განზრახი მოქმედებით ჩადენილი ,დამთავრებული მატერიალური დანაშაული -კაზუსის სქემა და დეფინიციები

 

I. ქმედების შემადგენლობა

1. ქმედების ობიექტური შემადგენლობა

ა) სუბიექტი;

ბ) დაცული სამართლებრივი სიკეთე.[ობიექტი]

 გ) მოქმედება [ზიანის ან საფრთხის შემქმნელი]

დ)–მოქმედების შედეგი; [ზიანის ან საფრთხის შექმნა]

 ე)მიზეზობრივი კავშირი;

ვ) ობიექტური შერაცხვა;

 ზ)ზოგიერთ შემთხვევაში ქმედების შემადგენლობის სხვა ობიექ‑ ტური ნიშნები.[დანაშაულის ჩადენის ადგილი, ვითარება, დრო, ხერხი და საშუალება].

2. ქმედების სუბიექტური შემადგენლობა

 

 სუბიექტის განზრახვა :

1.    1.სახეზეა თუ არა  ფაქტიური გარემოებების codna სუბიექტის მიერ[ანუ სუბიექტმა ზუსტად იცის რას აკეთებს?]

[სწორედ ამ საფეხურზე უნდა გადაწყდეს "ფაქტობრივი შეცდომის'' საკითხი,ხომ არ უშვებს სუბიექტი "ფაქტობრივ შეცდომას''].

https://axalikakhetitours.blogspot.com/2024/02/36.html

2.       2. სახეზეა თუ არა  Sedegis  dadgomis survilი an შედეგისადმი[შედეგი არის ზიანი ან საფრთხე] gulgril damokidebuleba

- სუბიექტის მოტივი 

- სუბიექტის მიზანი

II მართლწინააღმდეგობა

"მართლწინააღმდეგობის'' არსებობაზე მიუთითებს "ქმედების შემადგენლობის" არსებობა, 

თუ არაა  სახეზე "მართლწინააღმდეგობის გამომრიცხველი'' რომელიმე გარემოება.

III  ბრალი

 

 

1.ქმედება

ამ ნაწილში უნდა ვუპასუხოთ კითხვას გამოირიცხება თუ არა ქმედება?

ხ

სისხლისამართლებრივად დასჯადია  კონკრეტული ქმედება,რომელიც  ზიანის მიყენების,ან საფრთხის შექმნისაკენ არის მიმართული.

 

სისხლისამართლებრივად დასჯადი არაა ადამიანის აზრი,ხასიათი ან ცხოვრების წესი[!]

 

სისხლის სამართლის კერძო ნაწილი (ანუ სსკ-ის 108-413 მუხლები) დანაშაულად აცხადებს მხოლოდ კონკრეტულ მოქმედებებს და უმოქმედობებს.

ხ

ქმედება არის 

a)საკუთარი ნების ბატონობის ქვეშ მოქცეული ან მოქცევადი

 b)სოციალურად მნიშვნელოვანი ქცევა(!)

შენიშვნა:

"სოციალურად მნიშვნელოვანია'' ისეთი ქცევა[მოქმედება ან უმოქმედობა] ,რომელიც არასასურველი შედეგის (ზიანის) ან საფრთხის შექმნის გამო  სოციუმში  შეიძლება უარყოფითი შეფასების საგანი გახდეს ;

ხ

                    კაზუსში მოცემული ქმედების[მოქმედების ან უმოქმედობის] შემოწმება

·        გათვალისწინებულია სისხლის სამართლის კოდექსით? მუხ.7(1)[უნდა იყოს]

·        ხომ არ არის მცირე მნიშვნელობის ? მუხ.7(2) სოციალურად მნიშვნელოვანია ?[არ უნდა იყოს]

·        როგორია ქმედების საშიშროების ხარისხი ? [უნდა იყოს ]

·       qmedeba adamianis qcevaa. ? [უნდა იყოს ]

·       ქმედუნარიანი ადამიანის ქცევაა?(ასაკი,შერაცხადობა)[უნდა იყოს ]

·       ნებელობითი ქცევაა ? (ანუ სისხლის სამართლებრივად რელევანტური ქმედებაა?)[უნდა იყოს ]

[პირს უნდა შეეძლოს საკუთარი ქმედების საკუთარი ნებით წარმართვა]

 

 

„სისხლის სამართლებრივად უმნიშვნელო ქმედებებია

(არა -ქმედებებია)

(ანუ სისხლისსამართლებრივად არარელევანტური ქმედებებია)

[ანუ სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას გამორიცხავს] :

1. პირის refleqsuri moqmedebebi

2. wminda instiqturi SiSis reaqciebi

3. dauZleveli Zalით გამოწვეული პირის  ქმედებები anu vis absoluta

4. moqmedebani ZilSi da cnobierebis dakargvisas (დაიმახსოვრე: ასეთ დროს pasuxismgeblobა gadadis იმ moqmedebaze, romelic პირის daZinebamde(მაგ. მძღოლის) an პირის cnobierebis dakargvamde ganxorcielda)

5. sxeulebrivi moZraoba hipnozisas (თუმცა ეს sadavoa)

      

6. ეს ქმედება დეკრიმინალიზებული ხომ არ არის  ?

 

ხ

2.შედეგი

 

ამ ნაწილში უნდა ვუპასუხოთ კითხვებს  კაზუსში 

ა)სახეზეა თუ არა შედეგი 

და

ბ)  გამოირიცხება თუ არა შედეგი?

 

„შედეგი“ არის:    ან ა) დამდგარი ზიანი  ან  ბ) შექმნილი  საფრთხე

ხ

„შედეგის’’ დადგომა  არ არის საჭირო ე.წ. „შედეგგარეშე შემადგენლობებისთვის“( „ფორმალური შემადგენლობებისთვის“),რათა მოქმედება დანაშაულად იქნეს მიჩნეული მაგ. „ცრუ ჩვენების მიცემა’’ - დანაშაულად ითვლება მიუხედავად დამდგარი შედეგისა;

სამაგიეროდ ე.წ. „შედეგიან’’ განზრახ დელიქტებში (ლათ.სამართალ დარღვევებში) დამდგარი „შედეგის’’ გარეშე არ არსებობს „დამთავრებული დანაშაული’’ (ანუ „დამთავრებული დანაშაულისთვის’’ შედეგის გარეშე  პირი  ვერ დაისჯება)და ამ დროს პირი შეიძლება დაისაჯოს მხოლოდ „განზრახი დანაშაულის მცდელობისთვის’’(სსკ-ის მე-19 მუხლი)(!) ან „მომზადებისთვის’’,თუ ჩადენილია ა) განსაკუთრებიტ მძიმე, ბ)მძიმე ან გ)ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება(სსკ-ის მე-18 მუხლი)

 

„გაუფრთხილებლობითი დანაშაულის“  შემტხვევაშიც აუცილებელია შედეგის დადგომა,თუ შედეგი არ დადგა,პირი არ დაიჯება სისხლის სამართლის წესით.(!)

გაუფრთხილებლობის დროს პირი ვერ დაისჯება "მომზადების'' და "მცდელობისთვის'' რადგან არ არსებობს   ასეთი ცნება „გაუფრთხილებლობითი დანაშაულის მცდელობა’’  ან „გაუფრტხილებელი დანაშაულის მომზადება’’

 

ხ

კიდევ ერტხელ,"შედეგის'' შემოწმების ეტაპზე ვადგენთ :

ა)არის თუ არა სისხლისამართლებრივად რელევანტური    დამგარი  შედეგი

და

ბ)რა სახის შედეგია [ზიანია თუ საფრთხის შექმნაა]

 

 

3.მიზეზობრივი კავშირი  8(2)

 

ამ ნაწილში უნდა ვუპასუხოთ კითხვას  გამოირიცხება თუ არა მიზეზობრივი კავშირი ქმედებასა და შედეგს შორის?[არ უნდა გამოირიცხებოდეს]

 

მე-8(2)-ის თანახმად : მიზეზობრივი კავშირი[ქმედებასა და სედეგს შორის] არსებობს მაშინ როდესაც ქმედება წარმოადგენდა  სისხლის სამართლის კოდექსის შესაბამისი მუხლით გათვალისწინებული მართლსაწინააღმდეგო შედეგის  ან საფრთხის აუცილებელ პირობას,რომლის გარეშეც ამჯერად ეს შედეგი არ დადგებოდა ან ასეთი საფრთხე არ შეიქმნებოდა(!)

ხ

ექვივალენტურობის თეორიით [რომელსაც იზიარებს  მუხ.8(2)]

ნებისმიერი პირობა [ქმედება]მიზეზობრივ კავშირშია შედეგთან თუკი დადგინდება რომ ამ პირობის[ქმედების]  გარეშე შედეგი ამ კონკრეტული ფორმით არ დადგებოდა;

 

ამ ეტაპზე კაზუში ვპასუხობთ კითხვებს  :

ა)ეს შედეგი [უნდა იყოს ზიანი ან საფრთხე]  დადგებოდა თუ არა ამ ქმედების გარეშე

და

ბ)რა სახის მიზეზობრობაა

ხ

მიზეზობრიობის სახეები:

ჰიპოთეთიური მიზეზობრიობა:

მოვლენების ჰიპოთეტიური[შესაძლო] განვითარება პირის დაჯადობაზე გავლენას არ ახდენს ;

მოგვიანებიტ დამდგარი იგივე შედეგი უკვე სხვა შემთხვევა[სხვა კაზუსი] იქნებოდა

ამიტომ ჰიპოთეტიური მიზეზობრიობა[არ შემდგარი შესაძლო  მიზეზობრიობა]  უკვე განხორციელებულ მიზეზობრივ კავშირს არ გამორიცხავს;

ხ

ალტერნატიული მიზეზობრიობა

ე.წ. ალტერნატიული მიზეზობრიობის დროს თითოეული წინაპირობა[თითოეული ქმედება]   ცალკე აღებული  საკმარისია ამ [ერთი და იგივე]შედეგის გამოსაწვევად;

ექვივალენტურობის თეორიას ალტერნატიული მიზეზობრიობის დროს პრობლემა ექმნება; რადგან ერთი ქმედების გამორიცხვით შედეგი მანც დგება და გამოდის რომ ეს ქმედება არ არის მიზეზობრივ კავშირში დამდგარ შედეგთან; იგივე ხდება მეორე ქმედების გამორიცხვიტ ,შედეგი მაინც დგება და გამოდის რომ არც მეორე ქმედებაა მიზეზობრივ კავშირში შედეგთან; ანუ  გამოდის რომ ორივე ქმედების დასჯადობა  გამოირიცხება,რაც გაუმართლებელია ამიტომ  ხდება ექვივალენტურობის თეორიის მოდიფიცირება

ხ

დაიმახსოვრე:

 

მდიფიცირებული ექვივალენტურობის თეორია:

თუ შესაძლებელია წინაპირობების[ქმედებების] ალტერნატიულად,ცალკ-ცალკე  მაგრამ  არა ერთდროულად გამორიცხვა ,ისე რომ იმავდროულად შედეგიც არ გამოირიცხოს ,მაშინ [ დატოვებულ ქმედებასა და შედეგს შორის]მიზეზობრივი კავშირი სახეზეა;

ხ

სიტუაცია როცა ვერ დგინდება კონკრეტულად მიზეზობრიობა

როცა ვერ დგინდება კონკრეტულად მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი  ანუ როცა ვერ დგინდება ვისმა ქმედებამ გამოიწვია დამდგარი შედეგი გამოიყენება in dubio pro reo   პრინციპი ,ანუ ყოველგვარი ეჭვი უნდა გადაწყდეს ბრალდებულის სასასრგებლოდ[!]

ხ

კუმულატირი მიზეზობრიობა

ეს ის შემთხვევაა როცა  არსებობს რამდენიმე წინაპირობა(ქმედება) რომლებიც ერთდრულად იწვევენ შედეგს

 

გაწყვეტილი მიზეზობრიობა

"პირველადი მიზეზობრივი კავშირი"  წყვეტს არსებობას და  მას ენაცვლება "ახალი მიზეზობრივი კავშირი"

"გაწყვეტილი მიზეზობრიობისას'' პირის დასჯა დამთავრებული დანაშაულისთვის გამოირიცხება;პირველადი ქმედების ავტორი შესაძლებელია დაისაჯოს მხოლოდ „მცდელობისთვის’’ [იხ. 108-ე მუხლის ანალიზის მაგალითი]

ატიპიური მიზეზობრიობა

ასეთი მიზეზობრიობის დროს პირველადი მიზეზობრივი კავშირი განაგრძობს არსებობას შედეგის დადგომამდე[არ წყდება],მაგრამ ობიექტური შერაცხვის არ არსებობის გამო ამ დროსაც გამოირიცხება ქმედების დაჯადობა

 

4.ობიექტური შერაცხვა

ამ ნაწილში უნდა ვუპასუხოთ კითხვას aris Tu ara damdgari Sedegi  ამ piris qmnileba??

 

ყურადღება:

პირს შედეგი ობიექტურად შეერაცხება ,თუ მან თავისი ქმედებით სამართლებრივად მნიშვნელოვანი საფრთხე შექმნა  რომელიც შემდეგში განხორციელდა კიდეც;

Tu pirs Tavisi qmedebiT ა)samarTlebrivad mniSvnelovani safrTxe ar Seuqmnia, anda ბ)man es safrTxe ki Seqmna, magram ეს safrTxe  მაინცდა მაინც am konkretul SedegSi ar ganxorcielebula, მაშინ მოქმედ pirs Sedegi obieqturad ar Seeracxeba.

ხ

ცხოვრებაში არსებობს ტიპური შემთხვევები,რომელთა დროსაც ,“მიზეზობრივი კავშირის’’ არსებობის მიუხედავად  მოქმედი პირისთვის „შედეგის ობიექტური შერაცხვის საკითხი’’ ძალზე სადავოა.[!]

 

ქართული სისხლის სამართლის მიხედვით პირის მოქმედებასა და დამდგარ შედეგს შორის მიზეზობრივი კავშირის არსებობის მიუხედავად ,ამ მოქმედების ჩამდენისთვის დამდგარი შედეგის ობიექტურად შეეაცხვა ვერ მოხდება ,ანუ გამოირიცხება  თუ:

1.       შედეგის გამომწვევი მიზეზი[ქმედება] არის "რისკის შემამცირებელი"

2.    მოქმედებასა და შედეგს შორის არსებობს მოვლენათა ატიპიური განვითარებით გამოწვეული კავშირი

3.      შედეგი დგას დარღვეული ნორმის "დაცვის მიზნის'' სფეროს გარეთ

4.      შედეგი წინდახედულობის ნორმით გათვალისწინებულ მოვალეობათა ალტერნატიული მოქმედებების შესრულების დროსაც დადგებოდა;

5.      შედეგი დადგა დაზარალებულის პირადი პასუხისმგებლობით გამოწვეული თვითსაფრთხის ან თვითდაზიანების შედეგად[!][ნახე ტრილერი"speak no evil'']

 

 

 

ბ) სუბიექტური შემადგენლობა მუხ.9(2)

ამ ნაწილში უნდა ვუპასუხოთ კითხვას  პირი ქმედებას განზრახ ჩადიოდა თუ არა ? 

რა სახის განზრახვა იყო?

უნდა დაიწყო ასე: 

ჰიპოთეზაში  მოცემული  მუხლით[სამართლებრივი  საფუძვლით] დასჯადობისთვის აუცილებელია დანაშაულის განზრახ ჩადენა.

მოცემულ კაზუსში პირი მოქმედებდა  პირდაპირი განზრახვით,რადგან

ა) გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა  ბ) ითვალისწინებდა ამ შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და გ)სურდა ასეთი შედეგი ანდა ითვალისწინებდა ასეთი შედეგის გარდუვალობას 9(2)

ან

მოცემულ კაზუსში პირი მოქმედებდა  არაპირდაპირი განზრახვით,რადგან ...

 

 ა)პირს გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა, ბ)ითვალისწინებდა მართლსაწინააღმდეგო შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და 

გ)არ სურდა ეს შედეგი, მაგრამ შეგნებულად უშვებდა ან გულგრილად ეკიდებოდა მის დადგომას.

ხ

განზრახვა

 

ganzraxva sam niSans moicavs:

 

1.   qmedebis obieqturi მხარის[ობიექტური შემადგენლობის] [ფაქტიური გარემოებების]  codnas

 

2.   Sedegis dadgomis survils an შედეგისადმი[რაც არის ზიანი ან საფრთხე] gulgril damokidebulebas

 

3.   marTlwinaaRmdegobis Segnebas.

 

 

შენიშვნა:

სუბიექტურ შემადგენლობაში განიხილება მხოლოდ პირველი ორი ნიშანი[!]

 

 

ყურადღება:

sisxlis samarTalSi aRiarebuli principis, simultanobis principis Tanaxmad, ganzraxva Tavisi samive niSniT qmedebis ganxorcielebisas unda arsebobdes da ara qmedebamde an qmedebis Semdeg(!!!)

პირს განზრახვა  უშუალოდ ქმედების განხორციელების მომენტში უნდა ამოძრავებდეს(!!!)

(ამას ამოწმებ კაზუსში)

ხ

       ყურადღება:

sisxlissamarTlebrivad araviTari mniSvneloba ar aqvs gadafiqrebul (winmswreb) ganzraxvasa dolus antecedens da gaufrTxileblad damdgari Sedegis mowonebas dolus subsequens.

 

winmswrebi (gadafiqrebuli) ganzraxva qmedebis Cadenas uZRvis win da qmedebis Cadenisas ukve gadafiqrebulia, aRaraa aqtualuri.

 

magaliTi: petrem mezoblis mokvlis mizniT Tofis wmenda daiwyo. Tofis wmendisas man mkvleloba gadaifiqra. wmendisas SemTxveviT Tofi gavarda da swored is mezobeli mokla, romlis mokvla petres cota xnis ukan ki undoda, magram ukve gadafiqrebuli hqonda. petres ganzraxva gadafiqrebuli, gardasuli ganzraxva (dolus antecedens) iyo, romelic ganzraxi qmedebisaTvis pasuxismgeblobas ar iwvevs. პეტრემ  amgvar SemTxvevaSi „sicocxlis gaufrTxilebeli mospobisaTvis“ (ssk 116-e muxli) unda agos pasuxi.

ხ

 

aseve sisxlissamarTlebriv mniSvnelobas moklebulia gaufrTxileblad damdgari Sedegis mowoneba, romelsac „Semdgomi ganzraxvas“ anu dolus subsequens uwodeben.

 

magaliTi: petres avaria mouvida da SemTxveviT adamiani mokla. avtomanqanidan gadmosulma petrem gardacvlilSi Tavisi mteri seicno, romlis mokvlis survili mas karga xania, hqonda da metad gaixara.

damdgari Sedegis mowoneba ganzraxi danaSaulisaTvis pasuxismgeblobas ver daafuZnebs.

sikvdiliT gamowveuli aRfrTovanebisagan damoukideblad, petrem mxolod „sicocxlis gaufrTxilebeli mospobisaTvis“ (ssk 276-e muxlis me-6 nawili) unda agos pasuxi.

 

წinmswrebi[გადაფიქრებული] განზრახვა  ან Semdgomi ganzraxva[შედეგის მოწონება], rogorc zemoT ukve iyo naTqvami, sisxlissamarTlebriv pasuxismgeblobas ver daafuZneben.

(ამას ითვალისწინებ)

 

 

 

განზრახვის სახეები:

 

 qarTul sisxlis samarTalSi ssk me-9 muxlis mixedviT ganzraxvis sami saxe arsebobs:

 

1. pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxva

2. meore xarisxis pirdapiri ganzraxva

3. eventualuri ganzraxva. [ ანუ არაპირდაპირი განზრახვა]

 

·                 ssk me-9 muxlis me-2 nawilis pirveli alternativiT „pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxva“ moicavs:

1. qmedebis marTlwinaaRmdegobisa da marTlsawinaaRmdego Sedegis dadgomis SesaZleblobis codnas

2. marTlsawinaaRmdego Sedegis dadgomis survilsa

 3. marTlwinaaRmdegobis Segnebas.

 

pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxvaSi qmedebis ganxorcielebisas „Sedegis dadgomis“ mizanmimarTuli survili dominirebs, am Sedegis dadgomis შესაძლებლობის kognitiuri elementi (codna) ki metad sustia.

 

magaliTi: petrem mters mosaklavad uSedegod esrola. petre metad cudi msroleli iyo da icoda, rom igi msxverpls savaraudod, ver moklavda. petre mainc mkvlelobis mcdelobisaTvis unda daisajos, damoukideblad imisa, rom man albaTobis maRali xarisxiT icoda Tavisi mcdelobis uSedegobis Sesaxeb

 

ხ

·                 me-9 muxlis me-2 nawilis meore alternativiT, meore xarisxis pirdapiri ganzraxvis dros pirs marTlsawinaaRmdego Sedegis dadgomis mizanmimarTuli survili ar aqvs, magram man icis, rom Sedegi garduvalad dadgeba.

 

magaliTi: petrem siderdis mosaklavad samgzavro TviTmfrinavSi bombi daamontaJa. TviTmfrinavi afeTqda da yvela Sig mjdomi daiRupa. petre amtkicebs, rom mas mxolod sidedris mokvla surda, amitomac ganzraxi mkvleloba man mxolod sidedris mimarT ganaxorciela, rac araa swori. petres sidedris mimarT pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxva amoZravebda, TviTmfrinavis danarCeni mgzavrebisa da ekipaJis mimarT ki - meore xarisxis 1pirdapiri ganzraxva, radgan man kargad icoda, rom TviTmfrinavis afeTqebisas yvela daiRupeboda. misi qmedeba damamZimebel garemoebaSi Cadenil mkvlelobad uinda dakvalificirdes (ssk 109-e muxlis me-3 nawilis a) da b) punqtebi).

 

·                 eventualuri [არაპირდაპირი]ganzraxvisas pirs Sedegis dadgoma mizanmimarTulad ar surs, magram igi Sedegs an Segnebulad uSvebs, an mis dadgomas gulgrilad ekideba.

 

magaliTi: petrem sadazRvevo Tanxis miRebis mizniT Tavis gaqiravebul saxls cecxli waukida. misTvis sul erTi iyo, mdgmurebi saxlSi iqnebodnen da daiwvebodnen Tu uqmeebze qalaqidan iqnebodnen gasuli. igi pirdapiri ganzraxviT moqmedebda saxlis dawvis mimarT da eventualuri ganzraxviT – mdgmurebis sikvdilis mimarT.

 

ხ

ყურადღება:

 

ganzraxvis arsebobisaTvis qmedebis Semadgenlobis ganxorcielebaSi sruli darwmuneba araa saWiro[ანუ შედეგში დარწმუნება აღარაა სავალდებულო ] da sruliad sakmarisia qmedebis Semadgenlobis ganxorcielebis SesaZleblobis Secnoba პირის მიერ.

 

მაგ. roca kaci mavans mkvlelobis mizniT Tofs esvris, mas surs am adamianis mokvla, icis, rom tyviiT adamiani SeiZleba mokvdes da mas aqvs Tavisi qmedebis marTlwinaaRmdegobis Segneba.[ანუ განზრახვის 3 ნიშანი სახეზეა]

igi ganzrax moqmedebs, Tumca araa absoluturad darwmunebuli marTlsawinaaRmdego Sedegis dadgomaSi.

 

ხ

 

თუმცა ,Sedegis mimarT codnis mixedviT ganzraxvis Semdeg saxeebs vicnobT:

 

gansazRvruli ganzraxva

 

da

 

ganusazRvreli ganzraxva.

 

·                 gansazRvruli ganzraxvis dros pirs Tavisi qmedebis Sedegi (mag., kacis mokvla) dakonkretebuli, dazustebuli aqvs.

 

gansazRvruli ganzraxva piris ganzraxvis Sinaarsis mixedviT kvalificirdeba.

 

·                 ganusazRvreli ganzraxvis dros pirs Tavisi qmedebis Sedegi dakonkretebuli ara aqvs.

misTvis yvela Sedegia misaRebi (igi scems kacs da misTvis misaRebia janmrTelobis dazianebis nebismieri xarisxi).

  ganusazRvreli ganzraxva damdgari Sedegis mixedviT kvalificirdeba

                 

ალტერნატიული განზრახვა

 

ე.წ. alternatiuli ganzraxvisas pirs ramdenime SesaZlo Sedegi aqvs dakonkretebuli.

piris alternatiuli ganzraxva SesaZlebelia mimarTuli iyos ა)sxvadasxva samarTlebriv sikeTeTa erTi matareblis winaaRmdeg, anda ბ)ori an meti erT ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis matareblis winaaRmdeg, an გ)ori an meti sxvadasxva ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis matareblis winaaRmdeg.

 

magaliTi 1:

piri esvris mdevars mokvlis an misi janmrTelobis dazianebis mizniT. misTvis sul erTia, es kaci mokvdeba, Tu mas mxolod janmrTeloba dauziandeba. am magaliTiSi piris ganzraxva mimarTulia sxvadasxva samaTlebriv sikeTeTa (sicocxle, janmrTeloba) erTi matareblis winaaRmdeg.

alternatiuli ganzraxvis es magaliTi damdgari Sedegis mixedviT kvalificirdeba.

 

magaliTi 2:

 

pirs, romelsac sami mdevari misdevs, erTi tyvia aqvs. igi mdevrebis CamosaSoreblad maTi mimarTulebiT isvris. misTvis sul erTia, romeli mdevari mokvdeba. piris ganzraxva am dros mimarTulia ori an meti erT ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis matareblis winaaRmdeg.

iseve, rogorc alternatiuli ganzraxvis zemoTmoyvanili magaliTi, alternatiuli ganzraxvis es magaliTic damdgari Sedegis mixedviT kvalificirdeba.

 

 magaliTi 3: piri erTxel esvris cxenian kacs da icis, rom igi an kacs moklavs, an cxens. pirs am magaliTiSi mxolod erTi samarTlebrivi sikeTis xelyofa SeuZlia da misTvis sul erTia, Tu romel samarTlebriv sikeTes xelyofs igi. misi ganzraxva mimarTulia ori an meti sxvadasxva ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis matareblis winaaRmdeg.

 

alternatiuli ganzraxvis pirveli da meore dasaxelebuli magaliTi, rogorc ukve iTqva, damdgari Sedegis mixedviT kvalificirdeba.

 

problematuria mxolod im magaliTiTa kvalifikacia, rodesac alternatiuli ganzraxva sxvadasxva ierarqiul safexurze myof sikeTeTa winaaRmdegaa mimarTuli.

 

 

ყურადღება:

 

alternatiuli ganzraxvis[რომელიც sxvadasxva ierarqiul safexurze myof sikeTeTa winaaRmdegaa mimarTuli. ] kvalifikaciis ramdenime sxvadasxva SesaZlebloba arsebobs:

 

1.        kvalifikacia „saqmis garemoebaTa sruli gasigrZeganebiT“.

 

am magaliTiSi kvalifikaciaSi aisaxeba ara mxolod maRal ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis xelyofa, aramed agreTve safrTxis Seqmna dabal ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTisaTvis da qmedebis orive varianti danaSaulis erTobliobad Sefasdeba.

anu, Tu mokvda kaci da gadarCa cxeni, qmedeba mkvlelobad (ssk 108-e muxli) da sxvisi nivTis(ცხენის) dazianebis mcdelobad (ssk me-19 muxlis 1-li nawili da 187-e muxlis 1-li nawili) dakvalificirdeba.

 

qmedebis danaSaulis erTobliobad Sefaseba saqmis garemoebaTa sruli gasigrZeganebiT da dabal ierarqiul safexureze mdgomi samarTlebrivi sikeTisaTvis safrTxis Seqmnis kvalifikaciaSi asaxva, marTalia, qmedebis uRirsobas srulyofilad gviCvenebs, magram am midgomiT alternatiuli ganzraxviT moqmedi piris qmedeba iseve kvalificirdeba, rogorc im pirisa, romelic orive samarTlebrivi sikeTis mospobis pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxviT moqmedebs, ori samarTlebrivi sikeTidan erTis xelyofis alternatiuli ganzraxva ki ufro naklebad gasakicxia, vidre orive samarTlebrivi sikeTis xelyofisa.

 

2.        kvalifikacia „mxolod konkretulad damdgari Sedegis mixedviT“ alternatiuli ganzraxviT moculi uvneblad  darCenili samarTlebrivi sikeTis kvalifikaciaSi asaxvis gareSe.

 

ანუ თu zemoTmoyvanil magaliTiSi mokvda mxedari, qmedeba mkvlelobad dakvalificirdeba (ssk 108-e muxli) da Tu mokvda cxeni, sxvisi nivTis dazianebad (187-e muxlis 1- li nawili).

 

amgvari kvalifikiaca araa mxardaWeris Rirsi, radgan qmedebis kvalifikaciasa da Semdgom sanqciaze zegavlenas SemTxveviToba axdens.

 

Tu SemTxveviT cxeni mokvda da kaci gadarCa, maRal ierarqiul safexurze mdgari samarTlebrivi sikeTisaTvis Seqmnili safrTxe Seufasebeli rCeba.

 

3.        kvalifikacia „samarTlebrivi sikeTis Rirebulebis gaTvaliswinebiT“.

 

·                 aRniSnuli kvalifikaciisas Sefasdeba qmedeba, mimarTuli maRali samarTlebrivi sikeTis winaaRmdeg, damoukideblad imisa, maRal ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTe xelyofil iqna Tu mas martoden safrTxe Seeqmna.

·                 dabal ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTis winaaRmdeg momarTuli qmedeba kvalifikaciaSi mxolod xelyofis magaliTiSi aisaxeba.

 

ანუ zemoTmoyvanili mesame SemTxvevisas Tu kaci mokvda, qmedeba mxolod mkvlelobad (ssk 108-e muxli) dakvalificirdeba da sxvisi nivTis dazianebis mcdeloba (ssk me-19 muxlis 1-li nawili da 187-e muxlis 1-li nawili) kvalifikaciaSi asaxvas ar hpovebs.

 

da piriqiT, Tu mokvda cxeni da gadarCa kaci, qmedeba danaSaulis erTobliobad Sefasdeba, rogorc mkvlelobis mcdeloba (ssk ssk me-19 muxlis 1-li nawili da 108-e muxli) da sxvisi nivTis dazianeba (ssk 187-e muxlis 1- 133 li nawili).

 

 amasTan, mkvlelobis mcdelobisaTvis (ufro mkacri) sasjeli STanTqavs naklebad mkacr sasjels sxvisi ნivTis dazianebisaTvis.

 

Tu orive gadarCa, radgan tyvia arc cxens moxvda da arc kacs, qmedeba martoden mkvlelobis mcdelobad unda dakvalificirdes (ssk ssk me-19 muxlis 1- li nawili da 108-e muxli).

 

ყურადღება:

mxardaWeras imsaxurebs es ukanaskneli kvalifikacia samarTlebrivi sikeTis Rirebulebis upiratesi dacvis principis gaTvaliswinebiT

 

 

კუმულაციური განზრახვა

kumulaciuri ganzraxvis dros piris (pirveli an meore xarisxis) ganzraxva erTdroulad ori an meti samarTlebrivi sikeTis xelyofisakenaa mimarTuli.

 

magaliTi: pirma avtomanqanaze avtomanqanis patronis asafeTqeblad bombi daamontaJa. avtomanqanis patronis mimarT mas pirveli xarisxis pirdapiri ganzraxva amoZravebs da manqanis mimarT ki meore xarisxis pirdapiri ganzraxva, anu saxezea piris mier avtomanqanis mimarT Sedegis garduvalobis gacnobiereba, radgan man icis, rom avtomanqana aucileblad afeTqdeba.

 

 

kumulaciuri ganzraxvisas, Tu orive samarTlebrivi sikeTe iqna xelyofili, rogorc ganzraxuli iyo, gaTvaliswinebul unda iqnas saqmis sruli garemoeba da qmedeba damamZimebel garemoebaSi Cadenil mkvlelobad (109-e muxlis 1-li nawilis g) punqtiT) da avtomanqanis ganadgurebad (ssk 187-e muxli) unda dakvalificirdes.

 

Tu maRal ierarqiul safexurze myofi samarTlebrivi sikeTe gadarCa, dabal ierarqiul safexurze myofi ki ganadgurda, qmedeba maRal ierarqiul safexurze myofi  samarTlebrivi sikeTis xelyofis mcdelobad, anu mkvlelobis mcdelobad (ssk me-19 da 109-e muxlis 1-li nawilis g) punqti) da avtomanqanis ganadgurebad (ssk 187-e muxli) dakvalificirdeba.

 

    მუხლი 9. განზრახი დანაშაული

 

1. განზრახ დანაშაულად ითვლება ქმედება, რომელიც ჩადენილია პირდაპირი ან არაპირდაპირი განზრახვით.

2. ქმედება პირდაპირი განზრახვითაა ჩადენილი, თუ პირს გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა, ითვალისწინებდა მართლსაწინააღმდეგო შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და სურდა ეს შედეგი, ანდა ითვალისწინებდა ასეთი შედეგის განხორციელების გარდაუვალობას.

3. ქმედება არაპირდაპირი განზრახვითაა ჩადენილი, თუ პირს გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა, ითვალისწინებდა მართლსაწინააღმდეგო შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და არ სურდა ეს შედეგი, მაგრამ შეგნებულად უშვებდა ან გულგრილად ეკიდებოდა მის დადგომას.

 

 

 

 

ხ

ამრიგად ,განზრახვა ეს არის  ა)ქმედების შემადგენლობის განხორციელების ცოდნა [ქმედება,შედეგი;მიზეზობრიობა] და ბ) შედეგის სურვილი ან გულგრილი დამოკიდებულება შედეგთან  ;

ცოდნაში იგულისმება ქმედების შემადგენლობის ყველა ელემენტის ცოდნა გარდა ობიექტური შერაცხვისა [ეს შეფასებითი ელემენტია],რომელსაც ქმედების კვალიფიკაციისას ვახდენთ(ამაზე პირის განზრახვის განვრცობა საჭირო არაა)

 

არსებობს განზრახვის სხვადასხვა სახეები:

პირდაპირი განზრახვა მუხ. 9 (2)

არაპირდაპირი განზრახვა მუხ. 9(3)

 

ყურადღება:

 

როცა კაზუსში არაპირდაპირი განზრახვა  ჩანს[გაირკვევა რომ არაპირდაპირ განზრახვას გავს]  აუცილებელია მოხდეს არაპირდაპირი განზრახვის და  თვითიმედოვნებას[რაც გაუფრთხილებლობის ერთ-ერთი ფორმაა] გამიჯვნა რათა კაზუსის კვალიფიკაცია სწორად მოხდეს

 

rogorc eventualuri[არაპირდაპირი]ganzraxvis, aseve gaufrTxilebeli TviTimedovnebisas pirs Sedegis dadgoma ar surs, magram eventualuri ganzraxvisas pirisTvis sul erTia, Sedegi dadgeba Tu ara. eventualuri ganzraxvis devizia: „me vimoqmedeb da moxdes, rac mosaxdenia.“

 

TviTimedovnebisas ki piri usafuZvlod fiqrobs, rom araferi moxdeba, marTlsawinaaRmdego Sedegi ar dadgeba. (dawvrilebiT ix. gaufrTxileblobaSi)

 

არაპირდაპირი განზრახვის და თვითიმედოვნების გასამიჯნად გამოიყენება სხვადასხვა თეორიები

 

1.                         შესაძლებლობის თეორია

2.                         ალბათობის თეორია

3.                         თანაბარმნიშვნელობის თეორია

4.                         მოწონების თეორია

უნდა აირჩიო ერთ-ერთი თეორია და ამოხსნა კაზუსი

ყველაზე მისაღებია „შედეგის მოწონების’’ თეორია

 

„შედეგის მოწონების“ თეორიის მიხედვით

არაპირდაპირი განზრაზვით ქმედების ჩადენის  კვალიფიკაციისთვის ,გადამწვეტია ის მომენტი როდესაც პირმა შესაძლო სავარაუდო შედეგი შინაგანად მიიღო;

ეს არ ნიშნავს რომ პირმა ეს შედეგი მოიწონა ან მისი დადგომა სურდა;

პირი ამ დროს მხოლოდ  აცნობიერებს შედეგის დადგომის შესაძლებლობას,რომელიც მართალია მას არ სურს,თუმცა,მიუხედავად ამისა შინაგანად გულგრილად უდგება ამ ფაქტს[ანუ შინაგანად ღებულობს] და მაინც აგრძელებს მოქმედებას.

მაგ. ავთანდილი არაპირდაპირი [ევანტურული] განზრახვით  ჩადის დანაშაულს ,როდესაც კლავს ჭაშნაგირს.

  მუხლი 9. განზრახი დანაშაული

3. ქმედება არაპირდაპირი განზრახვითაა ჩადენილი, თუ პირს გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა, ითვალისწინებდა მართლსაწინააღმდეგო შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და არ სურდა ეს შედეგი, მაგრამ შეგნებულად უშვებდა ან გულგრილად ეკიდებოდა მის დადგომას.

 

ხ

ქმედების შემადგენლობის სუბიექტური მხარის ეტაპზე საკმარისია დადგინდეს პირის დამოკიდებულება  ფაქტობრივი გარემოებებისადმი

მთავარია პირმა იცოდეს ვის ,რას უკეთებს და რა შედეგის გამოწვევა  უნდა ამით,ხოლო თუ ის ამდროს უშვებს შეცდომას [ მაგ. არსებობს შეცდომის სხვადასხვა სახეები იხ. ცალკე] ეს უნდა გავიხილოტ ბრალის ეტაპზე[ მარტლწინააღმდეგობის შეგნებაში]

ამრიგად, სუბიექტური შემადგენლობის ეტაპზე ვარკვევტ პირის ცოდნას და სურვილს თუ რას სჩადის ვის[დაზარალებულის] მიმართ,ამას ვაკეთებთ რათა დავადგინოთ ქმედების შემადგენლობის განზრახვა(პირველი ფუნქცია) და შემდეგ მოგვიანებით  ბრალის ეტაპზე  ვიმსჯელოთ ჰქონდა თუ არა პირს  მარტლწინააღმდეგობის შეგნება ფართო გაგებით,ანუ რატომ მიიღო პირმა ქმედების შემადგენლობის განხორციელების გადაწყვეტილება (მეორე ფუნქცია)   შეცდომის გამო თუ ყველაფერს სწორად აღიქვამდა

 

1.ფაქტობრივი შეცდომა

ფაქტობრივი შეცდომა ,ჩვეულებრივ, პირის განზრახვას გამორიცხავს[და გაუფრთხილებლობას დააფუძნებს]

მაგრამ როცა პირის ქმედების სხვადასხვა აქტი  შედეგის დადგომის ერთიან წინაპირობებს ქმნის და პირის წარმოდგენაში არსებული ფაქტებიდან გადახვევა არ არის  არსებითი მნიშვნელობის  -ამ პირის განზრახვა  არ გამოირიცხება

 

2.შეცდომა ობიექტში  EROR IN PERSONA

 

შეცდომა მსხვერპლის პიროვნებასთან დაკავშირებით არანაირ გავლენას არ ახდენს განზრახვაზე;[ არ გამორიცხავს განზრახვას]

ამგვარი შეცდომის დაშვებისას დამნაშავე ცდება მხოლოდ მსხვერპლის იდენტობასთან დაკავშირებით,მაგრამ საბოლოოდ მაინც იმ სახეობის ობიექტს აზიანებს,რისი დაზიანებაც თავიდანვე სურდა;(უნდოდა ადამიანის მოკვლა და მოკლა კიდეც[სხვა] ადამიანი ვინაიდან ერტმანეთში აერია ისინი

მიუხედავად შეცდომისა დამნაშავე პასუხს აგებს განზრახი დანააულისტვის,რდგან სსკ-ის ნორმა მაგ 120-ე მუხლი  იცავს ზოგადად ადამიანის ჯანმრთელობას  და არა რომელიმე კონკრეტული ადამიანის ჯანმრთელობას;

 

3,აცდენილი ისარი ABERRATIO ICTUS

 

ხდება მსხვერპლის მიზანში ამოღება; პირმა ზუსტად იცის ვის იღებს მიზანში(არ უშვებს ობიექტში შეცდომას),მაგრამ რაღაც სხვა მიზეზის გამო სხვა ობიექტს აზიანებს,რომლის მიმართაც არ ამოძრავებდა განზრახვა;

რა გავლენას ახდენს აცდენილი ისარი  პირის დასჯადობაზე მის განზრახვაზე?

პირი მსხვერპლის სწორ იდენტიფიცირებას ახდენს და მას უპირებს დაზიანებას,მისი განზრახვა მთლიანად ამ პირისკენაა მიმართული და ის რომ ის შემთხვევით სხვას დააზიანებს ,დაზიანებულის მიმართ გაუფრთხილებლობაა და არა განზრახვა [აცდენილი ისრის შემტხვევაში განზრახვა გამოირიცხება],ხოლო თავდაპირველად მიზანში ამოღებული ობიექტის მიმართ იქნება  მცდელობა

 

დაიმახსოვრე ყველა ეს შეცდომები განიხილება ბრალის ეტაპზე[ მარტლწინააღმდეგობის შეგნებაში]