ფაქტობრივი შეცდომა მუხ.36-ე [ბრალის გამომრიცხავი გარემოებრბი]

 

   მუხლი 36. შეცდომა

1. ის, ვინც არ იცის, რომ ქმედება, რომელსაც სჩადის, აკრძალულია, არ დაისჯება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა შეცდომა მისატევებელია.

2. შეცდომა მისატევებელია, თუ შექმნილ ვითარებაში პირმა არ იცოდა და არც შეიძლებოდა სცოდნოდა, რომ სჩადიოდა აკრძალულ ქმედებას.

3. როცა შეცდომა მისატევებელი არ არის, პირს შეიძლება დაეკისროს პასუხისმგებლობა მხოლოდ გაუფრთხილებლობისათვის, თუ ამ ქმედების გაუფრთხილებლობით ჩადენა ისჯება ამ კოდექსით.

        

·       სისხლის სამართალში „Secdoma“[მოქმედი] piris araswori warmodgenaa qmedebis Semadgenlobis ა)„faqtobriv“ ნიშნებზე an ბ)„iuridiul niSnebze“, anu sxvagvarad rom vqvaT, esaa SemTxveva, rodesac [მოქმედი]piris „codna“ realobas ar emTxveva.

ხ

·       sisxlis samarTalSi erTmaneTisagan ganasxvaveben faqtobriv da iuridiul Secdomas.

ხ

·       „iuridiul Secdomas“ sxvagvarad „akrZalvaSi“ Secdomasac (ssk 36-e muxli) uwodeben.

ხ

·       „faqtobrivi Secdoma“ პირის araswori warmodgenaa qmedebis „faqtobrivi garemoebebis“ arseboba-ararsebobis Sesaxeb.

[პირმა]amsrulebelma ar icis, სინამდვილეში ras akeTebs, anu შეცდომისას gamorcxulia „ganzraxvis“ erTi niSani – „codna“.

ხ

·       miuxedavad imisa, rom „codna“ ganzraxvis erT-erTi niSania, „codnis ararseboba“ qmedebis „ganzraxviT“ kvalifikacias yovelTvis ar gamoricxavs (mag., ix,. qvemoT, „faqtobrivi Secdoma piris sazianod“).

ხ

·       [ამსრულებელმა ანუ მოქმედმა ]pirma „Secdoma“ SeiZleba dauSvas „danaSaulis“ agebulebis nebismier safexurze, rogorc ა)„qmedebis Semadgenlobis faqtobriv mxareze“, aseve ბ)„marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli garemoebebis faqtobrivi winapirobebis arsebobasa“ (მაგ. „moCvenebiTi mogerieba“) da გ)„bralis gamomricxvel garemoebebTan“ (mag., brZanebis an gankargulebis Sesruleba, ssk 37-e muxli) dakavSirebiT.

ხ

·        ამიტომ mniSvnelovania dadgena imisa, Tu raSi uSvebs piri Secdomas,   „qmedebis faqtobriv garemoebebSi’’ (mag.,[მასზე] „Tavdasxmis realurobaSi“) Tu am „faqtobriv garemoebaTa samarTlebriv SefasebaSi’’ (ანუ „sakuTari xelmyofi qmedebis faqtobriv garemoebaTa sruli aRqmiT am qmedebis marTlzomierad CaTvla marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli ararsebuli garemoebis safuZvelze“).

·       es diferenciacia saWiroa „Secdomis“ 

ა) faqtobriv შეცდომად  

ბ)iuridiul Secdomad,

გ)moCvenebiT mogeriebad

დ)dasaSvebobaSi Secdomad dasakvalificireblad.

ხ

ფაქტობრივი შეცდომა

 

·       „faqtobrivi Secdoma“ ori saxisaa:

1. Secdoma piris[ამსრულებლის] sazianod

2. Secdoma piris[ამსრულებლის]  sasargeblod.

 

·       P თავის  sazianod faqtobrivi Secdomisas piri ქმედების განხორციელებისას misTvis araxelsayreli faqtobrivi pirobebis arsebobas warmoidgens, anu mas hgonia, rom igi qmedebis Semadgenlobas axorcielebs, sinamdvileSi ki es ase araa. magaliTi: piri kacis mosaklavad msxverplis sawolisaken isvris. sinamdvileSi igi azianebs qurqs, romelic potenciur msxverpls sawolze miugdia da Tavad saxlidan gasula.

·        „piris sazianod faqtobrivi Secdomis dros“ მისი qmedeba „relatiurad uvargis dasjad mcdelobad kvalificirdeba“ (ssk me-19 muxlis 1- li nawili da 108-e muxlebi).

ხ

·       „piri Tavis sasargeblod faqtobriv Secdomas“ maSin uSvebs, rodesac igi qmedebis ganxorcielebisas misTvis xelsayreli faqtobrivi garemoebebis arsebobas warmoidgens.

magaliTi 1: monadire SuaRamisas buCqebidan xmaurs gaigebs, daTvi egoneba da mis mosaklavad buCqebis mimarTulebiT isvris. sinamdvileSi igi daTvs ki ar moklavs, aramed buCqebSi CaZinebul da mxvrinav sxva monadires.

 

magaliTi 2: piri restornis garderobSi paltos aiRebs da saxlSi wava. mas hgonia, rom es palto misia, sinamdvileSi palto sxvas ekuTvnis.

 

 piris sasargeblod faqtobrivi Secdomis dros qmedeba rogorc wesi, „gaufrTxileblobad“ kvalificirdeba, Tu dadasturdeba, rom pirma „windaxedulobis norma“ daarRvia.

 

Tu pirs „windaxedulobis norma“ ar daurRvevia, misi es Secdoma sapatiebeli iqneba da gaufrTxileblobisaTvis pasuxismgeblobac gamoiricxeba.

 

zemoTmoyvanil pirvel magaliTSi monadire daisjeba sicocxlis gaufrTxilebeli mospobisaTvis, radgan man monadireTaTvis arsebuli წინდახედულობის wesebi daarRvia – dauSvebelia buCqebSi xmauris wyarosaTvis srola, xmauris wyaros vizualuri aRqmis gareSe.

 

zemoTmoyvanil meore magaliTSi ki pirs qudoba ar Caudenia, radgan mas palto Tavisi egona, anu mas ar hqonda qurdobis qmedebis obieqturi Semadgenlobis (sxvisi moZravi nivTis faruli daufleba) ganxorcielebis codna da survili (da Sesabamisad arc sxvisi moZravi nivTis marTlsawinaaRmdego dauflebis mizani).

 

Secdoma qmedebis obieqturi mxaris normatiul niSanSi („sxvisi nivTi“) „gaufrTxileblobisaTvis’’ pasuxismgeblobasTan ar migviyvans, radgan „gaufrTxilebeli qurdoba „dogmatikurad ar arsebobs.

 

ხხხხხხხხხხხხ

 

faqtobrivi Secdomis specialuri SemTxvevebi

 

·       „faqtobrivi Secdomis“ erT-erTi saxea error in persona vel objecto, piris[ამსრულებლის]  Secdoma pirovnebaSi, ანუ dazaralebulis identifikaciaSi.

·       am dros qmedebis aqtiors[ამსრულებელს]  potenciuri msxverpli sxva adamianSi eSleba, qmedebas am konkretuli piris winaaRmdeg mimarTavs da klavs mas, magram ara im pirs, romlis mokvlac mas hqonda gadawyvetili.

 

magaliTi: petres yofil sidedris petres mokvla surda. igi petres binaSi Seipara da taxtze miwolil pirs, romelic mas petre hgonia, TavSi aguri Caartya. amgvarad man petres Zma mokla, romelic petresTan iyo mosuli stumrad.

 

sisxlis samarTalSi gabatonebuli „TanabarRirebulebianobis’’ Teoriis mixedviT, error in persona vel objecto „damTavrebul mkvlelobad’’ (ssk 108-e muxli) kvalificirdeba, radgan „xelyofili“ da „gamiznuli“ obieqti Tanabari Rirebulebisaa (adamianis sicocxle), radgan pirs adamianis mokvla undoda da adamiani mokla kidec.

ხხხ

·       error in objecto Secdomaa qmedebis obieqtSi.

·       error in objecto kvalifikaciaze mxolod maSin axdens zegavlenas, rodesac „xelyofili“ da „xelsayofad gamiznuli’’ obieqti sxvadasxva ierarqiul safexurze dgas, anu Tanabari Rirebulebis araa.

 

magaliTi: petre vitrinaSi mdgari manekenis dazianebis mizniT vitrinas qvas esvris da hgonia, rom igi manekens azianebs. sinamdvileSi es manekeni ki ar yofila, aramed maRaziis gamyidveli, romelic vitrinis dalagebas apirebda. maRaziis gamyidvels janmrTeloba naklebad dauziandeba. petres Secdomas uSvebda qmedebis obieqtSi, man „ar icoda“, rom igi qvas maRaziis gamyidvels esroda da arc misi janmrTelobis dazianeba surda.

 

vitrinaSi qvis sroliT petre windaxedulobis normas arRvevs da misi qmedeba ssk 124-e muxliT unda dakvalificirdes (janmrTelobis naklebad mZime dazianeba gaufrTxileblobiT).

ხ

·       Secdomis gansakuTrebul magaliTis warmoadgens aseve aberratio ictus, anu „acdenili isari“.

·       „aberratio ictus“ „gauTvaliswinebeli obieqtis“ xelyofaa „personalurad identificirebuli pirisaTvis“ miznis acdenis gamo.

·       Pპiri[ამსრულებელი] am dros mis winaSe myof adamianebSi sworad Seicnobs msxverpls, magram mizans aacdens da xelyofs sruliad sxva pirs, romlis mokvlis survili mas ar hqonda.

·       amgvar SemTxvevebSi TanabarRirebulebianobis Teoria ar gamoiyeneba. aberratio ictus dakvalificirdeba rogorc im piris mkvlelobis mcdeloba, romlis mokvlis survilic hqonda msrolels (me-19, 108-e muxlebi) da im piris sicocxlis gaufrTxilebeli mospoba, romelic sinamdvileSi mokvda (116-e muxli).

·       aberratio ictus, anu «acdenili isari» მizezobriobaSi Secdomad ar iTvleba. am Secdomas Tu mizezobriobaSi Secdomad CavTvlidiT, unda gvemsjela imaze, Tu ra saxis iyo es Secdoma – mniSvnelovani Tu umniSvnelo.

 

mizezobriobaSi Secdoma mniSvnelovania maSin, rodesac cxovrebiseuli gamocdilebidan gamomdinare, amgvari Sedegis dadgoma atipuria, anu rodesac amgvar qmedebas amgari Sedegi ar mosdevs.

 

mizezobriobaSi Secdoma maSinaa umniSvnelo, rodesac amgvari Sedegis dadgoma cxovrebiseul gamocdilebas ar scildeba.

 

mizezobriobaSi mniSvnelovan Secdomas mcdeloba-gaufrTxileblobis  kombinaciamde mivyavarT,

 

mizezobriobaSi umniSvnelo Secdoma ki kvalifikaciaze zegavlenas ar axdens.

 

„acdenili isari“ mizezobriobaSi Secdoma rom iyos, umniSvnelo Secdoma iqneboda, radgan, cxovrebiseuli gamocdilebidan gamomdinare, albaToba imisa, rom pirma damiznebul msxverpls SeiZleba tyvia aacdinos, didia. Sesabamisad,

„acdenili isari“  მხოლოდ „damTavrebul mkvlelobad“ dakvalificirdeboda da is obieqturi safrTxe, romelic „acdenil obieqts“ Seeqmna, kvalifikaciaSi ver aisaxeboda.

 

Sesabamisad, „acdenili isari“ mizezobriobaSi Secdomad ar fasdeba da kvalifikaciaSi aisaxeba rogorc erTi samarTlebrivi sikeTis matareblis xelyofa, aseve meore samarTlebrivi sikeTis matareblis safrTxeSi Cayenebac.

ხ

rodesac error in persona da aberratio ictus erTmaneTs emTxveva da amasTan piri moklavs swored mas, visi mokvlis survilic hqonda, dogmatikaSi or sxvadasxva kvalifikacias gvTavazoben.

 

 erTi SexedulebiT, qmedeba unda dakvalificirdes rogorc „acdenili isari“ (aberratio ictus) „sicocxlis gaufrTxlebeli mospoba’’ da „mkvlelobis mcdeloba’’, radgan pirma xelyo ara is visac umiznebda, aramed sxva msxverpli.

 

 mxardaWeras imsaxurebs meore Sexeduleba, romelic qmedebas akvalificirebs „damTavrebul mkvlelobad“, mxolod rogorc error in persona, radgan pirs swored am konkretuli adamianis mokvla surda da man es survili aisrula kidec.

 

magaliTi: petres yofil sidedrs petres mokvla surda. man saRamos bind-bundSi petres ezoSi mdgomi ramdenime adamianSi Tavis WkvaSi petre Seicno da igi mizanSi amoiRo. sinamdvileSi es petre ki ara, petres megobari iyo. tyvia damiznebuls ascda, SemTxveviT petres moxvda da mokla. amgvarad petres yofilma sidedrma swored is kaci mokla, visi mokvlis survilic mas hqonda.

ხ

 

problematuria kumulaciuri mizezobriobis SemTxveva, rodesac gamiznuli msxverplis magier sxva gardaicvleba.

 

magaliTi: petres yofilma sidedrma da petres yofilma colma wveulebaze erTmaneTisagan damoukideblad petres WiqaSi sawamlavi Cauyares. Rvino petres Wiqidan petrem ki ara, misma axalma colma dalia da mokvda.

 

amgvari SemTxveva SesaZlebelia ori sxvadasxva mimarTulebiT davakvalificiroT.

 

Tu qmedeba „pirovnebaSi Secdomad“ error in persona dakvalifcirdeba, maSin yuradReba unda gamaxvildes im pirze, romelic sinamdvileSi mokvda. AamPpirTa qmedeba petres colis mkvlelobis mcdelobad (ssk me-19 da 108-e muxlebi) dakvalificirdeba da ara damTavrebul mkvlelobad, radgan sawamlavis erTi doza Sedegis gamosawvevad sakmarisi ar iyo da amitomac pirebs Sedegi obieqturad (anda Tu ar vaRiarebT obieqturi Seracxvis instituts, maSin subieqturad) ar Seeracxeba. isini mxolod mcdelobisaTvis ageben pasuxs.

 

Tu es qmedeba „acdenil israd“ (aberratio ictus) dakvalificirdeba, maSinac mxolod „mcdeloba“ dagvrCeba (ssk me-19 da 108-e muxlebi petres mkvlelobis mcdeloba). petres axali colis sicocxlis gaufrTxilebeli mospoba kvalifikaciaSi ar aisaxeba, radgan kumulaciuri mizezobrioba Sedegis (romelic orma pirma erTad gamoiwvia) Seracxvas gamoricxavs.

 

e.i., imis mixedviT, Tu romel samarTlebriv figuras gamoviyenebT sabolood gvrCeba an „gamiznuli“, an „xelyofili msxverplis“ mkvlelobis mcdeloba.

 

ხ

SesaZlebelia pirma Secdoma Tavisi qmedebiT dafuZnebuli mizezobriobis ganviTarebaSi dauSvas.

 

Secdoma mizezobriobaSi SeiZleba iyos mniSvnelovani (arsebiTi) da umniSvnelo.

 

mizezobriobis ganviTarebaSi Secdoma mniSvnelovania, rodesac mizezobrioba zogadi gamocdilebis farglebs scildeba, anu atipuria.

 

magaliTi:

mizezobriobaSi mniSvnelovani (arsebiTi) Secdomaa atipuri mizezobroba rodesac piri msxverpls mokvlis mizniT msubuqad daWris. saswrafo daxmarebis manqana, romelsac msxverpli saavadmyofoSi gadahyavs, avariaSi mohyveba da msxverpli adgilzeve mokvdeba.

piris mier mizezobriobaSi daSvebuli mniSvnelovani Secdoma damTavrebul danaSauls gamoricxavs da qmedeba mcdelobad kvalificirdeba.

 

qmedebis mcdelobad dakvalificirebis argumentaciis ori sxvadasxva gza arsebobs:

1.   Tu vaRiarebT obieqturi Seracxvis samarTlebriv instituts, mizezobriobaSi arsebiTi Secdoma obieqtur Seracxvasa da Sesabamisad qmedebis obieqtur mxares gamoricxavs mizezobriobis atipurobis gamo. amgvarad uarvyofT damTavrebul danaSauls da danaSaulis mcdelobaze gadavdivarT.

2.   . Tu dogmatikuri mosazrebebidan gamomdinare obieqturi Seracxvis samarTlebriv instituts ar vaRiarebT, maSin Secdoma mizezobriobaSi ganzraxvis problema iqneba.

 

daismeba kiTxva, hqonda Tu ara pirs ganzraxva am konkretuli Sedegis (avariiT sikvdilis) mimarT.A

amgvarad gamoiricxeba ganzraxva amgvarad damdgari Sedegis mimarT da imave kvalifikaciamde mivdivarT, rogorc obieqturi Seracxvis gamoricxvisas, anu mcdelobamde.

 

arc erT da arc meore magaliTiSi ar gveqneba damTavrebuli danaSauli da piri mxolod mcdelobisaTvis agebs pasuxs.

 

ხ

·       Secdoma mizezobriobaSi maSinaa umniSvnelo, rodesac mizezobriobs ganviTareba tipuria, anu zogadi cxovrebiseuli gamocdilebis farglebs ar scildeba.

magaliTi: pirma daxrCobis mizniT msxvepls wyalSi gadaagdo. msxverplma wyalSi Cavardnisas Tavi kldes miartya da mokvda.

 mizezobriobaSi umniSvnelo Secdomisas qmedeba damTavrebuli mkvlelobad kvalificirdeba (ssk 108-e muxli).

ხხხხხ

 

·       mizezobriobaSi Secdomis daxmarebiT kvalificirdeba germanul sisxlis samarTalSi kargad cnobili «generaluri ganzraxvis» SemTxvevebi.

·       dReisaTvis «generaluri ganzraxva» ganzraxvis specialuri SemTxveva aRaraa da mxolod specialur terminad gamoiyeneba mizezobriobis ganviTarebaSi Secdomisas „oraqtiani danaSaulis“ dros.

·       es is SemTxvevebia, rodesac piris mier ganzraxuli Sedegi dgeba (kaci kvdeba) ara pirveli moqmedebiT, rogorc mas egona, aramed gonwasulis Tavidan moSorebisas, romelsac igi micvalebulad Tvlis.

·       e.i. «generaluri ganzraxva» dReisaTvis mxolod da mxolod gvamad miCneuli gonwasulis Tavidan moSorebisas ganxorcielebuli qmedebebis aRsaniSnavad ixmareba.

 

magaliTi: yofilma sidedrma petre waaqcia, mokvlis mizniT mas yelSi xeli wauWira da pirSi qviSa Caatena. petrem amis gamo goneba dakarga. gondakarguli petre yofil sidedrs mkvdari egona da igi gvamis Tavidan moSorebis da amgvarad danaSaulis kvalis dafarvis mizniT damarxa. petre miwaSi moiguda.

 

·        «generaluri ganzraxvis» moZvelebuli argumentaciis mixedviT, piri amgvar SemTxvevebSi ganzraxi danaSaulisaTvis isjeba misi generaluri survilidan gamomdinare im dasabuTebiT, rom mas am kacis mokvla surda da Tavisi qmedebiT igi mokla kidec.

·        dReisaTvis es Teoria moZvelebulia da mxolod zemoxsenebuli SemTxvevebis aRsaweradaa gamoyenebuli rogorc termini da ara rogorc sisxlissamarTlebrivi figura.

·        «generaluri ganzraxvis» Teorias Semdegi argumentebis safuZvelze uaryofen:

maSin, rodesac piri msxverplis sikvdilisaken mimarTuli ganzraxviT moqmedebs, igi am mizans ver aRwevs.

rodesac igi im qmedebas axorcielebs, romelmac sikvdili gamoiwvia, mas piris sikvdilisken mimarTuli ganzraxva ki ara, mxolod da mxolod gvamis Tavidan mocilebis ganzraxva amoZravebs.

aqedan gamomdinare, mkvlelobis ganzraxva amgvar SemTxvevebSi aris dolus antecedens anu winmswrebi (gadafiqrebuli) ganzraxva da amgvari „ganzraxva“ pasuxismgeblobis dasasabuTeblad ar gamodgeba, radgan ganzraxvis Sesaxeb „simultanobis principis“ Tanaxmad, ganzraxva da qmedeba erTdroulad unda arsebobdes.

ხ

·        dResdReobiT «generaluri ganzraxvis» SemTxvevebis kvalifikaciis ori sxvadasxva SesaZleblobaa cnobili:

·        erTi Sexedulebis mixedviT, «generaluri ganzraxvis» SemTxveva mkvlelobis mcdelobad (ssk me-19, 108-e muxlebi) da sicocxlis gaufrTxilebel mospobad (ssk 16-e muxli) dakvalificirdeba.

ხ

·        meore Sexeduleba sakiTxs diferencirebulad udgeba. «generaluri ganzraxvis» SemTxvevisas qmedeba „mizezobriobaSi Secdomad“ Sefasdeba da kvalifikaciaze zegavlenas moaxdens „mizezobriobaSi Secdomis“ saxe, anu is, es Secdoma mniSvnelovani iyo Tu umniSvnelo.

·        mizezobriobaSi arsebiTi, anu mniSvnelovani Secdomisas qmedeba mcdelobad kvalificirdeba (ssk me-19, 108-e muxlebi),

·        mizezobriobaSi umniSvnelo Secdoma ki kvalifkacias ar cvlis da qmedeba damTavrebul mkvlelobad kvalificirdeba (ssk 108-e muxli).