3. „ძალის გამოყენებაზე’’ ან „ძალით დამუქრებაზე’’ უარის თქმა

 

·        „თანამედროვე საერთაშორისო სამართალი’’ „აგრესიულ ომს’’ ,როგორც „სახელმწიფო პოლიტიკის’’ საშუალებას ,“კანონგარეშედ’’ აცხადებს.

·        არძალულია არა მარტო „ომის დაწყება’’,არამედ ნებისმიერი სახის  ა) სამხედრო,ბ)ეკონომიკური,გ)ფინანსური დ) სავაჭრო და სხვა ზომების გამოყენება „სხვა სახელმწიფოს’’’ „დაპყრობის’’ ან მისი „პოლიტიკური დაქვემდებარების’’ მიზნით.

ხ

·        „აგრესიული ომის’’  ა) დაგეგმვა,ბ)მომზადება,გ)გაჩაღება „ნიურბერგის’’ და „ტოკიოს’’ ‘’ „საერთაშორისო სამხედრო ტრიბუნალების’’ წესდების და  გაეროს გენერალური ასამნბლეის 1846 წლის 11 დეკემბრის რეზოლუციით „საერთაშორისო დანაშაულად’’ არის აღიარებული და „დამნაშავეს’’ სასტიკი პასუხისმგებლობა ემუქრება

ხ

·        „აგრესიისთვის’’ ინდივიდუალური სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა გათვალისწინებულია სისხლის სამართალის საერთაშორისო სასამართლოს ‘’ 1998 წლის წესდებით- ე.წ.“რომის სტატუსით’’

·        „რომის სტატუსი’’ ძალაში 2002 წელს შევიდა .თუმცა,დღემდე „აგრესიის ‘’ გამო დასჯის შემცველი მუხლი ძალაში არ არის შესული[!]

ხ

·        მე-20 საუკუნის დასაწყისამდე „საერთაშორისო სამართალი’’ „ომის’’ ინსტიტუტს „დავის გადაჭრის’’ ერტ-ერთ საშუალებად ცნობდა და  სიმძიმის ცენტრი „ომის მოტივების „სამართლიანობაზე’’ გადაჰქონდა’’ [შენიშნა: ყოველი აგრესორი სახელმწიფო ან სახელმწიფოთა ერთობა  დღესაც ასე ამართთლებს/ამართლებენ თავის აგრესიას-ამხრივ არაფერი შეცვლილა]

·        „სამართლიანობის’’ ნიშნები კი „ეფემერული’’[ბუნდოვანი] და დაუდგენელი იყო.

·        მხოლოდ პირველ და მეორე მსოფლიო ომებს შორის პერიოდში,1928 წლის 27 აგვისტოს,პარიზში „დასავლეტის ქვეყნებმა’’ დადეს ე.წ. „ბრიანელოგის პაქტი’’,რომლიტაც უარს ამბობდნენ „ომზე’’,როგორც „სახელმწიფო პოლიტიკის’’ საშუალებაზე

·        „საბჭოთა კავშირი’’ შეუერტდა ამ აქტს და შესტავაზა მის დასავლეტ საზღვარზე განლაგებულ სახელმწიფოებს „შეეყვანათ პაქტი’’ ძალაში ამ აქტის ყველამონაწილისთვის ძალაში შესვლამდე[!]

·        1929 წლის 9 ტებერვალს ასეთი დოკუმენტი ხელმოწერილ იქნა: სსრ კავშირის,პოლონეტის,რუმინეთის და სხვა სახელმწიფოების მიერ.

·        მე-2 მსოფლიო ომამდე „ბრიანელოგის პაქტის’’ მონაწილე იყო 63 სახელმწიფო,ანუ იმდროს არსებული სახელმწიფოების უმრავლესობა.

ხ

·        გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის წევრები[სახელმწიფოები] ვალდებულებას კისრულობენ მიიღონ ყველა ზომა,რომ „ააცილონ მომავალ თაობას ომის უბედურება’’[იხ. გაეროს წესდების პრეამბულა] და დედამიწაზე ‘’მტკიცე მშვიდობა და ხალხთა უშიშროება’’ განამტკიცონ[მუხ. 1-ლი პაგ. 1-ლი-]

·        გაეროს „წევრი სახელმწიფოები’’ უარს ამბობენ ძალით დამუქრებასა და ძალის გამოყენებაზე,რომელიც ეწინააღმდეგება წესდებას[მუხ.2 .პარაგ. 4]

ხ

გაეროს 1970 წლის დეკლარაცია

 

·        1970 წლის დეკლარაცია შეიცავს შემდეგ ძირითად დებულებებს,რომლებიც ანვითარებს გაეროს წესდების პრინციპს:

 

a.      ყოველი სახელმწიფო მოვალეა თავის საერთაშორისო ურთიერთობებში თავს იკავებდეს ძალისმიერი მუქარის ან ძალის გამოყენებისგან როგორც ამა თუ იმ სახელმწიფოს დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ,ასევე სხვა რაიმე სახით,რაც შეუთავსებულია გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის მიზნებთან

b.      ასეთი მუქარა ან ძალის გამოყენება საერთაშორისო სამართლისა და გაერტიანებული ერების ორგანიზაციის წესდების დარღვევაა.მატ არასოდეს არ უნდა მიმართონ,როგორც საერთაშორისო საკითხების მოწესრიგების საშუალებას.

c.      აგრესიული ომი არის მშვიდობის საწინააღმდეგო დანაშაული,რომელიც იწვევს პასუხისმგებლობას საერთაშორისო სამართლით.

 

[„აგრესიული ომის’’ ხასიათს ატარებდა ფაშისტური გერმანიის თავდასხმა ევროპის ქბეყნებზე და,განსაკუთრებით,საბჭოთა კავშირზე;„აგრესიული ომის’’ ხასიათს ატარებდა იაპონიის თავდასხმა ჩინეთზე და სამხრეთ აზიის ქვეყნევზე,და აშშ-ზე[პიორლ ჰარბორი]“აგრესიული ომის’“ თვალსაჩინო მაგალითია „ერაყოსს’’ მიერ „კუვეიტის’’ დაპყრობის მცდელობა 1991 წელი]

d.     „გაერთიანებული ერების’’ ორგანიზაციის მიზნებისა და პრინციპების შესაბამისად სახელმწიფოები მოვალენი არიან თავს იკავებდნენ „აგრესიული’’ ომების პროპაგანდისაგან

e.      ყოველი სახელმწიფო მოვალეა,თავს იკავებდეს ძალისმიერი მუქარის ან ძალის გამოყენებისგან მეორე სახელმწიფოს არსებული საერთაშორისო საზღვრების დარღვევის მიზნით ან საერთაშორისო დავების,მათ შორის ტერიტორიული დავებისა და სახელმწიფო საზღვრებთან დაკავშირებული საკითხების გადასაწყვეტად.

f.       ყოველი სახელმწიფო თავს უნდა იკავებდეს „ძალით დამუქრებისა’’ ან „ძალის გამოყენებისგან’’ ისეთი „საერთაშორისო დემარკაციული ხაზების ‘’ დარღვევის მიზნით,როგორიცაა „დაზავების ხაზები’’,[რომლებიც განსაზღვრულია შესაბამისი შეთანხმებით,რომლის „მხარეა’’ ეს სახელმწიფო ან რომელსაც ეს სახელმწიფო უნდა იცავდეს „სხვა რაიმე საფუძვლის’’ გამო]. ზემოთქმულში არაფერი არ უნდა განიმარტოს,როგორც “საზიანო’’ დაინტერესებულ  მხარეთა’’ პოზიციებისთვის ასეთი „ხაზების სტატუსისა’’ და მატი „დადგენის შედეგების’’ მიმართ თანახმად მათი[„დაზავების ხაზების’’]  „საგანგებო რეჟიმებისა“,ანდა როგორც მათი[ამ ხაზების] „დროებითი ხასიათის’’ დამრღვევი[!]

g.      სახელმწიფოები მოვალენი არიან,თავს იკავებდნენ ძალის გამოყენებასთან დაკავშირებული „რეპრესალიების აქტებისაგან’’

h.     ყოველი სახელმწიფო მოვალეა,თავს იკავებდეს ყოველგვარი ძალმომრეობითი მოქმედებისაგან,რომელიც „თვითგამორკვევის,თავისუფლების და დამოუკიდებლობის’’ უფლებას ართმევს „თანასწორობისა და თვიტგამორკვევის პრინციპის“ კონკრეტიზაციაში მოხსენიებულ ხალხებს

i.       ყოველი სახელმწიფო მოვალეათავს იკავებდეს „არარეგულარული ძალების’’ ან „შეიარაღებული ბანდების’’,მათ შორის „დაქირავებულთა რაზმების’’ შექმნისაგან ან შექმნის წაქეზებისაგან სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე შესაჭრელად.

j.     ყველა სახელმწიფო მოვალეა,თავს იკავებდეს სხვა სახელმწიფოში“სამოქალაქო ომის აქტების’’ ან „ტერორისტული აქტების’’ მოწყობის,წამქეზებლობის,მათთვის დახმარების აღმოჩენის ან მათში მონაწილეობისაგან,ანდა საკუთარი ტერიტორიის ფარგლებში ისეთი ორგანიზაციული საქმიანობის ხელის შეწყობისაგან,რომელიც მიმართულია ასეთი აქტების ჩასადენად,იმ შემტხვევაში,როცა ამ აბზაცში მოხსენიებული აქტები დაკავშირებულია ძალისმიერ მუქარასთან ან ძალის გამოყენებასთან.

k.    სახელმწიფოს ტერიტორია არ უნდა იყოს ისეთი სამხედრო ოკუპაციის ობიექტი,რომელიც შედეგად მოჰყვა ძალის გამოყენებას წესდების დებულებატა დარღვევით.სახელმწიფოს ტერიტორია არ უნდა იყოს სხვა სახელმწიფოს მიერ „შეძენის ობიექტი’’ ძალისმიერი მუქარის ან ძალის გამოყენების შედეგად. არავითარი „ტერიტორიული შეძენა’’,რომელიც“ძალისმიერი მუქარის’’ ან „ძალის ‘’ გამოყენების შედეგია,არ უნდა ინეს ცნობილი კანონიერად.

 

ზემთთქმულში არაფერი უნდა განიმარტოს ,როგორც დამრღვევი:

 

ა) „გაეროს წესდების’’ დებულებისა ან „რომელიმე საერთაშორისო შეთანხმებისა’’,რომელიც წესდების მიღებამდეა დადებული და რომელსაც იურიდიული ძალა აქვს საერთაშორისო სამართლის შესაბამისად;

ან

ბ) გაეროს „უშიშროების საბჭოს’’ უფლებამოსილებისა წესდების შესაბამისად

 

 

 

1974 წლის  გაეროს გენერალური ასამბლეის რეზოლუცია

·        ამ აქტში ზუსტად განისაზღვრა რა იტვლება „ძალის გამოყენების’’ ყველაზე საშიშ ქმედებად- „აგრესიად’’ [რომელიც „მშვიდობის წინააღმდეგ დანაშაულადაა’’ კვალიფიცირებული]

 

a.      „აგრესიად’’ ჩაითვლება სახელმწიფოს შეიარაღებული ძალების გამოყენება „სხვა სახელმწიფოს’’ სუვერენიტეტის,ტერიტორიული ხელშეუხებლობის,ან პოლიტიკური დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ,[ან გაეროს წესდებით დაუშვებელი „სხვა რომელიმე სახით’’]

b.      ყოველი სახელმწიფო რომელიც „პირველი გამოიყენებს’’ „შეიარაღებულ ძალას’’,ჩაითვლება- „აგრესორად’’,თუ გაეროს „უშიშროების საბჭო’’ სხვანაირად არ შეაფასებს ამ ნაბიჯს

 

 

„აგრესიულ აქტად’’ ჩაითვლება:

 

a.      ერთი სახელმწიფოს შეიარაღებული ძალების შეჭრა ან თავდასხმა სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე; ნებისმიერი სამხედრო ოპერაცია,თუნდაც დროებითი,რომელიც ასეთი თავდასხმის შედეგია;სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიის ან მისი ნაწილის „ანექსია’’ „ძალის გამოყენებით’’

b.      ერთი სახელმწიფოს მიერ სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიის დაბომბვა ან ამ მიზნით იარაღის გამოყენება;

c.      ერთი სახელმწიფოს შეიარაღებული ძალების მიერ სხვა სახელმწიფოს ნავსადგურების ან ნაპირების ბლოკადა

d.     სახელმწიფოს შეიარაღებული ძალების თავდასხმა სხვა სახელმწიფოების სახმელეთო,საზღვაო ან საჰაერო ძალებზე

e.      ერთი სახელმწიფოს შეიარაღებული ძალების,რომლებიც იმყოფებიან სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე ამ სახელმწიფოსტთან შეთანხმების ძალით,უკანასკნელის უშიშროების წინააღმდეგ გამოყენება ან შეთანხმების ვადის შეწყვეტის შემდეგაც ამ სახელმწიფოს ტერიტორიაზე დატოვება.

f.       ერთი სახელმწიფოს ქმედება,რომელიც აძლევს სხვა სახელმწიფოს საშუალებას გამოიყენოს მისი ტერიტორია მე-3 სახელმწიფოს წინააღმდეგ აგრესიის ჩადენისტვის.

g.      ერთი სახელმწიფოსმიერ ან მისი სახელით სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე შეიარაღებული „ბანდების’’,“ჯგუფების’’,“რგულარული’’ ან „დაქირავებული’’ ძალების შეგზავნა,რასაც იმდენად სერიოზული სახე აქვს,რომ ისინი „აგრესიის’’ „სხვა სახეობად’’ შეიძლება ჩაითვალოს[!]

 

ეს სია არ არის ამომწურავი. გაეროს „უშიშროების საბჭოს’’ შეუძლია თვითონ დაადგინოს ქმედება,რომელიც შეიძლება ჩაიტვალოს „აგრესიად’’

 

ხხხხხხხხხ

„ინდივიდუალური ან კოლექტიური თავდაცვის ‘’ უფლება

 

·        „თანამედროვე საერთაშორისო სამართალი’’ კრძალავს „აგრესიულ ომს’’

·        ამავე დროს,ყოველ სახელმწიფოს უფლებას ანიჭებს მის „პოლიტიკურ დამოუკიდებლობაზე’’ ან „ტერიტორიულ  მტლიანობაზე’’ შეიარაღებული თავდასხმის შემტხვევაში გამოიყენოს“ინდივიდუალური ან კოლექტიური თავდაცვის უფლება

·        ე.ი. „შეიარაღებულ თავდასხმას’’ დაუპირისპიროს ან „საკუთარი შეიარაღებული ძალები’’ ან „მოკავშირე ქვეყნების ჯარები’’

·        მას შეუძლია „სხვა საწირო’’ დახმარებაც მოიშველიოს,გაეროს წესდების 51-ე მუხლის თანახმად:“ თუ ორგანი ზაციის წევრი შეიარაღებული თავდასხმის მსხვერპლიგახდება.

·        გაეროს წესდება არ უარყოფს “ინდივიდუალური ან კოლექტიური თავდაცვის უფლების  გამოყენებას  გაეროს „უშიშროების საბჭოს’’ მიერ სათანადო ღონისძიებათა გამოყენებამდე.

ხ

·        აღსანიშნავია“კოლექტიური თავდაცვის’’ ისეთი სახე ,როგორიცაა „რეგიონალური საერთაშორისოორგანიზაციები’’[მაგ. „ნატო’’ და სხვა ]  და  „ურთიერთდახმარების ხელშეკრულებანი’’[მგ. აშშ-ს და ისრაელს შორის და სხვა.]

ხ

 

„აგრესორის’’ მშვიდობისკენ იძულება[გაეროს წესდების მე-7 თავი]

 

·        როდესაც“ჩაგრული კოლონიური ერი ან ხალხი’’ გათავისუფლებისათვის მშვიდობიანი საშუალებების ამოწურვის შემდეგ,იძულებულია მიმართოს იარაღს,ეს ბრძოლა არ შეიძლება კვალიფიცირებულ იქნეს როგორც „აგრესიული ომი“,იგი „სამართლიანი შეიარაღებული ბრძოლაა“,ანუ „თავდაცვითი ომია’’.

·        ამ შემთხვევაში „კოლონიზატორთა ცდა’’,ჩაახშონ ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობა ამა თუ იმ ქვეყანაში, „აგრესიას’’ წარმოადგენს’’

 

·        ამ გამონაკლისის გარდა,არც ერთ სახელმწიფოს აქ აქვს უფლება თავს დაესხას მეორე სახელმწიფოს,რაგინდ ჭეშმარიტად სამართლიანი არ უნდა იყოს ის მოტივები,რომლებიც კარნახობენ ასეთი პრევენციული ზომების აუცილებლობას.[ეს დაიმახსოვრე]

ხ

·        ის ვინც „პირველი ასწევს მახვილს’’ – „აგრესორია’’

ხ

·        მხოლოდ გაერთიანებული ერების ორგანიზაციას აქვს უფლება მიიღოს „სათანადო ზომები’’ „შეიარაღებული ძალის გამოყენების’’  ჩათვლით[!],მხოლოდ მაშინ როდესაც ამას გაეროს „უშიშროების საბჭო’’ დაადგენს[!]

·        ამისათვის კი გაერთიანებული  ერების ორგანიზაციის წედება სპეციალურ „პროცედურას’’ ითვალისწინებს

[იხ. გაეროს წესდების მე-7 თავი:“მოქმედება მშვიდობის დარღვევის საფრთხის,მშვიდობის დარღვევისა და აგრესიის აქტების შემტხვევაში’’]