRebuli gadawyvetileba aRiarebuli iqneboda mxareebis mier.

·        დაიმახსოვრე : სასამართლო გადაწყვეტილების „samotivacio nawili’’, upirveles yovlisa, gankuTvnilia mxareebisaTvis. swored maTTvis xdeba imis ganmarteba, Tu ratom miiRo sasamarTlom Sesabamisi gadawyvetileba.

·        gansakuTrebiT ki, wagebul mxares unda ganemartos, Tu ratom ver moigebs igi process arsebuli faqtobrivi da samarTlebrivi mdgomareobis gamo[!].

 

·        sasamarTlo gadawyvetilebis „aRiareba’’ (ანუ aqceptireba) mxareebis mier SesaZlebelia mxolod im SemTxvevaSi, Tu isini darwmundebian, rom mosamarTlem samarTliani gadawyvetileba miiRo da rom mas arsebuli samarTlebrivi mdgomareobidan gamomdinare ar SeeZlo sxvagvari gadawyvetilebis miReba  .

ხ

·        zemoT aRniSnulis garda, „სასამართლო gadawyvetilebis’’ „samotivacio nawili’’ sasamarTlo gadawyvetilebis gadamowmebis SesaZleblobas iZleva,rodesac dasabuTebulia gadawyvetileba, zemdgomi instanciis sasamarTlos aqvs SesaZlebloba gaigos, Tu ra gziT mivida qvemdgomi sasamarTlo Sesabamis gadawyvetilebamde da dauSva Tu ara man iseTi Secdoma, romelsac zemdgomi instanciis sasamarTlo mniSvnelovan xarvezad miiCnevs.

ხ

·        dabolos, gadawyvetilebis „werilobiT dasabuTebas’’[ანუ[„სამოტივაციო ნაწილს] aseve aqvs „mosamarTlis TviTkontrolis funqcia.’’

·        werilobiT Camoyalibebisas gadawyvetilebis avtori[მოსამართლე] iZulebulia, Tavisi mosazreba da argumentebi dalagebulad Camoayalibos da gadaamowmos maTi logikuroba.

·        „motivaciis’’ mizani cxadhyofs, rom ssk-is 249-e muxlis 1-li da me-4 muxlebis kriteriumebi ar aris mxolod formaluri xasiaTis.

·        sruliadac ar aris sakmarisi, rom gadawyvetilebaSi raRaca Caiweros dasabuTebis saxiT.

·        „samotivacio nawili’’ unda akmayofilebdes garkveul moTxovnebs.

·        igi mokled da lakonurad, gasagebi da martivi eniT damajereblad unda asabuTebdes winamdebare gadawyvetilebas.

·        es ki moiTxovs, rom msjeloba gasagebad iyos gadmocemuli, xolo sadavo sakiTxebi ki _ damajereblad argumentirebuli.

ზ

·        zemoT ganxiluli azrovnebis modeli, anu struqtura, romelic Sedgeba ა)“gadawyvetilebisa’’ da am ბ)“gadawyvetilebis dasabuTebisagan“, damaxasiaTebelia ara mxolod sasamarTlo gadawyvetilebisaTvis, aramed magaliTad, konkretuli saqmis ganxilvisas „advokatis werilobiTi sityvisTvis’’, da იურიდიულ literaturaSi cnobilia, rogorc „gadawyvetilebis stili’’

·        „gadawyvetilebis stili’’gamoixateba ara mxolod dokumentis struqturaSi, aramed igi ganapirobebs am dokumentis enasac.

 

ყურადღება:

·        „gadawyvetilebis stiliს’’ farglebSi ar xdeba თავად  „gadawyvetilebis miRebis procesis’’[anu samarTlebrivi kazusis damuSavebis stadiisa da mis safuZvelze gadawyvetilebis miRebis ]warmodgena.[ესენი ხდება „დასკვნის სტილის’’ ფარგლებში  იხ. ქვემოთ]

 

ამრიგად:

„გადაწყვეტილების სტილი’’  არის აზროვნების წესი  ,რომელიც შედგება შედგება: ა)„გადაწყვეტილებისაგან’’  [„სარეზოლუციო ნაწილი’’] და  ბ)“გადაწყვეტილების დასაბუთებისაგან’’ [„სამოტივაციო ნაწილისგან’’-არგუმენტებისგან]

ხ

 „kazusis iuridiuli damuSavebის’’ მნიშვნელობა  პრატკოსისთვის

·        magram rogor midis praqtikosi იურისტი  Tavis „gadawyvetilebamde’’ da misi „dasabuTebis ZiriTad argumentebamde’’?

·        rac Seexeba mosamarTlis saqmianobas, aq saqarTvelos konstituciis 84-e muxlis 1-li nawili, romelic Seesabameba samarTlebrivi saxelmwifos moTxovnebs, iTvaliswinebs, rom ar SeiZleba TviTneburi gadawyvetilebis miReba, aramed nebismier gadawyvetilebas win unda uswrebdes struqturirebuli, kanonsa da samarTalze orientirebuli „gadawyvetilebis miRebis procesi’’.

·        samarTlebrivi davebis ganxilviT dakavebuli sxva iuristebisTvisac xelsayreli iqneba aRwerili meTodis gamoyeneba, vinaidan mxolod aseTi detaluri damuSavebis gziT aris SesaZlebeli saqmis sasamarTlo ganxilvis შედეგის  saTanado prognozireba.

ხ

·        „gadawyvetilebis miRebis procesis’’ arsebiTi nawilia „kazusis iuridiuli damuSaveba’’, romlis farglebSic sistemurad xdeba samarTlebrivi kazusis amoxsnis ( ანუ „gadawyvetლების’’ ) momzadeba.

·        „kazusis damuSavebis’’ niadagze miRebuli „Sedegi’’ warmoadgens praqtikosis „gadawyvetilebis’’ safuZvels da imavdroulad moicavs am „gadawyvetilebis dasabuTebisaTvis’’  saWiro argumentacias. [!] [დაიმახსოვრე]

·        maSasadame, „kazusis iuridiuli damuSaveba’’ praqtikosisaTvis aris konkretuli gadawyvetilebis miRebisa da misi dasabuTebis wina samuSao etapi, ris gamoc mas eniWeba `gadamwyveti~ mniSvneloba პრაქტიკოსი iuristis yoveldRiur saqmianobaSi.[!!!]

 

 

 

2. „gadawyvetilebis miRebis procesi’’ kazusis iuridiuli damuSavebis farglebSi

 

·        dasawyisisaTvis sasurvelia iuridiuli kazusis amoxsnis fuZemdebluri midgomisTvis mokled Tvalis gadavleba.

.

·        logikuria, rom „kazusis iuridiuli damuSavebis’’ farglebSi momzadebuli daskvna ver iqneba Sedgenili „gadawyvetilebis stilis’’ dacviT შედგენილი  (ანუ წესით „Sedegi _ dasabuTeba’’), radganac kazusis damuSavebisas dadgenili unda iqnes mxolod amoxsna.[ანუ  მხოლოდ „“გადაწყვეტილება’’]

·        amitomac ar SeiZleba kazusis amoxsna momzaddes „sasamarTlos gadawyvetilebis’’ formiT.

ხ

·        `a~-sa da `b~-s davaSi (magaliTi `valdebulebaTa gaqviTva~ )sasamarTlo ganixilavda sakiTxs, SeuZlia Tu ara `a~-s `b~- sgan 500 laris moTxovna?.

·        sasamarTlos pasuxi am kiTxvaze aris swored misi იმ gadawyvetilebis safuZveli, romliTac `b~-s daekisra `a~-sTvis 200 laris gadaxda.

ხ

·        maSasadame, „kazusis iuridiuli damuSavebis’’ amosavali wertilia konkretuli SekiTxva _ kazusis sakvanZo kiTxva.[დაიმახსოვრე]

·        „kazusis iuridiuli damuSavebis’’ sagani მხოლოდ  kazusis sakvanZo kiTxvaზე pasuxis gacemaa[!].

ხ

·        zemoT moyvanil magaliTSi kazusis sakvanZo kiTxva iqneba: aqvs Tu ara `a~-s `b~-sgan 500 laris moTxovnis ufleba?

·        vinaidan gadawyvetileba ar SeiZleba miRebul iqnas TviTneburad, arc gadawyvetilebis miRebis procesi, rogorc gadawyvetilebis wina stadia, SeiZleba TviTneburad mimdinareobdes.

·        ამიტომ, kazusis sakvanZo kiTxvas pasuxi unda gaeces sistemurad, samecniero meTodebis gamoyenebiT, kanonis, sasamarTlo praqtikisa da iuridiuli literaturis safuZvelze.

ხ

·         pirveli nabiji სწორი gadawyvetilebis Ziebis gzaze aris kazusis sakvanZo kiTxvisaTvis „dadebiTi pasuxis gasacemad saWiro abstraqtuli winapirobebis formulireba.’’ [!!!]

·        rodesac saqme gvaqvs kodificirebul samarTlebriv sistemasTan, rogoric aris sa qarTveloში, aseTi „abstraqtuli winapirobebi’’, pirvel rigSi, unda moviZioT kanonSi[!].[ანუ სამოქალაქო კოდექსში]

·        aq[კოდექსში], erTi mxriv, mocemulia samarTlebrivi normebi, romlebic ganamtkicebs sasurvel samarTlebriv Sedegs, e.w. Sedegis ganmsazRvreli normebi, xolo, meore mxriv, unda gamoiricxos sxva normebis gamoyeneba, romelTa safuZvelzec gamoiricxeboda gansaxilveli moTxovnisa Tu uflebis arseboba, e.w. moTxovnis gamomricxavi normebi.

·        Cvens magaliTSi [`valdebulebaTa gaqviTva~ ] martivia `b~-s mimarT fasis gadaxdis moTxovnisTvis Sedegis ganmsazRvreli normis (ანუ „moTxovnis samarTlebrivi safuZvlis’’) dadgena.

·        aRniSnuli moTxovna SesaZlebelia daeyrdnos sk-is 477-e muxlis me-2 nawils.

·        Sesabamisad, sk-is 477-e muxlis me-2 nawili aris Sedegis ganmsazRvreli norma.

·        imisaTvis, rom dadebiTi pasuxi gavceT kazusis sakvanZo kiTxvas, saWiroa garkveuli (abstraqtuli) winapirobebis arseboba. [ am SemTxvevaSi `a~-s da `b~-s Soris nasyidobis xelSekrulebis არსებობა]

·        amas garda, abstraqtuli winapirobebis ganxilvასთან ერთად  unda moxdes imis garkvevaც, gamoiyeneba Tu ara mocemul SemTxvevaSi moTxovnis gamomricxavi normebi, [rogoricaa, magaliTad, „gaqviTva’’ (sk-is 442-447-e muxlebi). ჩვენს მაგალითში]

ხ

·        vinaidan kazusis damuSavebis mizania konkretuli samarTlebrivi kazusis amoxsna/gadawyveta da ara abstraqtuli problemebis ganxilva, Semdegi samuSao etapis farglebSi samarTlebrivi davis konkretuli faqtobrivi garemoebebi unda miesadagos normis abstraqtul elementebs (winapirobebs).

·        „iuridiuli daskvnis სტილის’’  farglebSi amisaTvis iyeneben e.w. subsumciis (anu: iuridiuli kvalifikaciis) meTods.

 

·         Tu kazusis konkretuli faqtobrivi garemoebebi srulad[!] miesadageba Sedegis ganmsazRvreli normis abstraqtul winapirobebs da Tu mocemul konkretul SemTxvevaze ar vrceldeba moTxovnis gamomricxavi normebi, maSin kazusis sakvanZo kiTxvas SegviZlia gavceT dadebiTi pasuxi.

 

 

·        Tu saqmis faqtobrivi garemoebebi ar emTxveva Sedegis ganmsazRvreli normis erT-erT abstraqtul wina pirobas mainc[!], an Tu mocemul SemTxvevaze vrceldeba moTxovnis gamomricxavi sxva normis moqmedeba, maSin bunebrivia sakvanZo kiTxvas unda gavceT uaryofiTi pasuxi.

 

·        orive SemTxvevaSi, saxeze gvaqvs Sedegi, rac imas niSnavs, rom mizani miRweulia.

ხ

·        imisaTvis, rom ufro naTeli da gasagebi iyos zemoT moyvanili msjelobebi, davubrundeT Cvens იმ magaliTs `valdebulebebis gaqviTva’’, sadac `a~ iTxovs `b~-sagan 500 laris gadaxdas, xolo `b~ acxadebs, rom aRniSnuli valdebuleba 300 laris odenobiT „gaiqviTa’’ valis dabrunebis valdebulebiT.

 

მაგ.  `valdebulebebis gaqviTva~

 

ამოხსნის სქემა:

 

sakvanZo kiTxva:

aqvs Tu ara `a~-s `b~-s mimarT 500 laris moTxovnis ufleba?

 

Sedegis ganmsazRvreli norma (anu moTxovnis safuZveli) aris- sk-is 477-e muxlis me-2 nawili.

 

a.   moTxovnis warmoSoba:

 winapiroba: nasyidobis xelSekruleba `a~ da `b~-s Soris. safasuris gadaxdis moTxovna 500 laris odenobiT sk-is 477-e muxlis me-2 nawilis mixedviT. `a~ `b~-s winaaRmdeg (+)

b.   moTxovnis Sewyveta

 

 moTxovna SesaZloa Sewyda valis dabrunebis moTxovniT „gaqviTvis’’ Sedegad sk-is 442-e muxlis 1-li nawilis mixedviT (moTxovnis gamomricxavi norma)

winapiroba:

 samarTlebrivad namdvili gaqviTva:

 _ „Setyobineba gaqviTvis Sesaxeb’’

_ „gaqviTvis SesaZlebloba’’

 _ „valdebulebebis gaqviTvis ufleba’’ (uflebis gamomricxavi garemoebebis ararseboba)

I.         „Setyobineba gaqviTvis Sesaxeb’’: sk-is 442-e muxlis me-2 nawilis 1-li win. (+)

II. „gaqviTvis SesaZlebloba’’: sk-is 442-e muxlis 1-li nawili _ or mxares Soris arsebuli „urTierTmoTxovna“

 1. „ZiriTadi moTxovna’’ a b _ „fasis gadaxdis moTxovna’’ (+)

   2. „sapirispiro moTxovna’’ b a _ „valis dabrunebis moTxovna’’ sk-is 626-e muxlis 1-li nawili,

623-e muxli?

a) valis dabrunebis moTxovnis warmoSoba (+)

b) valis dabrunebis moTxovnis Sewyveta?

[moTxovna SesaZloa Sewyda Sesrulebis Sedegad jer kidev valdebulebaTa gaqviTvamde (sk-is 427-e muxli). `b~ sadavos xdis Sesrulebas. `a~-s SeuZlia valis dabrunebis valdebulebis Sesrulebis da Sesabamisad moTxovnis Sewyvetis damtkiceba mxolod 200 laris nawilSi. mas aseve evaleba darCenili 300 laris dabrunebis damtkiceba. am SemTxvevaSi mtkicebis tvirTi `a~-s ekisreba, vinaidan valis dabrunebis valdebulebis Sesruleba misTvis aris xelsayreli faqti. maSasadame, `a~-s ekisreba imis riski, rom igi ver amtkicebs danarCeni 300 laris gadaxdis faqts, ris Sedegadac valis dabrunebis moTxovna gaqarwylebulia mxolod 200 laris nawilSi.

g) „valis dabrunebis moTxovnis ganuxorcielebloba’’ _ ar arsebobs Sesabamisi safuZveli

d) Sualeduri Sedegi: valis dabrunebis moTxovna ZalaSia 300 laris odenobiT

 

II.        gaqviTvis dauSvebloba sk-is 447-e muxlis mixedviT?

_ ar arsebobs Sesabamisi safuZveli

III.       Sualeduri Sedegi:

`a~-s moTxovna `b~-s mimarT 500 laris odenobiT fasis gadaxdis Taobaze Sewyvetilia valis dabrunebis moTxovniT samarTlebrivad namdvili gaqviTvis Sedegad 300 laris nawilSi, ris Sedegadac safasuris gadaxdis moTxovna arsebobs mxolod 200 laris odenobiT.

 

g. moTxovna ganxorcielebadia (+) kazusis faqtobrivi garemoebebi ar moicavs sawinaaRmdego miniSnebebs

d. Sedegi: `a~-s aqvs `b~-s mimarT 200 laris moTxovnis ufleba sk-is 477-e muxlis me-2 nawilis Sesabamisad.

 

ხ

daskvnis saxiT SeiZleba iTqvas, rom kazusis iuridiuli damuSavebis farglebSi aucilebelia samuSao etapebis sistemuri ierarqia, raTa logikuri da gasagebi iyos gza sawyisi wertilidan Sedegamde.

aRniSnul meTods ewodeba daskvnis stili, romelic moicavs ara mxolod misTvis damaxasiaTebel msjelobas, aramed specifikur enasac

 

ხხ

სამოქალაქო კაზუსის იურიდიული დამუშავების პროცესი

 

1.      კაზუსის საკვანძო კითხვა

2.    Sedegis ganmsazRvreli norma (anu moTxovnis safuZveli)

 

ა)moTxovnis warmoSoba: საკვანძო კითხვაზე დადებითი პასუხის გასაცემად საჭირო

წინაპირობები , ფაქტობრივი გარემოებების’’ მისადაგება[საჭიროა სრული მისადაგება]   ,შუალედური დასკვნა[მოთხოვნის წარმოშობა არ წრმოშობაზე]

ბ) moTxovnis Sewyveta:    moTxovnis gamomricxavi normა [ამ ნორმის წინაპირობები,“ფაქტობრივი გარემოებების მისადაგება’’[შესაწყვეტად საჭიროა თუნდაც ერთი თანხვედრა] ,შუალედური დასკვნა[მოთხოვნის შეწყვეტა,არ შეწყვეტაზე]

 

გ)მოთხოვნა განხოციელებადია?  წინაპირობები,“ფაქტობრივი გარემოებების მისადაგება’’ [საჭიროა ტუნდაც ერთი შესაძლებლობა] ,შუალედური დასკვნა[განხორციელებადობა,არ განხორციელებადობაზე]

 

3.    საბოლოო დასკვნა [პასუხი კაზუსის მთავარ კითხვაზე]

 

 

 

 

3. kazusis iuridiuli damuSavebis ZiriTadi moTxovnebi

 

·        kazusis iuridiulad damuSavebisas gaTvaliswinebuli unda iqnas ramdenime ZiriTadi moTxovna, raTa mis safuZvelze SesaZlebeli iyos gadawyvetilebis da aseve gadawyvetilebisaTvis mniSvnelovani argumentebis Camoyalibeba.

 

1.   „samarTlebrivi viTarebis’’ detaluri gadmocema

 

·        iuridiuli daskvnis mizania samarTlebrivi kazusi amoixsnas da gadawydes kanonmdeblobis Sesabamisad, rac, Tavis mxriv, moiTxovs kazusis detalur gadamowmebas kanonmdeblobis safuZvelze.

·        daskvnis avtorma unda Seamowmos samarTlebrivi davis yvela mniSvnelovani aspeqti yvela SesaZlo samarTlebrivi mosazrebis gaTvaliwiniebiT.

·        zemoT aRniSnuli ar niSnavs, rom erTi kazusi unda Semowmdes yvela samarTlebriv normasTan Sesabamisobis kuTxiT.

·        miuRebeli iqneboda, magaliTad, samezoblo zemoqmedebebisagan Tavis Sekavebis moTxovnis (sk-is 176-e da 175-e muxlebi) uflebis arsebobis Semowmeba sicocxlis mospobasTan dakavSirebuli sisxlis-samarTlebrivi normebis an administraciuli aqtis kanonierebis Sesaxeb sajaro-samarTlebrivi debulebebis safuZvelze.

·        Tumca, es arc imas niSnavs, rom samoqalaqo-samarTlebrivi kazusebis damuSavebisas Tavidanve gamoricxulia sisxlis-samarTlebrivi an sajaro-samarTlebrivi normebis gaTvaliswineba.

amis magaliTebia sk-is 54-e da 992-e muxlebi.

·        garigebis baTilobis safuZveli, misi kanonsawinaaRmdego xasiaTis gamo (kanoniT dadgenili wesis an akrZalvebis darRveva) sk-is 54-e muxlis gagebiT SesaZloa gamoixatos aseve sajaro-samarTlebrivi an sisxlis-samarTlebrivi normis darRvevaSi. aseT SemTxvevebSi saWiro iqneba Sesabamisi samarTlebrivi normebis ganxilvac sk-is 54-e muxlis farglebSi.

·        sk-is 992-e muxliT gaTvaliswinebuli marTlsawinaaRmdego qmedeba[„სხვისთვის განზრახ ან გაუფრთხილებლობით ზიანის მიყენება’’] saxezea im SemTxvevaSic, rodesac igi Seicavs sisxlis-samarTlebrivi normis elementebs. aseT SemTxvevaSi unda moxdes am sisxlis-samarTlebrivi normis ganxilvac sk-is 992-e muxlთან  ერთად

ხ

·        srulyofili Sefaseba/ganxilva gulisxmobs gansaxilvel sakiTxTan dakavSirebuli da misi gadawyvetisaTvis mniSvnelovani yvela normis Semowmeba/ganxilvas.

·        amasTan, gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba „aRwerilobiTi nawilisa“ da „kazusis sakvanZo kiTxvis“ Camoyalibebas.

·        es exeba im normebsac, romelTac ar mivyavarT Sedegamde, vinaidan Semowmebis Sedegad irkveva, rom konkretul saqmes aklia normiT gaTvaliswinebuli Semadgenlobis erT-erTi elementi.

·        kazusis ganxilvis farglebSi aucilebelia aseTi normebis Semowmebac, radgan mxolod Semowmebis bolos xdeba cnobili, Seesabameba Tu ara Sesabamisi samarTlebrivi norma konkretul SemTxvevas.

·        im dokumentebSi, romlebic Sedgenilia gadawyvetilebis stiliT, aseTi normebis gamoyeneba dauSvebelia, vinaidan isini ar gamoiyeneba gadawyvetilebis dasabuTebisaTvis.

ხ

·        samarTlebrivi kazusis detaluri ganxilvisas vawydebiT sirTuleebs.

·        xSirad saqme gvaqvs sakmaod CaxlarTul, gaurkvevel garemoebebTan, romelTa problematikac ver dgindeba martivad.

·        aseT dros SesaZloa kazusis arsebiTi problema saerTod gamorCes mxedvelobidan (an moxdes misi ignorireba), rasac Sedegad mohyveba yovlad usargeblo da mcdari daskvna.

·        viTarebas kidev ufro amZimebs rTuli samarTlebrivi sistema, romlis yvela elementis srulad gaTvaliswineba aravis ZaluZs.

·        amitomac aris Zalian rTuli amocana kazusis yvela relevanturi normisa da masTan dakavSirebuli samarTlebrivi problemis codna, iseve rogorc gansaxilvel saqmesTan dakavSirebuli yvela samarTlebrivi aspeqtis gamocnoba. amisaTvis ki aucilebelia samarTlis zedmiwevniT codna da sistematuri varjiSi.

 

azris martivi da gasagebi Camoyalibeba

·        kazusze muSaobisas saWiroa martivi da gasagebi logikuri xazis SenarCuneba kazusis sakvanZo kiTxvidan mis gadawyvetamde (Sedegamde).

·        es, erTi mxriv, uadvilebs daskvnis avtorsac kazusis amoxsnis gzisa da Sedegis gaazrebas da gadamowmebas.

·        meoremxriv, ki amgvari midgoma gasagebs xdis mesame pirTaTvis kazusis damuSavebas.

·        zemoT aRniSnuli moTxovna SesaZloa dakmayofildes mxolod struqturirebuli da logikuri midgomiT.

·        struqtura umTavresad gamomdinareobs kanonidan da gamoixateba, magaliTad, daskvnis struqturasa da Sedegis ganmsazRvreli arsebiTi normebis „Semowmebis rigiTobaSi’’.

·         aRniSnuli struqturebis fonze daskvnis avtors SeuZlia CauRrmavdes kazuss.

·        am meTodiT SesaZlebelia rTuli samarTlebrivi problemis daSla calkeul aspeqtebad da patar-patara problemebad.

·        vinaidan saubaria konkretuli samarTlebrivi kazusis amoxsnaze, konkretuli movlenebi unda daeqvemdebaros im logikur jaWvs, romelic mocemulia kanonis struqturaSi.

·        imisaTvis, rom es kavSiri faqtobrivad savaldebulod iqnas aRqmuli, daskvnebis `sisworis~ TvalsaCinoobisaTvis gamoiyeneba logikuri azrovnebis modelebi

·        TvalsaCinooba ki niSnavs, rom iseTi pirisTvis, romlisTvisac ar aris ucxo logikuri azrovnebis principebi da aseve samarTlebrivi da socialuri aspeqtebi, naTeli da logikuria yovelive warmodgenili.

·        Sedegi/pasuxi ki mxolod maSin SeiZleba iyos damajerebeli, rodesac igi sakanonmdeblo struqturebis farglebSi kazusis sakvanZo kiTxvaze gardauval pasuxad aRiqmeba.

 

 

sadavo sakiTxebTan dakavSirebiT damajerebeli argumentireba

 

·        kazusze muSaobis sxvadasxva etapze iqmneba xolme iseTi situacia, rodesac TiTqos SeuZlebelia erTi didi problemis danawevreba calkeul problemebad.

·        es, ZiriTadad, „samarTlebrivi normis ganmartebasTan dakavSirebuli sadavo sakiTxebia’’, rac imas niSnavs, rom am problematur sakiTxebTan dakavSirebiT arsebobs, sul cota, ori mosazreba mainc.

·        swored aq ikveTeba iuridiuli muSaobis kidev erTi mniSvnelovani aspeqti, kerZod: Tu „sadavo sakiTxTan dakavSirebul mosazrebebs’’ mivyavarT sxvadasxva Sedegamde, maSin aucilebelia erT-erTi gzis amorCeva da misi saTanado dasabuTeba.

·        [mosamarTlisaTvis konstituciiT gaTvaliwinebuli `marTlmsajulebis ganxorcielebis~ uflebidan gamomdinareobs aseve `marTlmsajulebis ganxorcielebis~ movaleoba. aRniSnulis winapirobaa, rom mosamarTlem SeZlos Tavisi gadawyvetilebis procesis dasruleba.]

·         imisaTvis, rom damajerebeli da gasagebi iyos saboloo Sedegamde misvlis gza da meTodi, saWiroa „sadavo sakiTxebTan dakavSirebuli’’ gadawyvetilebis damajerebeli dasabuTeba.

·        sadavo sakiTxebTan dakavSirebuli gadawyvetilebis kargi dasabuTebisaTvis ki aucilebelia konkretuli saqmis yvela mniSvnelovani garemoebis gaTvaliswineba, anu: dasabuTeba unda efuZnebodes ა)garemoebebis swor warmodgenas da ბ)gansxvavebul mosazrebaTa argumentebis Sinaarsobriv ganxilvas.

·        amasTan, argumentaciisas saWiroa garkveuli siRrme. aRwerilobiTi nawilis gameoreba ar aris sakmarisi. aqac didi mniSvneloba aqvs argumentebis gasageb da logikur ganlagebasa da maTi meSveobiT mkiTxvelis (adresatis) miyvanas gadawyvetilebamde.

·        sabolood marTla iqneba Tu ara damajerebeli dasabuTeba, bunebrivia, damokidebulia ara mxolod mis[არგუმენტის] xarisxze, aramed aseve mkiTxvelis (adresatis) mzaobaze sxvisi argumentebis gaazrebasTan dakavSirebiT da mis xelT arsebul informaciaze.

 

daskvnis avtors SeuZlia mxolod winapirobebis Seqmna imisaTvis, rom gasagebi da misaRebi iyos misi argumentacia.

 

 

 

4.  ar arsebobs erTaderTi `swori~ gadawyveta

 

·        aRsaniSnavia, rom kazusis iuridiuli ganxilvis farglebSi ar arsebobs erTaderTi swori Sedegi anu gadawyveta „sadavo sakiTxTan’’ dakavSirebiT, magram arsebobs bevri mcdari, anu miuRebeli Sedegi.

·        es is SemTxvevebia, rodesac ა)gamoyenebulia Sedegis ganmsazRvreli araswori norma, ბ)mcdaria mtkicebulebebis Segrovebis procesi an გ)gadawyveta ewinaaRmdegeba kanonmdeblobas.

·        rogorc ukve aRiniSna, bevr sadavo sakiTxTan da rTul samarTlebriv problemasTan dakavSirebiT dasaSvebia ramdenime gadawyveta.

·        mosazreba misaRebia maSin, rodesac misi amosavali wertili, argumentacia da konkretuli praqtikuli gamovlineba moqceulia kanonmdeblobis farglebSi.

·         is, Tu romel „mosazrebas’’ miemxrobiT daskvnaze muSaobisas, Tqveni gadasawyvetia.

·        mTavaria Semdeg gasagebad da damajereblad daasabuToT Tqveni Sexeduleba.

·        miuxedavad imisa, rom umaRlesSi swavlis periodSi SesaZlebelia iseT avtoritetul wyaroebze dayrdnoba, rogoricaa sasamarTlo gadawyvetilebebi da samecniero naSromebi, gaxsovdeT, rom aucilebelia sakuTari azris Camoyalibeba da misi dasabuTeba.

·        azrTa mravalferovnebis amgvari e.w. pluralistuli midgoma, erTi mxriv, iwvevs garkveul meryeobas mosamarTlis gadawyvetilebis prognozirebis kuTxiT, xolo, meore mxriv, samarTlebriv diskusias ufro aqtiurs xdis da amiT emsaxureba samarTlis ganviTarebasa da daxvewas.

·        rac Seexeba pirvels, samarTlebrivi prognozirebadobis problema arc ise didia, vinaidan, Sesabamis samarTlebriv problemebTan da sakiTxebTan dakavSirebiT xSir SemTxvevaSi Camoyalibebuli da damkvidrebulia sasamarTlo praqtika.

·        damkvidrebuli sasamarTlo praqtikidan gadaxvevisas aucilebelia ndobis (kanonieri interesis) dacvis saxelmwifosamarTlebrivi principebis gaTvaliswineba.

 

kazusis iuridiuli damuSavebis efeqtianoba

 

·        kazusis iuridiuli damuSaveba unda iyos efeqtiani.

·        arc samuSao praqtikaSi da arc universitetSi swavlisas ar gvaqvs SeuzRudavi dro kazusze muSaobisTvis, magaliTad, universitetSi weriTi gamocdisa (romelic moicavs kazusis damuSavebas) da sakurso naSromisaTvis mocemulia Sesabamisi vadebi.

·        samuSao praqtikaSi ki vadebi ganisazRvreba samuSao datvirTvis da sxva ekonomikuri aspeqtebis mixedviT.

·        samarTlebrivi saxelmwifos principidan gamomdinare mosamarTlec SezRudulia droSi.

·        samarTliani samarTalwarmoebis principi krZalavs saqmis warmoebisa da amiT gadawyvetilebis miRebis gaWianurebas.[!]

 

 

6. martivi da gasagebi ena

 

·        praqtikosisaTvis yovelTvis ar aris aucilebeli iuridiuli daskvnis sruli werilobiTi saxiT momzadeba. xSir SemTxvevaSi sakmarisia monaxazic ,kerZod, Tezisebis saxiT Sedgenili CamonaTvali.

·        universitetSi ki studentebs uwevT samarTlebrivi daskvnis sruli werilobiTi versiis Sedgena

·        Tumca, orive SemTxvevaSi mniSvnelovania avtorma iuridiuli daskvnა  Camoayalibos martivi da gasagebi eniT, rac xSirad ufro martivi gveCveneba, vidre es sinamdvileSia, vinaidan imisaTvis, rom sakiTxi warmovadginoT martivad da gasagebad, saWiroa misi zedmiwevniT gaazreba da gacnobiereba.

·        praqtikosi iuridiuli daskvniთasrulebs mosamzadebel samuSaos, rac mas umartivebs muSaobis Semdgom process (gadawyvetilebis an sxva werilobiTi dokumentis dawera), vinaidan mas ukve kargad aqvs momzadebuli niadagi.

·        aRniSnuli dokumentebic xom martivi da gasagebi eniT unda iyos Camoyalibebuli.

·        rodesac daskvna gasagebad aris formulirebuli, universitetSi sagamocdo naSromis gamsworebels uadvildeba Cawvdes studentis argumentebs da Tundac, mis sasikeTod gaaanalizos isini

 

. daskvna

 

·        rogorc ukve pirvel TavSi aRiniSna, samarTlebriv kazusebze muSaobisas arsebobs azrovnebis ori etapi (ix. naxazi 3).

·        pirveli etapi moicavs konkretuli samarTlebrivi Sefasebebis gziT gadawyvetamde (Sedegamde),ანუ  iuridiuli daskvnამდე  misvlas.

·        swored amiT mzaddeba niadagi Semdgomi gadawyvetilebisaTvis, rogoricaa, magaliTad, sasamarTlo gadawyvetileba an konkretul sakiTxTan dakavSirebuli gadawyvetileba sarCelis aRZvris an gancxadebis Setanis Taobaze da amasTanave SesaZlebels xdis da amartivebs am gadawyvetilebis logikur dasabuTebas.

·        yovelive aRniSnuli cxadhyofs iuridiuli daskvnis mniSvnelobas iuristis praqtikaSi.

·        amis gaazreba Tqven, iuridiuli fakultetis studentebs, imedia, gagiadvilebT kazusis iuridiul damuSavebasTan dakavSirebul sakiTxebze muSaobas.

·        iuridiul daskvnebze muSaoba universitetSi swavlebisas emsaxureba ara mxolod Sesabamisi codnis gamokiTxvas sauniversiteto gamocdebis farglebSi, aramed amzadebs studentebs iuristis yoveldRiuri saqmianobisaTvis.