მართლწინააღმდეგობის გამომრიცხველი გარემოებები -აუცილებელი მოგერიება და სხვა
II. marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli garemoebebi
·
danaSaulis samsafexuriani agebulebis mixedviT qmedebis Semadgenlobis dadgenis Semdeg unda gaanalizdes, moqmedebda Tu ara piri marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel
romelime garemoebisas.
ხ
დაიმახსოვრე:
·
Tu marTlsawinaaRmdegobis
gamomricxveli romelime garemoeba arsebobs, pirs
umarTloba ar Caudenia da igi sisxlissamarTlebrivad pasuxs ar agebs.
ხ
·
Tu marTlsawinaaRmdegobis
gamomricxveli romelime garemoeba arsebobs kazusis amoxsnisas saqmis garemoebaTa ganxilvas
vwyvetT da vaskvniT, rom pirs danaSauli
ar Caudenia.
ხ
·
სასამართლო praqtikaSi ki Tu
dadgindeba, rom pirs „umarTloba“ (რაც
არის qmedebis Semadgenloba
+ marTlwinaaRmdegoba) ar ganuxorcielebia, mas sasamarTlo damnaSaved ver scnobs da amitomac mis mimarT
gamamarTlebel ganaCens gamoitans.
ხ
·
marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli garemoebebis arsebobis dadasturebas mniSvneloba aqvs aseve „TanamonawileTaTvisac“,
radgan ar arsebobs Tanamonawileoba sisxlissamarTlebrivi
gagebiT, Tu amsrulebels sisxlis samarTlis kodeqsiT gaTvaliswinebuli ganzraxi
marTlsawinaaRmdego da braleuli qmedeba (ssk 23-e muxli „დანაშაულში თანამონაწილეობა’’) ar
Caudenia.
ხ
ყურადღება:
·
im
piris mimarT, romelic „umarTlobas“ ar axorcielebs, ვითომ dazaralebuls ar aqvs ufleba, ganaxorcielos „aucilebeli mogerieba“. mas Tmenis valdebuleba ekisreba.
magaliTi:
petre Tavs daesxa pavles. pavlem aucilebeli
mogeriebis yvela winapirobis dacviT misi Tavdasxmis mogerieba daiwyo. Pპetreს(თავდამსხმელს
და ვითომ დაზარალებულს) pavles mimarT, romelic mis Tavdasxmas igeriebs, „aucilebeli
mogeriebis“ ufleba ar aqvs.(კანონი
მას არ დაიცავს 28-ე მუხლით)
ხ
·
sisxlis samarTlis kodeqsi
iTvaliswinebs marTlwinaaRmdegobis
gamomricxvel garemoebaTa(!) mxolod sanimuSo da ara
amomwurav CamonaTvals.
·
saxeldebiT CamoTvlil
garemoebaTa gverdiT sisxlis samarTlis kodeqsis VIII Tavi (marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli garemoebebi)
marTlwinaaRmdegobis
gamomricxvel zogad normasac moicavs (ssk 32-e muxli,
„sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan
gaTavisufleba sxva marTlzomieri qmedebis dros“),
romelic SesaZleblobas
iZleva, piris sasargeblod umarTlobis gamosaricxad analogiiT iqnas gamoyenebuli ე.წ. „marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
zekanonuri garemoebebi“. (იხ.ქვემოთ)
მუხლი 32. სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისაგან გათავისუფლება სხვა მართლზომიერი ქმედების დროს
+
მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს სხვა ისეთი გარემოების არსებობისას, რომელიც თუმცა ამ კოდექსში სახელდებით არ არის მოხსენიებული, მაგრამ
სავსებით აკმაყოფილებს ამ ქმედების
მართლზომიერების პირობებს.
· marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli garemoebebi SesaZlebelia samarTlis sxva dargidanac iqnas
gadmoRebuli, radgan is, rac samoqalaqo
samarTalsa da sajaro samarTalSi marTlzomieria, marTlwesrigis erTianobis
principidan gamomdinare, ar SeiZleba daisajos sisxlis samarTalSi da
piriqiT, sixlis samarTalSi arsebuli gamamarTlebeli
garemoebebi unda moqmedebdes mTliani marTlwesrigisaTvis.
ხ
·
sisxlis samarTali marTlwinaaRmdegobis gamoricxvis
Semdeg or ZiriTad safuZvels icnobs:
1.
„qmedebis
Semadgenlobis“
Sesabamisi qmedebiT sxva samarTlebrivi
sikeTis dacvaს,ანუ
marTlwesrigis dacvaს.
2. samarTlebrivi sikeTis matareblis Tanxmobaს am sikeTis xelyofaze
[მაგ. dazaralebulis/ან
pacientis
ა) Tanxmobaს, ბ)savaraudo
Tanxmobaს გ) pacientis hipoTeturi Tanxmobaს]
მე-2 შემთხვევაში moqmedebs principi – „volenti non fit iniuria“ (mis mimarT, vinc
Tanxmobas acxadebs, „umarTloba’’ ar
xorcieldeba, Zv. w.-aRricxviT me-3 saukune, ulpiane).
ხ
marTlwinaaRmdegobis
gamomricxvelი გარემოებები (კანონისმიერი და ზეკანონიური)
sisxlis samarTlis kodeqsi marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel Semdeg kanonismier garemoebebs iTvaliswinebs:
1.
aucilebeli mogerieba (ssk 28-e muxli)
2.
damnaSavis Sepyroba (ssk 29-e muxli)
3. ukiduresi aucilebloba (ssk 30-e muxli)
4. marTlzomieri riski
(ssk 31-e muxli).
garda
amisa, sisxlis samarTalSi cnobilia aseve „marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
zekanonuri garemoebebi“:
1.
dazaralebulis/pacientis Tanxmoba
2.
dazaralebulis/pacientis savaraudo Tanxmoba
3.
pacientis hipoTeturi Tanxmoba (axali da
jerjerobiT sadavo samarTlebrivi instituti medicinis sisxlis samarTalSi)
4.
movaleobaTa kolizia
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
1
aucilebeli mogerieba
„aucilebeli mogeriebis“ sqema (ssk 28-e muxli)
I.
qmedebis Semadgenloba
II. marTlwinaaRmdegoba
1.
marTlwinaaRmdegobis obieqturi mxare
Tavdasxma
1) imwuTieri
2) marTlsawinaaRmdego
3) realuri
Tavdacva
1) Tavdamsxmelis winaaRmdeg
2) saWiro/aucilebeli
3) mizanSewonili (social-eTikuri SezRudva)
2. marTlwinaaRmdegobis subieqturi mxare
(1) Tavdaxmis codna
(2) Tavdacvis survili
ხ
„aucilebeli mogeriebis’’ ობიექტური მხარის ნიშნები
·
aucilebeli mogeriebis obieqturi
mxaris niSnebia:
1.adamianis ადამიანზე Tavdasxma
(xelyofa)
da
2.Tavdacva.
·
Tavdasxma
adamianisagan( და არა ცხოველიგან ან სხვა არსებიგან)
unda
momdinareobdes da unda iyos:
1.
imwuTieri
2.
marTlsawinaaRmdego
3.
realuri
·
Tavdacva უნდა იყოს Tavdamsxmelis
(da ara sxva piris) dazianebა და unda
xasiaTdebodes
1.
Tavdacvis aucileblobiT
2.
am TavdacviTi qmedebis mizanSewonilobiT (რაც
არის aucilebeli mogeriebis uflebis socialur-eTikuri SezRudva
aucilebeli mogeriebis farglebis gadacilebisas).
· aucilebeli
mogeriebis subieqturi mxare moicavs Semdeg niSnebs:
1.
sxva piris mier ganxorcielebuli Tavdasxmis codna
2.
Tavdacvis survili.
ხ
· „aucilebeli
mogerieba“ eyrdnoba „marTlsawinaaRmdego xelyofisas Tavdasxmis mogeriebiT samarTlebrivi sikeTis dacvis“ princips.
ხ
· „aucilebeli
mogeriebis“ dros Tavdaxma samarTliT daculi sikeTis xelyofaa adamianis mier. („თავდასხმის“
ცნება)
· „aucilebeli
mogeriebis“ dros dasaSvebia
martoden kerZo da ara universaluri, sajaro samarTlebrivi
sikeTis dacva.
magaliTi:
petrem gaanadgura pornografiuli xasiaTis Jurnalebi, romlebsac pavle skolis win
jixurSi hyidida da amiTi mniSvnelovani მატერიალური ziani
miayena pavles.
petrem
amgvarad ganaxorciela ssk 187-e muxlis 1-li nawiliT gaTvaliswinebuli qmedebis
Semadgenloba, sxvisi nivTis ganadgureba an
dazianeba.
petres
qmedeba, marTalia, SesaZlebelia, moralurad
misaRebi iyos, magram igi Tavs mainc ver imarTlebs imiTi, rom man amgvarad sazogadoebis zneobis dacvis mizniT aucilebeli mogeriebis ufleba (ssk 28-e muxli) ganaxorciela, radgan aucilebeli mogeriebisas dasaSvebia marto kerZo da ara universaluri interesebis
(sazogadoebis zneobis) dacva.
„აუცილებელი დახმარება’’
·
„aucilebeli mogeriebisas“ sakuTari(კერძო)
samarTlebrivi sikeTis(ჯანმრთელობა,ქონება) dacva sxva piris mier ganxorcielebuli xelyofisagan,
adamianis uflebaa da ara movaleoba.
·
ssk 28-e muxlis 1-li nawili
iTvaliswinebs momgeriebelis mier ara mxolod sakuTari, aramed aseve sxvisi samarTlebrivi
sikeTis xelyofisagan dacvasac.
·
sxvisi samarTlebrivi sikeTis dacva
marTlsawinaaRmdego xelyofisagan xelmyofis dazianebiT ე.წ.„aucilebeli daxmarebaa“.
·
„aucilebeli daxmarebisas“ ara aqvs mniSvneloba, piri naTesavis, nacnobis da megobris samarTlebriv sikeTes
icavs Tu sruliad ucnobisas.
·
igi
ssk 28-e muxlis safuZvelze maSinac gamarTldeba, rodesac igi sruliad ucnobi
adamianis samarTlebriv sikeTes daicavs.(გაიხსენე გიორგი „ოთარაანთ ქვრივი’’ თავი „გიჟია თუ რა ‘’ ?)
·
aucilebeli
mogeriebisas sakuTari samarTlebrivi sikeTis dacva
adamianis uflebaa, მისი dacvis qveS
myofi piris da zogadad, moyvasis daxmareba ki -
misi movaleoba.
· sxva
pirisaTvis daxmarebis gawevis samarTlebriv movaleobas sisxlis samarTlis kodeqsi
ramdenime muxlSi iTvaliswinebs.
· piri,
romelic sxvas ar daexmareba, garemoebebisda mixedviT, pasuxs agebs :
a.
ssk 128-e muxliT (gansacdelSi mitoveba)
b.
ssk 129-e muxliT (dauxmarebloba)
c. Sereuli umoqmedobisaTvis (ssk me -8 muxlis
me-3 nawili da kerZo nawilis Sesabamisi muxli).
ყურადღება:
· pirs, romelsac exmarebian, daxmarebis miRebis
survili unda hqondes(!).
magaliTi:
petrem
pavles sila gaawna. pavlem Tavdacvis magier petres silis gasawnavad meore loyac
miuSvira.
vasom
petres meore silis gawvna ar daacada da Tavdamsxmels lazaTiani uTavaza. radgan
pavles Tavdacvis survili ar hqonda, vasos mier ganxorcielebuli qmedeba „aucilebeli
mogeriebiT“ (ssk 28-e
muxli) ar gamarTldeba da misi qmedeba Zaladobad (ssk 126-e muxli) dakvalificirdeba.
(ლიტერატურული მაგალითი: ნოდარ დუმბაძის „კუკარაჩა’’- კუკარაჩას
,უბნის ინსპექტორს, სჯიან იმის გამო რომ ცოლზე მოძალადე ქმარი სცემა,ცოლმა კი
უჩივლა)
ხ
„თავდასხმა’’- ცხოველით
·
piris mier cxovelis
Tavdasxmis mogeriebisas, rodesac realuri da imwuTieri
safrTxe arsebobs, [მომგერიებლის და ცხოველზე ზიანის მიყენებლის] qmedebis marTlwinaaRmdegoba gamoiricxeba
ara aucilebeli mogeriebis (ssk 28-e muxli),
aramed ukiduresi
aucileblobis (ssk 30-e muxli) safuZvelze,
·
magram Tu
pirma[პატრონმა] TavdasxmisaTvis
cxoveli gamoiyena, adgili eqneba aucilebel mogeriebas
(ssk 28-e muxli).
magaliTi:
petrem pavles moCxubari qofaki ZaRli mosaklavad miuqsia. pavlem ZaRli joxiT
moigeria da mokla. Aam magaliTiSi petre ZaRlis saSualebiT Tavs daesxa pales da
pavles mier ZaRlis mokvla aucilebeli mogeriebis (ssk
28-e muxli) farglebSi ganxorcielebuli qmedebaa. marTalia, imwuTieri da
realuri safrTxe ZaRlis mier iyo Seqmnili, magram am magaliTiSi ZaRls petre
iaraRad iyenebda da amgvarad ssk 28-e muxlis 1- l nawilSi (aucilebeli
mogerieba) gaTvaliswinebul marTlsawinaaRmdego xelyofas axorcielebda.
is
faqti, rom ZaRli cocxali arseba iyo, mas „cocxal iaraRad“ ver aqcevs da petres
mier ZaRlis miqseva SualobiTi amsruleblobiT ganxorcielebul Tavdasxmad ver
Sefasdeba. [„ცოცხალი იარაღი’’ მხოლოდ ადამიანი შეიძლება იყოს]
ხ
„თავდასხმა უმოქმედობით’’
·
marTlsawinaaRmdego
xelyofa (Tavdasxma) SesaZlebelia ganxorcieldes
rogorc moqmedebiT, aseve umoqmedobiTac.
·
piri Tavdasxmas
umoqmedobiT axorcielebs maSin, rodesac
mas moqmedebis valdebuleba
ekisreba da ის კი ar moqmedebs.
magaliTi:
maspinZeli stumars, romelsac wasvla surs da karis saketis gaxsna ar icis, kars
ganzrax ar gauxsnis. am dros maspinZeli umoqmedobiT
Tavs esxmis stumris Tavisufali gadaadgilebis uflebas (Tavisuflebis ukanono aRkveTa, ssk 143-e muxlis 1 -li nawili).
Tu stumari
gasaRebis warTmevisas binis patrons daazianebs, igi aucilebeli
mogeriebis (ssk 28-e muxli) mdgomareobaSi imoqmedebs.
ხ
რას ნიშნავს ტერმინი „იმწუთიერი’’
·
Tavdasxma „aucilebeli mogeriebisas“ imwuTieria, ანუ rodesac
igi esesaa iwyeba, an xorcieldeba, mis srul damTavrebamde.
·
Tu Tavdasxma damTavrda,
piris moqmedeba, romlis samarTlebrivi sikeTec dazianda, Tavdasmxis mogeriebad ki ara, ganzrax,
SurisZiebis motiviT Cadenil danaSaulad CaiTvleba.
magaliTi:
petrem
pavles moCxubari qofaki ZaRli mosaklavad miuqsia. pavlem ZaRli joxiT moigeria
da mokla. pavles mier ZaRlis mokvlis Semdeg petre gaiqca. pavle mas gamoekida
da igi mZimed daaziana (ssk 117- emuxlis 1-li nawili).
pavle
aucilebeli mogeriebis mdgomareobaSi ar moqmedebda, radgan maSin, rodesac man
petre daaziana, petre garboda da Tavdasxma ukve damTavrebuli iyo.
ხ
·
Tu Tavdamcveli
„xelyofis imwuTierobaSi“ dauSvebs Secdomas, adgili eqneba „aucilebeli
mogeriebis“ - «eqstensiur eqscess».
amgvari
Secdoma, iseve, rogorc „moCvenebiTi
(anu putatiuri) mogerieba’’(იხ. ქვემოთ)
bralis gamomricxveli Secdomaa akrZalvaSi (ssk
36-e muxli).
+
1. ის, ვინც არ იცის, რომ ქმედება, რომელსაც სჩადის, აკრძალულია, არ დაისჯება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა შეცდომა მისატევებელია.
2. შეცდომა მისატევებელია, თუ შექმნილ ვითარებაში პირმა არ იცოდა და არც შეიძლებოდა სცოდნოდა, რომ სჩადიოდა აკრძალულ ქმედებას.
3. როცა შეცდომა მისატევებელი არ არის, პირს შეიძლება დაეკისროს პასუხისმგებლობა მხოლოდ გაუფრთხილებლობისათვის, თუ ამ ქმედების გაუფრთხილებლობით ჩადენა ისჯება ამ კოდექსით.
ბრალის გამორიცხვა,არ ნისნავს „მართლწინააღმდეგობის’’ გამორიცხვას (!)
ხ
„პრევენციული აუცილებელი მოგერიება’’
·
ე.წ. „prevenciuli ucilebeli mogerieba“, anu mosalodneli Tavdasxmis Tavidan acileba potenciuri Tavdamsxmelis xelyofiT, qmedebis marTlwinaaRmdegobas ar gamoricxavs,
radgan samarTlebrivi sikeTis xelyofa jer imwuTieri araa.
·
rodesac ა)arsebobs
Tavdasxmis realuri safrTxe (da ara imwuTieri Tavdasxma) da ბ)mocda
Tavdasxmis imwuTierobamde samarTlebrivi sikeTis dacvis Sansebs minimumamde
Seamcirebda, amasTan გ)es qmedeba samarTlebrivi sikeTis dacvis
erTaderTi saSualebaa, marTlwinaaRmdegoba
gamoiricxeba ara aucilebeli mogeriebiT, aramed ukiduresi
aucileblobiT.
მუხლი 30. უკიდურესი აუცილებლობა
მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს უკიდურესი აუცილებლობის მდგომარეობაში, ესე იგი ვინც სხვას დააზიანებს იმ საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, რომელიც ემუქრებოდა თვით დამზიანებლის ან სხვის სამართლებრივ სიკეთეს, თუ ამ საფრთხის თავიდან აცილება არ შეიძლებოდა სხვა საშუალებით და თუ დაზიანებული სიკეთე ნაკლებმნიშვნელოვანი იყო, ვიდრე გადარჩენილი სიკეთე.
ხ
„წინასწარ დაგეგმილი აუცილებელი მოგერიება’’
· Tavdacvas
xafangis dagebiT, avtomaturad gamsroli mowyobilebis
damontaJebiT, «anticipirebuli» (winasawar
dagegmili) aucilebeli mogerieba’’
ewodeba. amgvari «aucilebeli mogerieba» sisxlis samarTalSi gakrtikebulia
Semdegi mosazrebebiT:
1.
damontaJebisas araa safrTxe imwuTieri
– amis sapasuxod unda iTqvas, rom SesaZlebelia avtomatis imgvarad damontaJeba,
rom tyvia mxolod Tavdasxmisas gavardes.
2.
mciremniSvnelovani xelyofisas SeiZleba
avtomaturi meqanizmis CarTviT aucilebeli mogeriebis farglebis gadacileba. -amis
sapasuxod unda iTqvas is, rom Tu safrTxeSi myofs amgvari saSualebis gamoyenebis
ufleba imwuTieri Tavdasxmisas hqonda,
anticipirebuli aucilebeli mogeriebac dasaSvebi iqneba (e.i. Tu safrTxis
efeqturad Tavidan acileba mxolod amgvarad SeiZleboda).
ხ
„განგრძობადი იმწუთიერი საფრთხე’’ და „აუცილებელი
მოგერიება’’
qalis mier mZinare „ojaxis tiranis“ mkvlelobis SemTxvevebSi
(rodesac qmari „hpirdeba“ qals, rom gamoiZinebs da mere qals moklavs),
arsebuli
safrTxe (da ara Tavdasxma)
amgvar uaRresad gamonaklis magaliTiSi gangrZobad
imwuTier safrTxed iTvleba, radgan „ojaxis tiranma“ SeiZleba nebismier
wuTs gaiRviZos da qali marTlac mZimed daazianos an moklas.
martodmarto
maSin, Tu saxelmwifoc ki uZluri iyo moZalade ojaxis wevris winaSe, qalis mier მძინარე
qmris
mokvlis magaliTiSi SeiZleba gamoiricxos brali ssk 38-e muxlis („sisxlissamarTlebrivi
pasuxismgeblobis gamoricxva sxva arabraleuli qmedebis dros“,
bralis gamomricxveli zekanonuri ukiduresi aucilebloba) safuZvelze da ara
marTlwinaaRmdegoba.
Tu qals
saxelmwifosgan daxmarebis miRebis (anda gaqcevis) saSualeba hqonda, magram man
mainc mokla «ojaxis tirani“, qmedeba «Cveulebriv» mkvlelobad
dakvalificirdeba. M
მisi[ქალის]
ukuduresi mdgomareoba martoden sasjelis zomaze moaxdens zegavlenas. (იხ.
იუთუბზე პოპიაშვილის საქმე - „შსს-ს ფაილები ‘’)
მუხლი 38. სისხლისსამართლებრივი
პასუხისმგებლობისაგან
გათავისუფლება
სხვა
არაბრალეული
ქმედების
დროს
+
ბრალეულად არ მოქმედებს
ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს სხვა ისეთი გარემოების არსებობისას, რომელიც თუმცა ამ კოდექსში სახელდებით არ არის მოხსენიებული, მაგრამ სავსებით აკმაყოფილებს ამ ქმედების არაბრალეულობის პირობებს.
შენიშვნა: გაიხსენე აღა მაჰმად ხანის მკვლელობა
ძილში მისი მსახურების მიერ ,რომლებსაც სიკვდილით დასჯას უპირებდა.(„იმწუთიერ
განგრძობად საფრტხეს’’ წარმოადგენდა ბერია ხრუშოვისთვის ,რასაც შეეწირა კიდეც-
ხრუშოვის მხრიდან იყო მკვლელობა და არა „აუცილებელი მოგერიება’’ არის სერიალი
ბერიაზე ნახე)
ხ
როგორ უნდა გავიგოთ 28-ე მუხლის მრ-2 ნაწილი ?
ე.წ. „Sekvecil SemadgenlobebSi“ danaSaulis formaluri damTavrebis შემდეგ (anu sisxlis samarTlis kodeqsis kerZo nawilSi
gaTvaliswinebuli dispoziciis ganxorcielebis Semdeg) aucilebeli mogerieba daSvebulia.
mag.,
qarTul sisxlis samarTalSi yaCaRoba damTavrebulad iTvleba Tavdasxmis ganxorcielebisas,
magram dazaralebuls aucilebeli mogeriebis ganxorcielebis ufleba
yaCaRobis Semadgenlobis ganxorcielebis, anu Tavdasxmis
Semdegac aqvs.
Tu Tavdamsxmelis
dazianeba yaCaRuri TavdasxmisTanave
xorcieldeba da warTmeuli nivTis dabrunebas isaxavs miznad,
qmedeba aucilebeli mogeriebis farglebSia Cadenili (ix.
28-e muxlis me-2 nawili).
მუხლი 28. აუცილებელი მოგერიება
2. აუცილებელი მოგერიების უფლება პირს აქვს იმის მიუხედავად, შეუძლია თუ არა მას თავიდან აიცილოს ხელყოფა ან საშველად მოუხმოს სხვას.
ხ
აუცილებელი მოგერიების უფლება და ფტოგრაფი
·
aucilebeli mogeriebis uflebas warmoSobs ara
mxolod sisxlissamarTlebrivi xelyofa, aramed samarTlis sxva normebis xelmyofi
qmedebanic.
magaliTi: pirs
proporciuli aucilebeli mogeriebis ufleba aqvs suraTis gadamRebi fotografis
mimarT (ufleba sakuTar suraTze). ra Tqma unda,
momgeriebelma am dros aucilebeli mogeriebis farglebs ar unda gadaacilos.
ხ
აუცილებელი მოგერიების უფლება და შეურაცხადი
·
aucilebeli mogerieba dasaSvebia aseve Seuracxadis an
SezRuduli Seracxadobis
mqone piris (arasrulwlovani, fsiqikurad daavadebuli da sxv. ssk
33-e, 34-e muxliT gaTvaliswinebuli SemTxvevebi) mier
ganxorcielebuli Tavdasxmis drosac, radgan aucilebeli
mogeriebisas piri umarTlobisagan icavs
Tavs da ara danaSaulisagan.
მუხლი 33. შეურაცხაობა ასაკის გამო
+
ამ კოდექსით გათვალისწინებული მართლსაწინააღმდეგო ქმედება არ შეერაცხება ბრალად იმას, ვისაც ამ ქმედების ჩადენამდე არ შესრულებია თოთხმეტი წელი.
მუხლი 34. შეურაცხაობა ფსიქიკური დაავადების გამო
+
1. ამ კოდექსით გათვალისწინებული მართლსაწინააღმდეგო ქმედება არ შეერაცხება ბრალად იმას, ვისაც ამ ქმედების ჩადენის დროს ქრონიკული ფსიქიკური ავადმყოფობის, ფსიქიკის დროებითი აშლილობის, ჭკუასუსტობის ან სხვა ფსიქიკური დაავადების გამო არ შეეძლო გაეცნობიერებინა თავისი ქმედების ფაქტობრივი ხასიათი ან მართლწინააღმდეგობა ანდა ეხელმძღვანელა მისთვის.
2. (ამოღებულია).
3. თუ დანაშაული შერაცხადმა პირმა ჩაიდინა, მაგრამ იგი ფსიქიკურად დაავადდა განაჩენის გამოტანამდე, რის გამოც არ შეუძლია ანგარიში გაუწიოს თავს ან უხელმძღვანელოს მას, პირი სასამართლოს მიერ შეფარდებულ სასჯელს გამოჯანმრთელებამდე მოიხდის შესაბამის სამედიცინო (სამკურნალო) დაწესებულებაში.
ხ
თავდასხმელი ვერ ისარგებლებს „აუცილებელი
მოგერიების’’ უფლებით
·
dauSvebelia aucilebeli mogerieba
marTlzomieri Tavdasxmisas. kanoni am daTqmas ssk 28-e muxlSi calsaxad iTvaliswinebs.(1
პუნქტის მე-2 წინადადებიდან ლოგიკური დასკვნით გამომდინარეობს)
·
Sesabamisad
dauSvebelia aucilebeli mogerieba aucilebeli
mogeriebis winaaRmdeg(!) da sxva im
qmedebebis winaaRmdeg, romlebic ssk VIII TavSi marTlwinaaRmdegobis
gamomricxvel garemoebad iTvleba.
ხ
რას ნიშნავს თავდასხმის(ხელყოფის) „რეალურობა“?
·
auclebeli mogeriebisas
[საკუთარი სამართლებრივი სიკეთის] xelyofa realuri unda iyos.
·
xelyofa maSinaa realuri,
rodesac igi sinamdvileSi arsebobs da ara mxolod momgerieblis warmodgenaSi.
·
rodesac
Tavdasxma araa realuri, anu Tavdasxma sinamdvileSi ki ara, aramed
mxolod Tavdamcvelis warmodgenaSi arsebobs, anu moCvenebiTia, შედეგად
gvaqvs
„moCvenebiTi anu putatiuri aucilebeli
mogerieba’’.
magaliTi:
pirs Seatyobines, rom mis Zmas viRac Tavs daesxa da mokvlas upirebda. man
xanjals xeli staca da Zmis misaSveleblad gaiqca. gzad mas gamvleli Semoxvda,
romelsac egona, rom piri mis mokvlas apirebda. gamvlelma qvas staca xeli, pirs
TavSi Caartya da daaziana. gamvleli am
dros moCvenebiTi mogeriebis (da ara aucilebeli mogeriebis) mdgomareobaSi
imyofeboda. igi sisxlissamarTlebrivad pasuxs ar
agebs misatevebeli Secdomis (marTlwinaaRmdegobis Segnebis araრsebobis
gamo,ანუ bralis gamoricxvis) gamo.
(მუხ.36 1 და მე-2 ნაწილი)
·
Secdoma misatevebelia, radgan mis adgilze yvela
sxva adamiani amgvar Secdomas dauSvebda da Tavs daicavda.
·
„moCvenebiTi (putatiuri aucilebeli)
mogeriebisas“ Tavdasxma araa realuri da amitomac „თavdacviTi qmedebis“
marTlwinaaRmdegoba ssk 28-e muxlis („aucilebeli mogerieba’’) mixedviT ar gamoiricxeba.
·
„moCvenebiTi mogeriebis’’
problema unda gadawydes samarTlebrivi Secdomis (ssk
36-e muxli) safuZvelze (ix. bralSi).
ხ
·
სამაგიეროდ dasaSvebia „aucilebeli
mogerieba“ „moCvenebiTi
(putatiuri aucilebeli) mogeriebis“ winaaRmdeg, radgan ეს
„moCvenebiTi mogerieba“ imwuTieri da realuri
safrTxea.
·
Tumca, „moCvenebiTi
(putatiuri) aucilebeli mogeriebis“
winaaRmdeg mxolod
ე.წ. „TavdacviTi“ „aucilebeli
mogeriebis“
ganxorcielebaa dasaSvebi da ara „TavdasxmiTi“ „aucilebeli mogeriebisa“.
თავდაცვა ვის წინააღმდეგ არის დასაშვები ?
· ყურადღება: Tavdacva aucilebeli
mogeriebis dros მხოლოდ Tavdamsxmelis
mimarT unda ganxorcieldes da ara mesame piris
mimarT.
magaliTi:
petre
pavles daesxa Tavs. pavlem am Tavdasxmis mogeriebis magier petres Zmas gaartya,
waaqcia da amgvarad mas janmrTeloba msubuqad dauziana (ssk 120-e muxli). petrem
pavleze Tavdasxma maSinve Sewyvita da sakuTar Zmas daexmara wamodgomaSi.
miuxedavad imisa, rom pavles qmedebiT petres Tavdaxma Sewyda, pavles am magaliTiSi aucilebeli mogerieba
ar ganuxorcielebia, radgan igi Tavdamsxmels ki ar igeriebda, aramed Tavad
axorcielebda marTlsawinaaRmdego qmedebas. Mmisi qmedeba ssk 120-e muxliT (janmrTelobis ganzrax msubuqad
dazianeba) dakvalificirdeba.
თავდასხმითი
„აუცილებელი მოგერიების’’ მაგალიტია ერეკლე მე-2-ის შეტევა ჭარელ ლეკებზე როცა
ლეკების ჯარს ალყა ჰქონდა ყვარლის ციხეზე; ან კართაგენზე შეტევა როცა
ჰანიბალი იტალიაში ლაშქრობდა
სისხლის
სამართალში თავდასხმითი „აუცილებელი მოგერიება’’
დასჯადი ყოფილა;
ხ
როგორი უნდა იყოს თავდაცვა ?
·
aucilebeli mogeriebisas Tavdacva ა)saWiro
(
ანუ aucilebeli) da ბ)mizanSewonili (ეს
არის
„aucilebeli mogeriebis’’ social-eTikuri
SezRudva) unda iyos.
·
aucilebeli mogeriebisas Tavdacva saWiroa (aucilebelia), rodesac Tavdacvas Tavdasxmis ა)myisieri da saboloo aRkveTa SeuZlia da ბ)arsebuli SesaZleblobebidan yvelaze ufro
msubuqia.
·
rodesac momgeriebeli dacvis ramdenime efeqturi
SesaZleblobidan TavdasxmiT gamowveuli eqstremaluri situaciidan gamomdinare, Tavdacvis yvelaze ufro mavne saSualebas SearCevs, anu rodesac Tavdacva
aSkarad ar Seesabameba Tavdasxmis xasiaTsa da saSiSroebas (ssk 28-e muxlis me-4 nawili), misi qmedeba aucilebeli mogeriebis
farglebis gadacilebad(გადამეტებად) («intensiur eqscesad»)
dakvalificirdeba.
·
aucilebeli
mogeriebisas «intensiuri
eqscesi» მხოლოდ pasuxismgeblobis Semamsubuqebeli
garemoebaa და არა გამომრიცხავი(!)
ხ
·
sisxlis samarTlis kodeqsi aucilebeli mogeriebis farglebis
gadacilebis(გადამეტების) or privilegiur Semadgenlobas
iTvaliswinebs. esenia:
1)მkvleloba
aucilebeli mogeriebis farglebis gadacilebiT (ssk 113-e muxli)
da
2)janmrTelobis
mZime an naklebad mZime dazianeba aucilebeli mogeriebis farglebis gadacilebiT
(ssk 122-e muxli).
ხ
·
qarTuli სისხლის
სამართლის კოდექსი intensiuri eqscesis
winapirobad ar Tvlis momgerieblis „asTeniur
afeqts“ (SiSi,
dabneuloba), aramed moiTxovs eventualur(არაპირდაპირ) ganzraxvas Sedegis mimarT. (მუხ.9
ნაწ.3)
3. ქმედება არაპირდაპირი განზრახვითაა ჩადენილი, თუ პირს გაცნობიერებული ჰქონდა თავისი ქმედების მართლწინააღმდეგობა, ითვალისწინებდა მართლსაწინააღმდეგო შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და არ სურდა ეს შედეგი, მაგრამ შეგნებულად უშვებდა ან გულგრილად ეკიდებოდა მის დადგომას.
ხ
„აუცილებელი მოგერიება’’ ცეცხლსასროლი იარაღით
·
aucilebeli mogerieba dasaSvebia aseve
cecxlsasroli iaraRiTac.
ხ
·
cecxlsasroli iaraRiT aucilebeli mogeriebisas moiTxoven Tavdacvis sam safexurs:
pirveli
safexuri – gamafrTxilebeli
gasrola,
meore
safexuriß- srola fexebSi
mesame ß- srola janmrTelobisa da
sicocxlisaTvis mniSvnelovan organoebSi.
ხ
სხვა კანონის დარღვევა თავდაცვისას
·
aucilebeli mogeriebisas (Tavdacvisas)
SesaZlebelia, piri Tavdacvis
nawilSi marTlzomierad moqmedebdes,
magram paralelurad sxva raime kanons arRvevdes.
·
magaliTad, Tu igi Tavdasxmas moigeriebs da Tavs
daicavs iaraRiT, romlis tarebis uflebac mas ar hqonda.
igi am
magaliTSi aucilebeli mogeriebis mdgomareobaSi moqmedebs da mxolod iaraRis
ukanono Senaxvis an tarebisaTvis SeiZleba daisajos (ssk 236-e muxlis 1 li da
me-2 nawili).
·
uaRresad
gamonaklis SemTxvevebSi, rodesac pirma iaraRi aralegalurad konkretuli safrTxis Tavidan asacileblad SeiZina, Seinaxa,
atara an daamzada da es qmedeba safrTxis Tavidan acilebis ukanaskneli saSualeba
iyo, konkretuli SemTxvevis garemoebebis gaTvaliswinebiT, Tavad am qmedebis dausjelobis mtkicebac ki SeiZleba piris
mier sxvagvarad moqmedebis, samarTlisadmi
damorCilebis SeuZleblobis mtkicebiT ,პასუხისმგებლობის gamomricxvel ე.წ. „zekanonur
garemoebaze“ dayrdnobiT, ssk 38-e muxliT (sisxlissamarTlebrivi
pasuxismgeblobisagan gaTavisufleba sxva arabraleuli qmedebis dros).
ხ
„აუცილებელი მოგერიების’’ სუბიექტური მხარე
·
28-e muxli termins „aucilebeli mogeriebis subieqturi mxare“
saxeldebiT ar iTvaliswinebs, magram moicavs mas, radgan am muxlSi miTiTebulia,
rom piri samarTlebrivi sikeTis dasacav-ad unda moqmedebdes.
·
viTarebiTi brunva (dasacavad) swored piris
mizanze migvaniSnebs.
·
aucilebeli
mogeriebisas pirma unda icodes[შეგნებული უნდა ჰქონდეს], rom mas Tavs esxmian da igi
Tavadasacavad moqmedebdes.
·
magaliTi: qalma qmris mokvla gadawyvita, oTaxSi
Suqi gamorTo, aguriT SeiaraRebuli karis ukan daimala da qmars SemosvlisTanave
TavSi aguri Caartya. sinaTlis anTebis Semdeg qalma daadgina, rom qmars datenili
iaraRi eWira xelSi da mkvdari iyo. amgvarad aRmoCnda, rom misi mokvla qmarsac
hqonda gadawyvetili, rac man[ქალმა] ar
icoda.
·
rodesac pirma obieqturad aucilebeli mogerieba
ganaxorciela, magram man amis Sesaxeb ar icoda da Sesabamisad, mas arc
Tavdacvis survili hqonda, anu rodesac
saxezea aucilebeli mogeriebis mxolod obieqturi mxare, subieqturi ki – ara, gabatonebuli mosazrebiT, amgvari qmedeba damTavrebul danaSaulad dakvalificirdeba.
·
ოღონდ mosamarTle sasjelis
daniSvnisas gaiTvaliswinebs, rom pirma faqtiurad samarTlebrivi sikeTe daicva.
·
sisxlis samarTlis praqtika ar iziarebs mosazrebas
imis Sesaxeb, rom amgvari qmedeba mcdelobad unda
dakvalificirdes, radgan, mcdelobis msgavsad, qmedeba uRirsia da Sedegi - ara.
ხ
„აუცილებელი მოგერიების’’ შეზღუდული უფლება როცა
თავდამსხმელი შეურაცხადი ან ნახევრად შეურაცხადი პირია
·
aucilebeli
mogeriebis uflebis SezRudvis da gamoricxvis „sagamonakliso SemTxvevebs“ miekuTvneba is SemTxvevebi, rodesac Tavdamsxmeli
Seuracxadi an SezRuduli Seracxadobis mqone piria da es Tavdamcvelma icis kidec.
·
amgvar situaciaSi Tavdamcvels mxolod „TavdacviTi aucilebeli mogeriebis“ ufleba unda hqondes da ara TavdasxmiTi.
·
SesaZleblobis arsebobisas igi unda
ganeridos Seuracxad an SezRuduli Seracxadobis mqone Tavdamsxmels da Tavi martoden maSin daicvas, rodesac mas
sxva gamosavali ukve aRar aqvs.
·
sxvanairad rom vTqvaT, agresiuli Tavdacva Seuracxadis an SezRuduli Seracxadobis mqone
Tavdamsxmelიs წინააღმდეგ ukanaskneli saSualeba (ultima ratio) unda iyos.
ხ
„აუცილებელი მოგერიების’’ შეუზღუდავი
უფლება როცა თავდამსხმელი ალკოჰოლური ან ნარკოტიკული
თრობის ქვეშ არის
·
sisxlis samarTlis literaturaSi gamoTqmuli azriT, Tu pirma Tavisi braluunaroba socialurad
saziano qmedebiT, alkoholis an narkotikis miRebiT, Tavad gamoiwvia, mis mimarT
aucilebeli mogeriebis ufleba ar unda
SeizRudos, radgan es pirebi kanonis gansakuTrebuli dacvis qveS ar imyofebian.
ხ
‘’აუცილებელი მოგერიების’’ შეზღუდული უფლება პროვოკაციისას (!)
·
aucilebeli
mogeriebis ufleba SezRudulia aseve „aucilebeli
mogeriebis provokaciisas.’’
·
sisxlis samarTlis kodeqsi ‘’aucilebeli mogeriebis provokacias’’ ar iTvaliswinebs.
·
mecnierebaSi erTmaneTisagan ganasxvaveben aucilebeli mogeriebis „ganzrax’’ da „gaufrTxilebel’’ provokacias.
·
aucilebeli mogeriebis ganzraxi, gamiznuli provokacia saxezea maSin, rodesac ვითომ
„aucilebeli mogeriebis’’ ganxorcielebis mizniT piri Tavdasxmis provocirebas awyobs. [ანუ
უნდა რომ თავს დაესხას,რათა მერე სასტიკად „მოიგერიოს’’]
·
aucilebeli
mogeriebis ganzraxi
provokaciisas provokatoris qmedeba
(გაბრიყვებული Tavdamsxmelis dazianeba an mokvla) ganzrax danaSaulad dakvalificirdeba.
·
provokators mxolod maSin miecema aucilebeli
mogeriebis ufleba, Tu mas Tavdamsxmelis provocireba mxolod მისი cemisaTvis surda, Tavdamsxmeli (პროვოცირებული)ki mas sxeulis mZime dazianebas an
mokvlas daupirebs.
ხ
დაცინვით და შერაცხყოფით პროვოცირება და
ვითონ“აუცილებელი მოგერიება’’
·
ganzrax gamiznuli aucilebeli mogeriebis
provokaciasTan erTad arsebobs aseve marTlsawinaaRmdego da
braleuli provokacia, romelic saxezea maSin, rodesac momgeriebelma icoda, anda sul mcire, mas unda
gaecnobierebina, rom igi თავისი gansazRvruli
qmedebiT (dacinva, Seuracxyofa) iwvevs situacias,
romlidan Tavis daRweva mas mxolod aucilebeli mogeriebiT SeuZlia.
ხ
·
aucilebeli mogeriebis gaufrTxilebeli
provokaciisas aucilebeli mogeriebis ufleba arsebobs(!),
magram misi farglebi SezRudulia.(!!!)
·
pirma aucilebeli mogeriebis gaufrTxilebeli
provokaciisas aucilebeli mogerieba sam
safexurad unda ganaxorcielos:
ა)jer Tavi aaridos Tavdasxmas(ბოდიში
მოიხადოს,გაერიდოს) an saSvelad mouxmos sxvas.
ბ)Tu TavdasxmisaTvis Tavis arideba an maSvelis
moxmoba SeuZlebelia, man mxolod Tavi unda daicvas (defenziuri
qmedebebi).
გ) Tu Tavdacva
sxvanairad SeuZlebelia, mxolod maSin gadavides agresiul(თავდასხმით), Tavdamsxmelis samarTlebrivi sikeTis
xelmyof Tavdacvaze.
„გაუფრთხილებელი პროვოკაციის’’ მაგალითი იქნება არადეკვატურ პირისთვის მცირე ზიანის მიყენება
მაგ.მისი მანქანის გაკაწვრა
ამ დროს უნდა დაიცვა
თავდაცვის 3 საფეხური თანმიმდევრობით პირდაპირ აგრესიულ თავდაცვაზე გადასვლის
უფლება არ გაქვს;
ხ
„აუცილებელი მოგერიების უფლება“ საკუთრების დაცვისას
·
aucilebeli mogeriebiT SeiZleba dacul iqnas rogorc
individis sicocxle, janmrTeloba da Tavisufleba, aseve
misi qonebac.
·
Tumca, ar arsebobs erTiani mosazreba imis
Sesaxeb, materialuri samarTlebrivi sikeTis dacvisas
pirs aucilebeli mogeriebis ufleba srulad
eZleva Tu misi es ufleba SezRudulia.
·
sisxlis
samarTlis literaturaSi am kiTxvaze pasuxis gasacemad adamianis uflebaTa
konvenciis me-2 muxlis me2 abzacis (sicocxlis ufleba) ganmartebas mimarTaven.
·
adamianis uflebaTa konvenciis me-2 muxlis me-2
abzaci (sicocxlis ufleba) CamoTvlis SemTxvevebs, romlis drosac adamianis
sicocxlis xelyofa am muxlis darRvevad ar ganixileba.
am
CamonaTvalSi mocemulia is magaliTi, rodesac „adamianis
mokvdineba Sedegad mohyva Zalis gamoyenebas, romelic nebismieri
piris dasacavad aramarTlzomieri YZaladobisagan absolutur aucileblobas
warmoadgenda’’ (am konvenciis me-2
muxlis me-2 (a) abzaci).
aucilebeli mogeriebiT qonebrivi
interesebis dacvis farglebi adamianis uflebaTa konvenciis me-2 muxlis
me-2 (a) abzaci (sicocxlis ufleba) sxvadasxvagvari interpretaciidan
gamomdinare, sxvadasxvagvarad SeiZleba
iqnas Camoyalibebuli.
sisxlis samarTlis dogmatikaSi qonebrivi sikeTis dacvisas aucilebeli mogeriebis farglebTan dakavSirebiT ZiriTadad ori radikalurad
gansxvavebuli mosazreba ganviTarda.
erTi
SexedulebiT, adamianis uflebaTa konvenciis me-2 muxlis me-2 (a) abzaci boWavs mxolod saxelmwifos da ara kerZo pirs.
Sesabamisad,
qonebriv sikeTeze Tavdasxmisas adamianis sicocxlis xelyofa aucilebeli
mogeriebiT gamarTldeba.
ხ
meore, eTikurad უფრო misaRebi mosazrebiT, qonebriv sikeTeze Tavdasxmisas ki aucilebeli
mogeriebis ufleba SezRudulia adamianis uflebaTa konvenciis me-2 muxlis
me-2 (a) abzaciT.
Tavdamsxmelis
sikvdili aucilebeli
mogeriebiT gamarTldeba mxolod maSin,
rodesac am Tavdasxmisas adamianis winaaRmdeg momarTuli danaSauli xorcieldeba.
·
qarTuli sisxlis samarTlis kodeqsis 28-e muxli
calsaxa interpretaciis SesaZleblobas ar iZleva da SesaZlebelia ganviTardes
rogorc erTi, ise meore Sexeduleba.
როდის არის „აუცილებელი მოგერიება’’ დანაშაული ?
·
aucilebeli mogeriebis uflebis gamoricxvis
sagamonakliso magaliTis miekuTvneba aucilebeli
mogeriebis uflebis socialeTikuri SezRudva samarTlebrivi
sikeTis metad mciremniSvnelovani
marTlsawinaaRmdego xelyofisas.
·
კanonmdebeli aucilebeli
mogeriebisas, gansxvavebiT ukiduresi aucileblobisagan,
xelyofil da dacul samarTlebriv sikeTeTa Sewonasworebas ar moiTxovs, Tumca
gamonaklis magaliTiSi samarTlebrivi sikeTis metad
mciremniSvnelovani marTlsawinaaRmdego xelyofisas pirs aucilebeli mogeriebis
ufleba erTmeva da qmedeba(„აუცილებელი მოგერიება’’) danaSaulia.
magaliTi:
etls
mijaWvulma invalidma gamafrTxilebeli
gasrolis Semdeg arasrulwlovans esrola, romelmac mis bals iparavda da igi
sasikvdilod daWra. Tofis srola
samarTlebrivi sikeTis dasacavad saWiro (aucilebeli) qmedeba iyo, radgan pirs
gamafrTxilebeli gasrolis Semdeg samarTlebriv sikeTeze Tavdasxmis myisieri da
saboloo aRkveTis sxva saSualeba ar gaaCnda. miuxedavad
amisa, amgvari qmedeba mizanSeuwonelia da aucilebeli mogeriebis uflebis
social-eTikuri SezRudvis gamo aucilebeli mogeriebis farglebis
gadacileba (Tavdacvis aSkara Seusabamoba
Tavdasxmis xasiaTTan da saSiSroebasTan, ssk 28-e muxlis me-4 nawili) ki
ara, danaSaulia da piri mkvlelobisaTvis daisjeba.
ხ
aqvs Tu ara pirs aucilebeli
mogeriebis ufleba, rodesac mas policielis daxmarebis myisieri miReba SeuZlia?
·
SesaZlebelia Semdegi mosazrebis ganviTareba: Tu pirs policielis myisieri daxmarebis miRebis SesaZlebloba
aqvs, man es SesaZlebloba unda gamoiyenos da aucilebel mogeriebas ar unda mimarTos.
·
es
Sexeduleba Semdagnairad dasabuTdeba: samarTlebrivi
sikeTis dacva saxelmwifos prerogativaa da igi mxolod maSin aZlevs moqlaqes
TavdacvisaTvis Zalis gamoyenebis uflebas, rodesac mas sakuTari moqalaqis dacva
Tavad ar SeuZlia.
ხ
·
rac Seexeba kanonis daTqmas imis Sesaxeb, rom aucilebeli mogeriebis ufleba arsebobs
maSinac, rodesac pirs SeuZlia, xelyofa Tavidan aicilos an saSvelad sxvas mouxmos
(ssk 28-e muxlis me-2 nawili), aq „xelyofis Tavidan acilebaSi“
„sircxviliani“ gaqceva igulisxmeba, „sxvaSi“ ki
– fizikuri piri da ara saxelmwifos warmomadgeneli(პოლიციელი).
ხP
·
აპolicielisaTvis
daxmarebis Txovna amgvar „sircxvilian“ gaqcevad ar unda iqnas CaTvlili
ხ
„აუცილებელი მოგერიების’’ უფლება და ოჯახური ძალადობა
·
sakamaToa aseve sakiTxi imis Sesaxeb, Tu
ramdenadaa dasaSvebi aucilebeli mogeriebis SezRudva im urTierTobebisas, romlis
drosac pirebi erTmaneTTan garantis movaleobiT
arian dakavSirebuli.
·
am dros koliziaSia garantis valdebuleba, daicvas misi dacvis qveS myofi piris
samarTlebrivi sikeTe (solidarobis valdebuleba) da aucilebeli
mogeriebis ufleba (samarTlis dacvis ufleba).
·
erTi (sadavo) Sexedulebis mixedviT, mWidro
ojaxuri urTierTobisas aucilebeli mogeriebis ufleba SezRudulia da ojaxis wevris mier ojaxis wevris mimarT ganxorcielebuli
Tavdacva Tavdasxmis proporciuli unda iyos.(მაგ
სიმამრის და სიძის ან ცოლის ძმის და სიძის კონფლიქტები) (ისიდორე- ნოდარ დუმბაძის „თეთრი ბაირაღები’’-სიძის მკვლელობისთვის
არის დაკავებული)
·
momgeriebelma Tavi Tavdamsxmelis sikvdiliT ar
unda daicvas, Tu ojaxis wevris
Tavdasxmisas misi ან
ვისი გარანტიცაა იმის sicocxle
araa safrTxeSi,
·
Tu sasikvdilo dartymis gareSe aucilebeli
mogerieba SeuZlebelia, man am სახის mogeriebas SesaZleblobis
arsebobisas Tavi unda aaridos (მაგ. Gaiqces/გაიქცნენ
saxlidan).
·
sisxlis samarTlis literaturaSi gamoTqmuli
sawinaaRmdego mosazrebiT, piri, romelic mravali wlis ganmavlobaSi itans ojaxur
Zaladobas, aRaraa dakavSirebuli moZaladesTan garantis solidaruli valdebulebiT da mas aqedan
gamomdinare, mas aucilebeli mogeriebis ufleba ar unda
SeezRudos.
ხ
პოლიციელის „აუცილებელი მოგერიების უფლება’’
·
diskusia
mimdinareobs aseve sajaro xelisuflebis warmomadgenelTaTvis (policieli)
ucilebeli mogeriebis uflebasTan, gansakuTrebiT ki policielis mier aucilebeli
mogeriebis/aucilebeli daxmarebissas cecxlsasroli
iaraRis gamoyenebis უფლების SezRudvasTan dakavSirebiT.
·
mraval
mosazrebaTa Soris mxardaWeras imsaxurebs is Sexeduleba, romlis mixedviTac
policielis mier ganxorcielebuli aucilebeli mogerieba marTlzomieria, Tu igi Tanazomierebis princips
daicavs.
მუხლი 28. აუცილებელი მოგერიება
1. მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს აუცილებელი მოგერიების მდგომარეობაში, ესე იგი ვინც მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფისას დააზიანებს ხელმყოფს თავისი ან სხვისი სამართლებრივი სიკეთის დასაცავად.
2. აუცილებელი მოგერიების უფლება პირს აქვს იმის მიუხედავად, შეუძლია თუ არა მას თავიდან აიცილოს ხელყოფა ან საშველად მოუხმოს სხვას.
3. ხელმყოფის დაზიანება მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფით წართმეული ქონების ან სხვა სამართლებრივი სიკეთის დასაბრუნებლად მართლზომიერია იმ შემთხვევაშიც, თუ ეს მოხდა უშუალოდ ხელმყოფის ხელში ამ სიკეთის გადასვლისთანავე და თუ მისი დაუყოვნებლივ უკან დაბრუნება ჯერ კიდევ შეიძლებოდა.
4. აუცილებელი მოგერიების ფარგლების გადაცილება ნიშნავს მომგერიებლის მიერ თავდაცვის აშკარა შეუსაბამობას მასზე თავდასხმის ხასიათთან და საშიშროებასთან.
„damnaSavis Sepyroba“
damnaSavis Sepyrobis sqema (ssk 29-e muxli)
I.
ქმედების შემადგენლობის განხილვა (Tavisuflebis aRkveTa, iZuleba an
sxeulis msubuqi dazianeba )
II.
marTlwinaaRmdegoba –“damnaSavis Sepyroba’’
1.[შემპყრობელის] gamarTlebis
obieqturi elementi - moqmedeba cxel kvalze (sakmarisia eWvi, rom
pirma samarTladarRveva Caidina)
2. gamarTlebis სუბიექტური
elementi – mizani –
(Sepyrobilis xelisuflebis organoSi warsadgenad)
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
II.
termini „damnaSavis Sepyroba“ ssk 29-e muxlSi pirobiTia.(masSi ძირითდად igulisxmeba eWvmitanili piris “Tavisuflebis
aRkveTa”, ასევე “iZuleba” an “sxeulis
msubuqi dazianeba” )
·
„Sempyrobma“ ar
icis, pirma danaSauli Caidina, (რაც
არის „ქმედების შემადგენლობა’’ + „მართლწინააღმდეგობა’’ +“ბრალი’’) Tu mxolod
umarTloba(რაც
არის „ქმედების შემადგენლობა’’ + „მართლწინააღმდეგობა’’)
·
ანუ
Mმan[შემპყრობმა]
ar icis, samarTaldamrRvevi Seracxadia Tu Seuracxadi.
ხ
·
sisxlis samarTalSi cnobilia შემდეგი
msgavsi, magram ara identuri marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli garemoebebi:
a. damnaSavis Sepyroba (ssk 29-e
muxli)
da
b. dakaveba (sssk 170-e muxli).
·
damnaSavis
Sepyroba (ssk 29-e muxli)- materialur-samarTlebrivi
marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
garemoebaa,
·
dakaveba (sssk 170-e muxli) ki არის saproceso-samarTlebrivi marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli garemoebა
ხ
·
„dakaveba“, (sssk 170-e muxli) rogorc marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli saprocesosamarTlebrivi instituti, gacilebiT ufro mkacr winapirobebs unda akmayofilebdes (ამაზე
ix. sssk 171-175-e muxlebi),
vidre materialur-samarTlebrivi damnaSavis Sepyroba (ssk 29-e muxli).
ხ
·
damnaSavis
Sepyrobisas(!)(მუხ.29) piri ძირითადად axorcielebs
ssk 143-e muxls, damnaSaves Tavisuflebas
aRukveTavs(!).
·
„damnaSavis Sepyrobis ufleba“ aqvs
rogorc ა)dazaralebuls, aseve ბ)nebismier
sxva adamians.
·
„damnaSavis
Sepyroba“
mxolod piris uflebaa da ara movaleoba.
·
moqalaqe araa sazogadoebriv sawyisebze momuSave
policieli. Tu moqalaqem damnaSave ar
Seipyro, igi pasuxs ამისათვის
ar agebs.
·
moqalaqes «damnaSavis Sepyrobis» ufleba aqvs[არა ვალდებულება] mxolod maSin, Tu igi pirs danaSaulis Cadenisas
an CadenisTanave ადგილზე waaswrebs.
·
„damnaSavis Sepyroba“ [შეპყრობის] ე.წ. „mizniT“ unda iyos determinirebuli[განსაზღვრული], anu moqalaqe მხოლოდ(!) ერთადერთი მიზნიტ damnaSavis xelisuflebis organoSi wardgenis (da SemdgomSi misi
saTanadod dasjis) mizniT unda moqmedebdes.
·
ra Tqma unda, შემპყრობმა pirma unda icodes[უნდა ეგონოს], rom
igi „damnaSaves Seipyrobs“ da უნდა surdes kidec es[დამნაშავის
შეპყრობა].
·
„damnaSavis Sepyrobisas“ piri[მოქალაქე
ან თავად დაზარალებული ] damnaSaves Tavisuflebas
aRukveTavs, e.i. igi ssk 143-e muxls axorcielebs.
·
ssk
143-e muxlis 1-li nawilis Tanaxmad, dasjadia მხოლოდ Tavisuflebis
ukanono(!) aRkveTa.
·
sityvas „ukanono“ 143-e muxlSi Tu qmedebis Semadgenlobis niSnad miviCnevT, maSin „damnaSavis
Sepyrobisas“ misi Tavisflebis aRkveTa Semadgenlobis gamomricxveli iqneba da ara marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
magram
radgan kanonmdebeli „damnaSavis Sepyrobas’’ (ssk 29-e muxli) marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel
garemoebaTa TavSi (ssk VIII Tavi) iTvaliswinebs,
kanonis sistematuri ganmartebidan gamomdinare, kanonmdebeli am sityviT „ukanono“ miuTiTebs martoden
imaze, rom marTlwinaaRmdegobis dadgenisas kanongamomyenebelma[ სამართალდამცავმა ორგანომ]
pozitiurad unda daaadginos, Seesabameba Tu
ara Tavisuflebis aRkveTa kanons.
ხ
·
damnaSavis
mokvla ადგილზე ,
miuxedavad mis mier Cadenili danaSaulis simZimisa, ssk
29-e muxlis mixedviT gamarTlebulad ar CaiTvleba.
ხ
·
damnaSavis
Sepyrobis mizniT dasaSvebia misi[წასწრებული დამნაშავის] dazianebac, Tu gadacilebuli(გადამეტებული)
araa ე.წ. „aucilebeli zoma“.
·
damnaSavis Sepyrobis „aucilebeli
zoma’’
damokidebulia mis mier ganxorcielebuli qmedebis
saSiSroebaze.
·
Tu pirma damnaSavis Sepyrobisas „gadaacila saWiro zomas’’(!) da damnaSave daaziana, igi ssk 123-e muxlis Sesabamisad (janmrTelobis mZime
an naklebad mZime dazianeba damnaSavis Sepyrobis farglebis gadacilebisas) agebs pasuxs.
·
Tu pirma mokla damnaSave, igi pasuxs
agebs 114-e muxliT (mkvleloba
damnaSavis SepyrobisaTvis aucilebeli zomebis gadacilebisas). (იხ.
რამდენიმე დღის წინ შენს მესენჯერში
გამოგზავნილი პოსტი ამ თემაზე )
ხ
·
rodesac piri SecdomiT დამნაშავის მაგივრად udanaSaulo kacs Seipyrobs, igi ა)cdeba
rogorc saqmis faqtobriv garemoebebSi (hgonia, rom pirma
danaSauli Caidina), aseve ბ)Tavisi
qmedebis iuridiul SefasebaSi (hgonia, rom TviTon marTlsawinaaRmdegod ar
moqmedebs).
amgvari
ormagi Secdoma araa gaTvaliswinebuli sisxlis samarTlis kanonmdeblobaSi.
es
„Secdoma“ SeiZleba dakvalificirdes:
1.
an rogorc „faqtobrivi
Secdoma“
(radgan pirma ar icoda, rom pirs danaSauli ar Caudenia) da gamoiricxos ganzraxva
ssk me-9 muxliT. amgvarad gadavdivarT „gaufrTxileblobaze“, Tu Tu Secdoma sapatio ar iyo.
2.
an rogorc „Secdoma akrZalvaSi“ - ssk 36-e muxlis mixedviT (radgan
pirs egona, rom igi marTlzomierad moqmedebda) da iseve gadavalT „gaufrTxileblobisaTvis“ sisxlis samarTlis
pasuxismgeblobaze, Tu Secdoma sapatio ar
iyo.
problemis
gadawyvetis orive variantSi sisxlissamarTlebrivi
pasuxismgeblobis gamoricxvamde mivdivarT, radgan Tavisuflebis aRkveTa, iZuleba da janrmTelobis msubuqi dazianeba „gaufrTxileblobiT’’[ანუ
შეცდომით] araa dasjadi(!).
+
1. მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ხელისუფლების ორგანოში წარსადგენად შეიპყრობს დამნაშავეს საამისოდ აუცილებელი ზომის გადაუცილებლად.
2. დამნაშავის
შეპყრობისათვის აუცილებელი ზომის გადაცილება ნიშნავს ამ ზომის აშკარა შეუსაბამობას შესაპყრობი პირის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმესთან და შეპყრობის გარემოებებთან.
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
„ marTlzomieri riski“
marTlzomieri riskis sqema (ssk 31-e muxli)
I.
სახეზეა [დასაცავი]samarTlebrivi
sikeTisaTvis რისკით miyenebuli ziani
II.
marTlwinaaRmdegoba – „marTlzomieri riski“
1. marTlzomieri riskis obieqturi mxare ანუ გამრისკავის gamarTlebis
obieqturi elementi:
(1) [დასაცავი]samarTlebrivi
sikeTisaTvis უნდა არსებობდეს „imwuTieri
safrTxe“
(2) ეს riski –
„ukanaskneli saSualeba“ უნდა იყოს
(3) [დასაცავი]samarTlebrivi
sikeTis dazianebis garduvalobis ararseboba [ანუ უნდა იყოს საკმარისი შანსი დასაცავი სიკეთის დაუზიანებლად გადარჩენის]
2. marTlzomieri riskis subieqturi mxare ანუ გამრისკავის gamarTlebis სუბიექტური
elementi – უნდა
იყოს „samarTlebrivi sikeTis
gadarCenis mizani“
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
·
Tu riskis gamwevma icis, rom sazogadoebrivad sasargeblo miznis misaRwevad [გადასარჩენი,დასაცავი]samarTlebrivi sikeTe uciloblad daiRupeba, igi pasuxs ganzraxi danaSaulisaTvis
agebs. [ანუ ასეთ დროს რისკის გაწევის უფლება არ აქვს იმას
ვინც გარისკვას აპირებს სამართლებრივი სიკეთის გადასარჩენად]
ხ
·
adamianis
sicocxle absoluturi
sikeTea da Tu igi raime sxva samarTlebrivi
sikeTis dasacavad xelyves, მაშინ qmedeba
„marTlzomieri
riskiT“(მუხ.31) ar iqneba gamarTlebuli. [ანუ თუ
გარისკვას ადამიანის მსხვერპლი მოჰყვა,რისკი ვერ გამართლდება]
ხ
·
„marTlzomieri
riskis magaliTia mocemuli l. tolstios patara moTxroba „zvigenSi.“
mezRvaurma mamam dainaxa, rom zRvaSi mocurave mis Svils zvigeni uaxlovdeboda.
man zvigens tyviamfrqvevidan esrola da mokla. arsebobda albaToba imisa, rom igi
zvigens ki ara, bavSvs moklavda. am srolis Sedegad bavSvi rom daRupuliyo, mama
Tanamedrove sisxlissamarTlebrivi gagebiT, marTlzomieri riskiT gamarTldeboda, radgan bavSvis sicocxle ა)imwuTier safrTxeSi iyo, ბ)misi gadarCenis sxva raime saSualeba ar arsebobda (riski, rogorc ukanaskneli saSualeba, ultima ratio), mamis გ)qmedebas garduvalad bavSvis sikvdili( გარდაუვლად
სამართლებრივი სიკეთის დაღუპვა) ar mohyveboda da დ)mama bavSvis sicocxlis(სამართლებრივი
სიკეთის) gadarCenis mizniT
moqmedebda.
·
ანუ
გამრისკავის ქმედება „მართლზომიერი რისკით“(მუხ.31)
,რომ გამართლდეს 4 ნიშანი ერთობლივად უნდა
არსებობდეს ა) იმწუთიერი საფრთხე ბ) სხვა საშუალების არ უნდა არსებობდეს გ)უნდა იყოს საკმარისი შანსი რომ[დასაცავი]
ქმედებით სამართლებრივი სიკეთე არ განადგურდება დ) ქმედების(გარისკვის) მიზანი
უნდა იყოს სამართლებრივი სიკეთის
გადარჩენა
ხ
·
sisxlis samarTalSi araa erTgvarovani mosazreba marTlzomier riskis sisxlissamarTlebrivi პასუხისმგებლობის
Sesaxeb.
·
erTi mosazrebis mixedviT, გაწეულ
risks samarTlebrivi sikeTis dazianebis gareSec
eniWeba sisxlissamarTlebrivi mniSvneloba.[რადგან
საფრთხეს უქმნის დასაცავ სიკეთეს]
·
meore
mosazreba ki riskis sisxlissamarTlebriv mniSvnelobas gamoricxavs maSin, Tu am
risks samarTlebrivi sikeTis dazianeba ar mohyolia.
·
mxardaWeras misaxurebs meore mosazreba, radgan
marTlwinaaRmdegobaze saubari qmedebis Semadgenlobis gareSe yovelive azrs moklebulia
da amitomac „marTlzomieri riskis’’(მუხ.31),
rogorc marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli garemoebis(!) „asamoqmedeblad“
swored [დასაცავი]samarTlebrivi sikeTis dazianebaა
saWiro.
+
1. მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც საზოგადოებრივად სასარგებლო მიზნის მისაღწევად გამართლებული რისკის პირობებში დააზიანებს სამართლებრივ სიკეთეს.
2. რისკი გამართლებულია, თუ ეს მიზანი არ შეიძლებოდა მიღწეულიყო რისკის გარეშე ქმედებით და თუ პირმა მიიღო ყველა ზომა სამართლებრივი სიკეთის დაზიანების თავიდან ასაცილებლად.
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
„movaleobaTa kolizia“ - ერთ-ერთი
„ზეკანონიური’’ გარემოება
„movaleobaTa koliziis’’ sqema
I.
qmedebis Semadgenloba
II. marTlwinaaRmdegoba – movaleobaTa kolizia
1. movaleobaTa koliziis obieqturi mxare - ori
(ramdenime) samarTlebrivi sikeTisaTvis arsebuli imwuTieri safrTxe
2. movaleobaTa koliziis subieqturi mxare – erTi
samarTlebrivi sikeTis gadarCenis survili
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
·
ssk VIII Tavi marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel
garemoebebs amomwuravad ar gansazRvravs.
·
ssk
32-e muxli iTvaliswinebs sisxlis
samarTlis pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebas „sxva marTlzomieri qmedebis dros“, anu
marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel „zekanonur garemoebebs’’.
·
marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel „zekanonur
garemoebebs“ 32-e
muxlze dayrdnobiT samosamarTlo
samarTali da sisxlis
samarTlis dogmatika gansazRvravენ.
·
marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli „zekanonuri garemoebebia“:
1)
„movaleobaTa kolizia“
2)
„dazaralebulis
Tanxmoba“
3)
„dazaralebulis
savaraudo Tanxmoba’’
4)
„dazaralebulis
hipoTeturi Tanxmoba’’ (Tanamedrove
medicinis sisxlis samarTlis axali, jerjerobiT ganviTarebis etapze myofi
samarTlebrivi instituti).
ხ
·
„movaleobaTa kolizia’’ gamamarTlebeli garemoebaa „umoqmedobisas’’, rodesac pirs
(garants) TanabarmniSvnelovani
samarTlebrivi sikeTeebis mimarT moqmedebis
samarTlebrivi movaleoba erTdroulad warmoeSoba, mas
mxolod erTi movaleobis Sesruleba SeuZlia, igi erT samarTlebriv sikeTes gadaarCens da meore ki
daiRupeba.[დაღუპულის მიმართ არის სწორედ უმოქმედო]
ხ
·
„movaleobaTa kolizia“ marTlwinaaRmdegobas gamoricxavs მხოლოდ maSin, Tu ა)safrTxeSi myofi samarTlebrivi sikeTeebi
Tanabari samarTlebrivi Rirebulebisaa da ბ)safrTxis
xarisxi Tanabaria. (!!!)
ხ
·
„movaleobaTa
kolizia“ gamoiricxeba, Tu ა)garanti
naklebi samarTlebrivi Rirebulebis mqone sikeTes gadaarCens da ბ)maRali
Rirebulebis samarTlebrivi sikeTe daiRupeba, anda maSin, გ)rodesac
gadarCenil samarTlebriv sikeTes ufro naklebi safrTxe emuqreboda, vidre daRupuls.
„movaleobaTa koliziis’’ klasikuri magaliTi:
saswrafo
operacias ori adamiani saWiroebs. radgan qirurgs erTdroulad mxolod erTi
operaciis gakeTeba SeuZlia, misi sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba
gamoiricxeba, Tu igi erT pcients operacias gaukeTebs, gadaarCens da meore am
dros daiRupeba.
ხ
·
rodesac ori movaleoba – „garantis
movaleoba’’ da „solidaruli
movaleoba“ erTdroulad warmoiSoba, „movaleobaTa
kolizia’’ ar gveqneba, radgan „garantis
movaleoba’’ ierarqiulad ufro maRal sfexurze dgas,
vidre „solidaruli მოვალეობა’’.
·
Tu pirs erTdroulad orive movaleoba warmoeSva,
rogorc garantisa, aseve solidaruli da man „solidaruli
movaleoba’’ ganaxorciela, igi
Tavisi dacvis qveS myofi piris mimarT „umarTlobas’’ sCadis, e.i. mis mier ganxorcielebuli umoqmedobis marTlwinaaRmdegoba ar gamoiricxeba.
am
dros piri mainc ar daisjeba gasakicxaobis, anu bralis ararsebobis gamo, radgan
gasakicxi araa is, rom pirma (sxva) adamiani gadaarCina.
magaliTi:
pirma cecxlwakidebuli saxlidan sakuTari mZime avadmyofi deda ki ara, dedisave
TxovniT, mezoblis Cvili bavSvi gamoiyvana da sikvdils gadaarCina. deda cecxlSi
daiwva. piris qmedeba araa gamarTlebuli movaleobaTa koliziiT, radgan mas martoden
erTi piris, dedis mimarT ekisreboda garantis movaleoba. igi dedis mimarT
umoqmedobiT mkvlelobis umarTlobas axorcielebs, radgan saxezea rogorc
umoqmedobis mkvlelobis qmedebis Semadgenloba, aseve marTlwinaaRmdegobac.
bavSvis gadarCenis da amgvarad, solidaruli movaleobis ganxorcielebis gamo
gamoiricxeba zogadad brali, rogorc gasakicxaoba, radgan araa gasakicxi is, rom
pirma adamiani gadaarCina.
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
„dazaralebulis
Tanxmoba’’
·
„dazaralebulis Tanxmoba’’ marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli zekanonuri garemoebaa.
·
igi eyrdnoba uZveles samarTlebriv princips „volenti non fit iniuria“ (ulpiane) da
avtonomiis principze dafuZnebul pirovnebis TviTgansazRvris (TviTgamorkvevis)
uflebas.
·
umciresobis mier sisxlis samarTlis TeoriaSi gamoTqmuli mosazrebiT, dazaralebulis Tanxmobisas gamoiricxeba ara marTlwinaaRmdegoba, aramed qmedebis Semadgenloba.
·
es mosazreba SeiZleba davasabuToT im argumentiT,
rom sisxlissamarTlebrivi normis dispozicia piris nebis sawinaaRmdego moqmedebas
gulisxmobs da Tu qmedeba piris nebas
Seesabameba, qmedebis Semadgenloba ar iqneba ganxorcielebuli.
„dazaralebulis
Tanxmobis“ sqema
I.
qmedebis Semadgenloba
II.
marTlwinaaRmdegoba – „dazaralebulis Tanxmoba“
1. gamarTlebis obieqturi
elementi
1. daculi samarTlebrivi sikeTis gankargvadoba
2. damTanxmeblis gankargvis
ufleba
3. Tanxmobaunarianoba
4. nebis mniSvnelovani
xarvezis ararseboba
5. nebis gamomJRavneba
qmedebamde
2.
gamarTlebis subieqturi elementi – Tanxmobis codna.
·
dazaralebulis Tanxmoba, rogorc gamamarTlebeli
garemoeba zemoTCamoTvlil obieqtur da subieqtur winapirobebs unda akmayofilebdes.
·
adamianis sicocxle
gankargvadi samarTlebrivi sikeTe araa, amitomac msxverplis TxovniT mkvlelobisas
marTlwinaaRmdegoba ar gamoiricxeba, magram pirs, romelmac momakvdavi gausaZlisi tanjvisagan ixsna,
samarTali naklebad kicxavs da mas msubuq sasjels ukavSirebs.
·
msxverplis TxovniT mkvlelobas (ssk
110-e muxli) qarTul sisxlis samarTlis dogmatikaSi evTanaziasac uwodeben.
·
Tuki piri msxvepls misi Txovnis safuZvelze
moklavs, igi ssk 110-e muxliT
gaTvaliswinebul privilegiur mkvlelobas – msxverplis
TxovniT mkvlelobas mxolod
maSin axorcielebs, rodesac es qmedeba moxda:
1.
msxverplis daJinebuli TxovniT
2.
misi „namdvili nebis“
Sesabamisad
3.
momakvdavis fizikuri tkivilisagan gaTavisuflebis mizniT.
მუხლი 110. მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
+
მკვლელობა მსხვერპლის დაჟინებული თხოვნით და მისი ნამდვილი ნების შესაბამისად, ჩადენილი მომაკვდავის ძლიერი ფიზიკური ტკივილისაგან გათავისუფლების მიზნით, –
ისჯება შინაპატიმრობით ვადით ექვსი თვიდან ორ წლამდე ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორიდან ხუთ წლამდე.
·
Ggermanul sisxlis samarTalSi gamarTlebis Tu es yvela piroba araa saxeze, msxverplis „daJinebuli
Txovna“ mxolod
sasjelis daniSvnisas iqneba gaTvaliswinebuli, rogorc bralis da sasjelis
Semamsubuqebeli garemoeba.
magaliTi:
petres manqanis marTvisas wamierad CaeZina, avtomanqana Semxvedr manqanas
daejaxa da petres col-Svili daiRupa. am avariis Semdeg depesiaSi Cavardnili
petre misi daJinebuli da seriozuli TxovniT misma megobarma pavlem mokla.
pavles
ssk 110-e muxliT gaTvaliswinebuli privilegiuri mkvleloba, msxverplis TxovniT
mkvleloba, ar ganuxorcielebia, radgan mis motivs, „megobris autaneli sulieri tanjvisagan
gaTavlisuflebas’’ ssk 110-e muxlis ar
iTvaliswinebs. [მუხლი ითვალისწინებს „ფიზიკური ტანჯვისგან’’
განთავისუფლებას მკვლელობით]
·
dazaralebulis Tanxmobis problemis ganxilvisas
erTmaneTisagan unda ganvasxvaoT aqtiuri, pasiuri da arapirdairi evTanazia.
·
aqtiuri evTanazia
(mkvleloba msxverplis TxovniT, ssk 110-e muxli) danaSaulis privilegiuri
Semadgenlobaa bralis simciris
gamo.
·
pasiuri
evTanazia samedicino personalis mier mkurnalobis Sewyvetaa, ris Sedegadac
pacienti, romelsac gadawyvetilebis miReba Tavad aRar SeuZlia, kvdeba. pasiuri evTanazia eTikuri mosazrebebiT gamarTlebulia, radgan pacientis tanjviT sikvdilis procesi ar gaxangrZlivdeba.
·
arapirdapiri evTanaziis dros
avadmyofs tkivilgamayuCebel wamals ukeTeben, romelsac sicocxlis xangrZliobis
Semokleba SeuZlia. saavadmyofoebSi, rogorc wesi, tkivils morfiT ayuCeben, rac sicocxles amoklebs.
·
pasiuri da arapirdapiri
evTanazia saqarTveloSi araa dasjadi qmedeba.
ხხხხხ
·
piri,
romelic samarTlebrivi
sikeTeze zemoqmedebas Tanxmdeba, Tavad unda iyos
am samarTlebrivi sikeTis mflobeli da mas mocemuli samarTlebrivi sikeTis gankargvis ufleba unda hqondes.
·
Sesabamisad, dazaralebulma Tanxmoba
SeiZleba mxolod individualuri samarTlebrivi sikeTis
xelyofaze ganacxados.
·
sajaro
interesis xelyofa araa „dazaralebulis
TanxmobiT“ gamarTlebuli.
·
ssk 370-e muxli (cru Cvenebis da a.S. micema)
icavs rogorc sajaro (marTlmsajulebis interesi), aseve kerZo (adamianis
Tavisufleba, Rirseba, pativi) interesebs.
dazaralebulis
Tanxmoba mis sawinaaRmdegod cru Cvenebis micemaze
qmedebis marTlwinaaRmdegobas ar gamoricxavs, radgan kerZo pirs ara aqvs ufleba, gankargos sajaro interesi
(marTlmsajulebis interesi).
magaliTi:
rodesac mama Svilis mier Cadenil
mkvlelobas ibralebs da mezobeli amas daadasturebs mamis daJinebuli Txovnis gamo,
mezobeli daisjeba cru Cvenebis micemisaTvis (ssk 370-e
muxli), mama ki, radgan man mezobeli cru Cvenebis misacemad daiyolia, cru Cvenebis micemis waqezebisaTvis (ssk 24-e muxlis me-2
nawili da 370-e muxlebi).
orive piri xelyofs
sajaro interess – marTlmsajulebis ganxorcielebis interess.
ხ
·
dazaralebuli, romelic Tanxmobas acxadebs
samarTlebrivi sikeTis dazianebaze, Tanxmobaunariani unda
iyos.
·
Tanxmobaunarianoba gansxvavdeba sisxlissamarTlebrivi
Seracxvaunarianobisa da samoqalaqosamarTlebrivi qmedunarianobisagan.
·
Tanxmobaunarianobis
winapirobaa ა)aRqmaunarianoba da ბ)gansjaunarianoba.
·
ა)damTanxmebels unda SeeZlos aRqma imisa,
ra samarTlebriv sikeTes gankargavs igi da ბ)Secnobili hqondes damdgari Sedegis
moculoba.
·
TanxmobaunarianobisaTvis aucilebeli araa
sruwlovanobis miRweva (18 weli).
·
bavSvis (18 wels miuRwevlis) Tanxmobaunarianobis
dasadgenad ganmsazRvrelia erTi mxriv, ა)misi[ბავშვის]
socialuri simwifis xarisxi da meore mxriv, ბ)ganxorcielebuli
Carevis saxe.
·
namdvili Tanxmoba kbilis
amoRebaze SeiZleba ganacxados 18 wels
miuRwevelmac, magram saSiSi
operaciis Catarebaze Tanxmobas bavSvi ver gascems.
·
Tanxmobaunarianobas gamoricxavs ssk
34-e muxliT gaTvaliswinebuli Seuracxaoba fsiqikuri
daavadebis gamo, radgan am dros
piri araa aRqmaunariani
da gansjaunariani.
ხ
·
dazaralebulis
Tanxmoba saxezea mxolod maSin, rodesac Tanxmoba dafuZnebulia Tavad dazaralebulis Tavisufal nebaze.
·
Tu dazaralebulis Tanxoba ZaladobiTaa
mopovebuli, anu dazaralebulis neba xarveziania,
მაშინ dazaralebulis Tanxmoba marTlwinaaaRmdegobas ver gamoricxavs.
·
Tanxmobis gamcemis neba xarveziania aseve maSin, rodesac igi mis mimarT
gansaxorcielebeli qmedebasTan dakavSirebiT srul informacias ar flobs.
ხ
·
dazaralebulis
Tavisufal nebas gadamwyveti mniSvneloba eniWeba medicinis sferoSi.
·
pacientis
TviTgansazRvrisaTvis (TviTgamorkvevisaTvis) aucilebelia misi informirebuloba samedicino proceduris
ganxorcielebamde da misgan uxarvezo informirebuli Tanxmobis miReba.
·
პაციენტის Tanxmoba gacemuli unda iyos samarTlebrivi sikeTis dazianebamde, ა)werilobiT, ბ)sityvierad an გ)konkludenturad da igi samarTlebrivi sikeTis damzianeblis mier aRqmuli unda
iyos.
ხ
·
sisxlis samarTlis literaturaSi specialistebis
didi nawili dazaralebulis
(pacientis) Tanxmobis safuZvelze marTlwinaaRmdegobas qirurgiuli
operaciis drosac gamoricxavs. magaliTi:
qirurgi
fexis mokveTiT (mag., gangrenis dros) janmrTelobis ganzrax mZime dazianebis
(ssk 117-e muxli) qmedebis Semadgenlobas axorcielebs, magram
misi qmedeba araa marTlsawinaaRmdego marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
zekanonuri garemoebis gamo ssk 32-e muxlis Tanaxmad.
ხ
·
dazaralebulis
Tanxmoba marTlwinaaRmdegobas ar gamoricxavs maSin, rodesac qmedeba uzneoa,
miuxedavad dazaralebulis Tanxmobis yvela sxva niSnis arsebobisa.
magaliTi 1:
eqimi
sazRauris sanacvlod materialurad gaWirvebul adamians misi TanxmobiT romelime
organos amoaclis am organos komerciuli mizniT transplantaciisaTvis.
miuxedavad
dazaralebulis Tanxmobisa, ასეთი qmedebis
marTlwinaaRmdegoba ssk 32-e muxlis mixedviT ar gamoiricxeba.
magaliTi
2:
xuliganTa
bandebi wesebis gareSe Cxubze SeTanxmdnen. bandis wevrebma erTmaneTi mZimed
daazianes da maT xangrZlivi stacionaruli mkurnaloba dasWirdaT.
damzianeblebi
dazaralebulis TanxmobiT ver gamarTldebian da pasuxs janmrTelobis ganzrax mZime
dazianebisaTvis ageben (ssk 117-e muxlis 1-li nawili).
ხ
dazaralebulis Tanxmoba marTlwinaaRmdegobas gamoricxavs sportuli RonisZiebebisas,
rodesac
sportsmeni (mokrive) Tanxmobas acxadebs sxeulis dazianebaze.
magaliTi:
krivis
dros petrem mowinaaRmdeges magrad scema. petre am dros ssk 125-e muxlis 1-li
nawilis (cema) Semadgenlobas asrulebda, magram misi qmedeba, ssk 32-e muxlis
Tanaxmad, metoqis, dazaralebulis Tanxmobis gamo marTlsawinaaRmdego ar iyo.
ხ
·
rodesac dazaralebuli, romelic Tanxmobas acxadebs
misi samarTlebrivi sikeTis dazianebaze, Tanxmobauunaroa,
samarTlebrivi sikeTis xelmyofi pasuxs
agebs ganzraxi danaSaulisaTvis, Tu man icis
dazaralebulis Tanxmobauunarobis Sesaxeb.
·
rodesac dazaralebuli Tanxmobauunaroa
da pirma amis Sesaxeb ar icis, adgili aqvs
Secdomas marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel garemoebaSi, rac ganzraxi qmedebisaTvis
pasuxismgeblobas gamoricxavs (ix. bralis
gamomricxveli garemoebebi).
ხ
·
germanul sisxlis samarTalSi erTmaneTisagan
ganasxvaveben qmedebis Semadgenlobis gamomricxvel (Einverständnis) da marTlwinaaRmdegobis gamomricxvel (Einwilligung) Tanxmobas.
·
qmedebis
Semadgenlobis gamomricxveli Tanxmoba (Einverständnis) maSinaa saxeze, rodesac qmedebis
SemadgenlobaSi dazaralebulis nebis sawinaaRmdego qmedebaze
pirdapiraa miTiTebuli.
magaliTi:
gogonam
petre saxlSi dapatiJa. Tu petre gogonasTan stumrad marTlac miva, ar iqneboda swori imis mtkiceba, rom petre
ssk 160-e muxlis Semadgenlobas
axorcielebs (binis an sxva mflobelobis xelSeuxeblobis darRveva) da
igi sisxlissamarTlebrivad pasuxs ar
agebs qmedebis
marTlwinaaRmdegobis gamoricxvis gamo.
binis
an sxva mflobelobis xelSeuxeblobis darRvevis dispozicia binaSi misi mflobelis nebis sawinaaRmdego Sesvlas iTvaliswinebs da Tu
binis mflobelma vinme Tavad miipatiJa, saxezea qmedebis Semadgenlobis
gamomricxveli Tanxmoba.
ხ
dazaralebulis savaraudo Tanxmoba
„dazaralebulis savaraudo Tanxmobisas“
qmedeba gamarTlebulia (araa marTlsawinaaRmdego), Tu dazaralebuli piri, am qmedebis ganxorcielebas namdvilad daeTanxmeboda, SesaZlebloba rom hqonoda.
dazaralebulis savaraudo Tanxmobis sqema
qmedebis
Semadgenlobis ganxilvis Semdeg – marTlwinaaRmdegoba Semdegi niSnebiT:
1. gamarTlebis obieqturi elementi
(1) dazaralebulis an misi axloblisagan Tanxmobis
miRebis SeuZlebloba
(2) daculi samarTlebrivi sikeTis gankargvadoba
(3)
Sesabamisoba savaraudo nebasTan
(4) samarTlebrivi sikeTis matareblis
sawinaaRmdego nebis Secnobadoba
(5) ganxorcielebuli qmedebis tipuroba
2. gamarTlebis
subieqturi elementi – samarTlebrivi sikeTis
gadarCenis survili.
·
„dazaralebulis savaraudo Tanxmoba“ or
sxvadasxva jgufs aerTianebs:
1. „dazaralebulis
savaraudo Tanxmobis“ tipuri magaliTia dazaralebulis interesSi Semavali qmedebebi, umeteswilad medicinis sferodan, mag., „operaciis Catareba gondakarguli pacientis Tanxmobis gareSe.“
SeZlebisdagvarad
upirvelesad pacientis namdvili neba unda dadgindes. Tu pacientis nebis dadgena
SeuZlebelia, pacientis ugono mdgomareobaSi yofnisas
qmedebis marTlwinaaRmdegobas gamoricxavs aseve ssk 109-e muxlis SeniSvnaSi CamoTvlil axlo naTesavTa Tanxmoba.
mxolod maSin, rodesac pacientis an misi axloblis namdvili
nebis dadgena SeuZlebelia, gaTvaliswinebul unda iqnes ex ante „gonieri adamianis“, saSualo
statistikuri adamianis savaraudo neba da dasabuTebuli varaudi imisa, rom Tavad pacienti gonze rom
yofiliyo, amgvar informirebul Tanxmobas gascemda.
Tu
eqimi miiCnevs, rom axlo
naTesavebi operaciuli Carevis winaaRmdeg aragonivrul gadawyvetilebas
iReben (anu iseT gadawyvetilebas, romelsac saSualo statistikuri pacienti an
misi axlobeli ar miiRebda) da pacientis sicocxle safrTxeSia, man upiratesoba pacientis (და saSualo statistikuri gonieri
adamianis) savaraudo nebas unda mianiWos da am nebis Sesabamisad imoqmedos.
magaliTi:
petre avariaSi mohyva da mZimed daSavda. igi saavadmyofoSi ugono mdgomareobaSi
miiyvanes. misi sicocxlis gadasarCenad aucilebeli
gaxda saswrafo operacia da dazianebuli fexis mokveTa. petres ugono
mdgomareobaSi yofnis gamo misgan informirebuli Tanxmobis miReba anda misi
namdvili nebis dadgena SeuZlebeli iyo. misi ojaxis informireba da maTgan
Tanxmobis miReba obieqturi mizezebis gamo ver moxerxda. qirurgma mas erTi
fexi mohkveTa da amgvarad petres sicocxle gadaarCina.
sisxlis
samarTalSi gabatonebuli mosazrebiT, eqimis qmedeba, fexis moWra janmrTelobis
dazianebis qmedebis Semadgenlobas asrulebs (ssk 117-e muxlis 1-li nawili), magram qmedebis marTlwinaaRmdegoba gamoricxulia „pacientis
savaraudo Tanxmobis gamo’’.
gadamwyveti dazaralebulis
savaraudi Tanxmobis dros ganxorcielebuli qmedebis tipurobaa. (!!!)
sasamarTlo
qirurgis qmedebas, romelmac dazaralebulis savaraudo Tanxmobis
gaTvaliswinebiT operacia gaakeTa da gondakargul pacients sicocxlis gadasarCenad
fexi mohkveTa, danaSaulad ar CaTvlis marTlwinaaRmdegobis
ararsebobis gamo, radgan am pacientis adgilze saSualo statistikuri adamiani
sikvdils ki ara, operaciis gakeTebas da fexis moWras arCevda.
eqimi maSinac ar agebs pasuxs, rodesac
dadasturdeba, rom petre msoflioSi cnobili mocekvavea da fexis mokveTa
misi namdvil nebas ar Seesabameboda.
2.
„dazaralebulis savaraudo Tanxmobis“ meore
jgufs miekuTvneba SemTxvevebi, rodesac dazaralebuls mocemul konkretul SemTxvevaSi samarTlebrivi
sikeTis dacvis interesi ar gaaCnia. am qmedebis
ganxorcielebis interesi aqvs ara Tavad samarTlebrivi sikeTis mflobels, aramed qmedebis aqtiors.
qmedebis aqtiorma unda icodes, rom samarTlebrivi sikeTis
mflobels am samarTlebrivi sikeTis dacvis interesi ar gaaCnia.
magaliTi:
petrem megobris ezoSi Zirnayari xili akrifa da daCira. petrem amgvarad qurdobis
(ssk 177-e muxlis 1-li nawili) Semadgenloba ganaxorciela, magram radgan
megobari petres mier xilis akrefis da petres mier misi gamoyenebis winaaRmdegi
arasodes yofila, petres qmedeba „dazaralebulis
savaraudo TanxmobiT gamarTldeba“.
ხხ
·
am bolo dros samedicino sferoSi eqimis dasjadobis Tavidan
asacileblad sisxlis samarTlis dogmatikas Semoaqvs marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli axali sadavo zekanonuri
garemoeba – „pacientis hipoTeturi Tanxmoba“.
·
„hipoTeturma Tanxmobam’’ unda
gamoricxos medikosis qmedebis marTlwinaaRmdegoba rogorc wesi, ე.წ. „operatiuli Carevisas’’, rodesac pacients am samedicino CarevasTan
dakavSirebiT sruli informacia ar miuRia, Sesabamisad, rogorc informirebuli,
aseve savaraudo Tanxmoba (misi damatebiTi, subsidiaruli xasiaTis gamo)
gamoricxulia, magram pacients informacia rom mieRo, igi am samedicino
Carevas daTanxmdeboda.
dazaralebulis
hipoTeturi Tanxmobis sqema
1.
gamarTlebis obieqturi elementi
(1)
dazaralebulis an misi axloblisagan Tanxmobis miRebis SeuZlebloba
(2)
daculi samarTlebrivi sikeTis gankargvadoba
(3)
informirebulobis SemTxvevaSi Sesabamisoba savaraudo nebasTan
(4)
samarTlebrivi sikeTis matareblis sawinaaRmdego nebis Secnobadoba
(5)
ganxorcielebuli qmedebis tipuroba
2.
gamarTlebis subieqturi elementi – samarTlebrivi sikeTis gadarCenis survili.
ხხხხხხხხხ
„damnaSavis“ ganiaraReba
·
ssk 32-e muxlis
(sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebelobisagan gaTavisufleba sxva marTlzomieri
qmedebis dros) ganmartebisas gamyreliZes
Semoaqvs sisxlis samarTlis
pasuxismgeblobis (marTlwinaaRmdegobis) gamomricxveli axali garemoeba – „damnaSavis ganiaraReba.“
·
sisxlis samarTlis literaturaSi samarTlianad
miuTiTeben, rom nivTis iZulebiT CamorTmevisas
(mTvrali mZRolisaTvis avtomanqanis, umisamarTod msroleli pirisaTvis iaraRis 106
CamorTmeva) ukve qmedebis Semadgenloba gamoiricxeba. sxvisi
moZravi nivTis aSkara daufleba martoden maSin qmnis Zarcvis (ssk 178-e muxli)
Semadgenlobas, rodesac pirs miTvisebis mizani amoZravebs.
·
radgan am dasaxelebul
magaliTiSi miTvisebis mizani araa saxeze, arc Zarcvis Semadgenloba gveqneba da
sisxlis samarTlis pasuxismgebloba ukve danaSaulis agebulebis pirvel safexurze, qmedebis Semadgenlobis safexurze, gamoiricxeba.
·
amitomac aq sruliad zedmetia saubari
marTlwinaaRmdegobaze. ase, rom, damnaSavis ganiaraReba Tu zogadad, nivTis CamorTmeva swori
mosazrebis Tanaxmad, marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli zekanonuri (ssk 32-e muxli) garemoeba ki ara, aramed qmedebis Semadgenlobis gamomricxveli garemoebaa.
მუხლი
32. სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისაგან გათავისუფლება სხვა მართლზომიერი ქმედების დროს
+
მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს სხვა ისეთი გარემოების არსებობისას, რომელიც თუმცა ამ კოდექსში სახელდებით არ არის მოხსენიებული, მაგრამ სავსებით აკმაყოფილებს ამ ქმედების მართლზომიერების პირობებს.
„ukiduresi
aucilebloba“
ukiduresi aucileblobis sqema (ssk 30-e
muxli)
I.
qmedebis Semadgenloba
II.
marTlwinaaRmdegoba- ukiduresi
aucilebloba
1.
ukiduresi aucileblobis obieqturi mxare
(1)
ukiduresi mdgomareoba – „imwuTieri
safrTxe“
(2)
„imwuTieri safrTxiT gamowveuli moqmedeba“
1)
„ukiduresi mdgomareobiT gamowveuli moqmedeba“ – „qmedeba
saWiroa“ (anu safrTxis Tavidan acileba sxva saSualebiT
SeuZlebeli unda iyos)
2)
samarTlebriv sikeTeTa rangireba:
„daculi samarTlebrivi sikeTe ufro
mniSvnelovani unda iyos, vidre xelyofili“.
2. ukiduresi aucileblobis subieqturi mxare.
(1) „samarTlebrivi
sikeTisaTvis safrTxis arsebobis codna“
(2) „samarTlebrivi
sikeTis dacvis survili“.
ხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხხ
·
„ukiduresi aucilebloba“ „samarTlebrivi
sikeTis upiratesobis“ princips(!)
eyrdnoba.
ხ
·
ssk
30-e muxli dasaSvebad
miiCnevs erTi samarTlebrivi sikTis gadarCenas
meoris xarjze, Tu gadarCenili
samarTlebrivi sikeTis SenarCunebis interesi xelyofili samarTlebrivi sikeTis
dacvis interess mniSvnelovnad gadawonis.(!)(იხ. ბოლო
წინადადება)
მუხლი 30. უკიდურესი აუცილებლობა
მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს უკიდურესი აუცილებლობის მდგომარეობაში, ესე იგი ვინც სხვას დააზიანებს იმ საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, რომელიც ემუქრებოდა თვით დამზიანებლის ან სხვის სამართლებრივ სიკეთეს, თუ ამ საფრთხის თავიდან აცილება არ შეიძლებოდა სხვა საშუალებით და თუ დაზიანებული სიკეთე ნაკლებმნიშვნელოვანი იყო, ვიდრე გადარჩენილი სიკეთე.
·
aucilebeli mogeriebisagan gansxvavebiT, romlis drosac samarTlebriv sikeTeebs Soris kolizia erTi mxaris (Tavdamsxmelis) mier ganxorcielebul Tavdasxmas
efuZneba, ukiduresi
aucileblobisas, rogorc wesi, orive mxareze samarTlebrivi siekTis dacvis legitimur
interesTan gvaqvs saqme.
·
swored amitomac ukiduresi aucileblobisas kolidirebul, xelyofil da dacul samarTlebriv sikeTeTa
Soris ierarqiis dacvaa saWiro.
·
ukiduresi
aucileblobis yvela winapirobis arsebobisas samarTlebrivi
sikeTis upiratesobis principTan erTad daculia aseve aucilebeli mogeriebis damfuZnebeli principi, samarTlis dacvis principi.
ხ
·
ukiduresi aucilebloba,
iseve rogorc aucilebeli mogerieba, unda
Seicavdes obieqtur
da subieqtur mxares.
·
ukiduresi aucileblobis obieqturi
mxarea ukiduresi mdgomareoba,
romelic moicavs „imwuTier
safrTxes“ da samarTlebrivi sikeTis dasacavad
ganxorcielebul „saWiro (aucilebeli) qmedebas“. (იხ.სქემა
ზევით)
·
ukiduresi aucileblobis subieqturi mxare ki ukiduresi mdgomareobis „codna“[გაცნობიერება] da „samarTlebrivi
sikeTis dacvis survilia“. (იხ.სქემა
ზევით)
ხ
„საფრთხე’’
·
„ukiduresi
aucileblobis“ mdgomareoba მხოლოდ(!) „ imwuTier safrTxes
gulisxmobs.
·
safrTxe
ukiduresi aucileblobisas niSnavs mdgomareobas, rodesac faqtobrivi garemoebis safuZvelze
zianis dadgomis seriozuli saSiSroeba
arsebobs.
·
ukiduresi
aucileblobisas safrTxe obieqturi damkvirveblis(!) ex ante perspeqtividan unda Sefasdes.
esaa Sefaseba
ukiduresi aucileblobis qmedebis ganxorcielebisas(!).[
ანუ ქმედების განხორციელების მომენტში]
·
safrTxes am dros ar vafasebT ex post, anu am
qmedebis ganxorcielebis Semdeg,
(im codnis safuZvelze, romelic qmedebis
ganxorcielebis Semdeg gaxdeba cnobili.) (!)
·
safrTxis Sefasebisas gaTvaliswinebul unda iqnas Tavad ukidures aucileblobaSi moqmedi piris specialuri codnac.
ხ
„იმწუთიერი საფრთხე’’
·
„ukiduresi aucileblobisas“ safrTxe „imwuTieri“ unda iyos.
·
safrTxe maSinaa „imwuTieri“, rodesac saqmis
garemoebebis daubrkolebeli ganviTarebisas raime
RonisZiebis miRebis gareSe zianis dadgoma ar daayovnebs(!).
ხ
„განგრძობადი
საფრთხე’’
·
imwuTieri safrTxisagan unda ganvasxvaoT „gangrZobadi
safrTxe“.
·
safrTxe maSinaa gangrZobadi, rodesac:
ა)mdgomareoba, romelsac
samarTlebrivi sikeTis dazianeba SeuZlia, droSia gawelili.
ბ)samarTlebrivi sikeTe nebismier momentSi SeiZleba
iqnas xelyofili, magram xelyofis dro konkretulad araa gansazRvruli
(gansazRvradi)
გ)
samarTlebrivi
sikeTis efeqturad dasacavad dauyovneblivi moqmedebaa saWiro.
· gangrZobadi
safrTxis magaliTia «ojaxis tiranis» SemTxvevebi, romlis drosac „aucilebeli
mogerieba“ ver dasabuTdeba Tavdasxmis ararsebobis gamo.
· «ojaxis
tiranis» SemTxvevebSi gamoiricxeba aseve marTlwinaaRmdegobis gamomricxveli
„ukiduresi
aucileblobac“, radgan gangrZobadi safrTxe
imwuTieri araa (ეს sadavoდაა მიჩნეული
).
· Tu gangZobad safrTxes imwuTierad CavTvliT nebismier momentSi misi
gaaqtiurebis SesaZleblobis gamo, gamamarTlebeli ukiduresi aucilebloba mainc ver dasabuTdeba, radgan samarTlebriv
sikeTeTa Sewonasworebisas erTi piris, msxverplis sicocxle meore sicocxles,
gangrZobadi safrTxis Semqmnelis sicocxles ver gadaswonis.
· gamonaklis
SemTxvevebSi SeiZleba gamoiricxos brali
(bralis gamomricxveli ukiduresi aucilebloba), Tu safrTxis Tavidan acileba sxvagvarad SeuZlebeli iyo.
· ამრიგად,“განგრძობადი
საფრთხე’’ არ არის ‘’ukiduresi aucileblobis“ mdgomareoba
ხ
რისი დაცვა ხდება ‘’უკიდურესი
აუცილებლობისას’’ ?
რა სახის „უკიდურესი
აუცილებლობები ‘’ არსებობს ?
· aucilebeli
mogeriebisagan gansxvavebiT, ukiduresi
aucileblobisas dacvadia ara
mxolod individualuri, aramed agreTve sajaro samarTlebrivi sikeTe, mag., sagzao usafrTxoeba.
magaliTi:
petrem dainaxa, rom ucnobis avtomanqanas muxruWebi moeSala da quCaSi myofi
bavSvebisaken mieqaneboda. man barierad viRacis samTvliani motocikli gamoiyena
da manqana SeaCera. amgvarad petrem daaziana rogorc avtomanqana, aseve
motocikli, magram man daicva sajaro
interesi, sagzao usafrTxoeba da gadaarCina bavSvebis sicocxle. avtomanqanis mimarT
petrem ganaxorciela „TavdacviTi
ukiduresi aucilebloba“,
motociklis mimarT ki – „TavdasxmiTi უკიდურესი აუცილებლობა’’
„დახმარება“ „უკიდურესი
მდგომარეობისას’’
(მე-3 პირის სამართლებრივი სიკეთის დაცვა)
·
Uუkidures mdgomareobaSi SeiZleba iyos ara mxolod
sakuTari, aramed agreTve mesame piris samarTlebrivi
sikeTec(zemoTmoyvanili magaliTi). mesame piris samarTlebrivi sikeTis
dacvas ukiduresi aucileblobis viTarebaSi ukiduresi
mdgomareobisas daxmareba ewodeba.
magaliTi:
cecxlis Casaqrobad da cecxlmokidebuli adamianis gadasarCenad pirma sxvisi qurqi
gamoiyena. am dros marTalia, pirma sxvisi nivTi gaanadgura, magram man
gadaarCina adamianis sicocxle. misiQqmedeba („სხვისი ნივთის დაზიანება ან განადგურება’’ssk 187-e
muxlis 1-li nawili) gamarTlebulia ukiduresi aucileblobiT (ssk 30-e muxli).
· aseve
SesaZlebelia erTi piris samarTlebrivi sikeTe iqnas daculi misive meore,
SedarebiT naklebmniSvnelovani samarTlebrivi sikeTis xarjze.
magaliTi:
petres Ymanqanas cecxli waekida. petres megobarma cecxli petres qurqiT Caaqro.
am dros marTalia, pirma petres nivTi (qurqi) gaanadgura, magram man misive ufro
Zvirfasi nivTi gadaarCina. misiQqmedeba (ssk 187-e muxlis 1-li nawili)
gamarTlebulia ukiduresi aucileblobiT (ssk 30-e muxli).
ხ
რა მოთხოვნებს უნდა აკმაყოფილებდეს ქმედება რომ
იგი უკიდურესი აუცილებლობით გამოწვეულად ანუ „საჭირო ქმედებად’’ ჩაითვალოს ?
· ukiduresi aucileblobisas ukiduresobiT
gamowveuli qmedeba Semdeg faqtobriv pirobebs unda akmayofilebdes:
1.
qmedeba obieqturad
saWiro (ანუ aucilebeli) unda iyos, anu Sedegis Tavidan acileba sxvagvarad SeuZlebeli unda iyos.
2.
mesame piris, obieqturi[გარეშე] damkvirveblis ex
ante SexedulebiT am qmedebiT safrTxis Tavidan acileba SesaZlebeli unda iyos. [
მართლაც ,Tu am qmedebiT safrTxis Tavidan acilebis Sansi naklebia, gamoiricxeba am
qmedebis ganxorcielebis saWiroeba da Sesabamisad, ukiduresi aucileblobac]
3.
es qmedeba miznis misaRwevad yvelaze ufro rbili saSualeba(!) unda iyos.
magaliTi:
petres binaSi zemoTa binidan wyali Camodioda. petrem mezoblis binis kari
Seangria da onkani Caketa. mas SeeZlo, zemoTa mezoblis megobrisaTvis, romelic
iqve cxovrobda, gasaRebi gamoerTmia da kari ar Seengria. miuxedavad imisa, rom petre imwuTieri safrTxis mdgomareobaSi
moqmedebda, saWiroebis ararsebobsi gamo misi qmedeba, sxvisi nivTis dazianeba
(ssk 187-e muxli) ukiduresi aucileblobiT ver gamarTldeba (ssk 30-e muxli).
aucilebeli mogeriebisagan (ssk
28-e muxli) gansxvavebiT, ukiduresi aucileblobisas
(ssk 30-e muxli) Tu yvelaze ufro rbili
saSualeba safrTxis wyarosagan gaqcevaa, pirma es
saSualeba unda gamoiyenos da samarTlebrivi sikeTe ar daazianos, radgan ukiduresi aucileblobis principia interesTa Sewonasworebaa
da ara marTlwesrigis dacva (rogorc aucilebeli
mogeriebisas).
„სამართლებრივ
სიკეთეთა შეწონასწორება’’
·
ukiduresi aucileblobisas samarTlebriv sikeTeTa Sewonasworebisas
unda ვუპასუხოთ შემდეგ
კითხვებს :
1.
gadarCenili sikeTe ufro mniSvnelovania Tu
dazianebuli.
samarTlebriv
sikeTeTa rangirebisas daculi samarTlebrivi sikeTe
xelyofil samarTlebrivi sikeTes unda gadawonides.(და
არა პირიქით)
adamianis
sicocxle umaRles ierarqiul safexurze dgas da amitomac adamianis mokvdineba ukiduresi aucileblobiT ver gamarTldeba.
am
ZiriTad debulebidan gamonaklisia „ arapirdapiri
evTanaziis“ magaliTi, rodesac tkivilebiT datanjul
momakvdav adamians tkivildamayuCebeli medikamentiT sicocxle ki umokldeba, magram misi sicocxle amgvarad asatani xdeba.
am
magaliTSi SedarebiT grZel, magram autaneli tkivilebiT
gajerebul sicocxles SedarebiT mokle, magram tkivilisagan Tavisufali sicocxle
gadawonis.
Ppiris
qmedeba, adamianis sicocxlis Semokleba
(ssk 108-e muxli, mkvleloba) medikamentis micemiT, romelmac pacients tkivili
dauama da amgvarad misi sicocxle გარკვეული ხნით asatani gaxada, gamarTlebulia ukiduresi aucileblobiT (ssk 30-e muxli).
2. xom ar gamouwvevia safrTxe Tavad safrTxeSi
Cavardnili samarTlebrivi sikeTis mflobels?
· Tu
piri mezoblis ZaRls gaabrazebs misi mokvlis mizniT, ZaRli mas marTlac
gamoekideba da kbenas dauwyebs, piris mier ZaRlis mokvla ukiduresi aucileblobiT
ver gamarTldeba.
3. ra moculobis iyo Tavad safrTxe?
· SesaZlebelia
gamarTldes ufro maRal safexurze
mdgomi samarTlebrivi sikeTis mciremniSvnelovani xelyofa, Tu SedarebiT dabal safexurze mdgomi
samarTlebrivi sikeTisaTvis Seqmnili safrTxe metad didia.
mag.,
Sua zamTarSi gamvlelebis civi wyliT gawuwva da maTi gaciebis safrTxis Seqmna
mexanZris mier Senobis cecxlis Caqrobisas..
4. როგორია zianis dadgomis albaToba ?
rac
ufro didia გადარჩენილი
samarTlebrivi
sikeTisaTvis zianis dadgomis safrTxe
da
rac ufro naklebia safrTxeSi myofi samarTlebrivi sikeTis
gadasarCenad gawiruli samarTlebrivi
sikeTis xelyofis safrTxe,
miT
ufro dasaSvebia qmedeba.
5. როგორია gadarCenis Sansi ?
rac
ufro naklebia safrTxeSi myofi samarTlebrivi sikeTis gadarCenis Sansi, miT ufro
Znelad gamarTldeba სხვა samarTlebrivi
sikeTis xelyofa mis gadasarCenad.
ხ
ყურადღება:
· ukiduresi
aucileblobisas sicocxleTa
Sewonasworeba dauSvebelia.
ხ
· marTlwinaaRmdegobis
gamomricxveli ukiduresi
aucileblobiT ver gamarTldeba ა)verc safrTxis Semqmnelis mokvdineba
safrTxeSi Cavardnilis sicocxlis gadasarCenad da ბ)verc mcire odenobis adamianTa mokvdineba
mravali adamianis gadasarCenad ( ე.წ. „qvantitatiuri
ukiduresi aucilebloba“).
„ukiduresi
aucileblobis“
subieqturi mxare
· ukiduresi
aucileblobis subieqturi mxare mdgomareobs ა)samarTlebrivi
sikeTisaTvis safrTxis arsebobis codnasa da ბ)samarTlebrivi
sikeTis gadarCenis survilSi.
· Tu pirma ar icis, rom igi Tavisi qmedebiT samarTlebriv sikeTes gadaarCens,
igi ukiduresi aucileblobis
mdgomareobiT(მუხ. 30) ver gamarTldeba.
magaliTi:
petrem Tavisi mtris, pavles saxls dazianebis mizniT fanjrebi Caumtviria. Turme
pavles gazis gamTbobobeli gafuWebuli yofila da pavles mTel ojaxs goni hqonia
dakarguli. fanjrebis CamtvreviT saxli ganiavda da pavles da misi ojaxi gadarCa.
petres qmedeba (ssk 187-e muxlis 1-li nawili) ukiduresi aucileblobiT (ssk 30-e
muxli) ver gamarTldeba, radgan petrem ar icoda(!), rom
pavle da misi ojaxi safrTxeSi iyo.
„უკიდურესი აუცილებლობის სახეები’’
ukiduresi
aucileblobis ori saxe arsebobs:
1. TavdacviTi (defenziuri)
da
2. TavdasxmiTi (agersiuli)
ukiduresi aucilebloba.
· TavdacviTi ukiduresi aucileblobisas piri azianebs safrTxis wyaros safrTxeSi Cavardnili samarTlebrivi sikeTis gadasarCenad.
· TavdasxmiTi ukiduresi aucileblobisas ki amave mizniT ziandeba is samarTlebrvi sikeTe, romlisganac safrTxe ar momdinareobs.
magaliTi:
petres
Tavs daesxa mezoblis qofaki ZaRli da mis janmrTelobas safrTxe Seuqmna. man
ZaRls TavSi megobris nouTbuqi urtya, ZaRli mokla da nouTbuqic daamtvria. Aam
qmedebiT petrem ganaxorciela danaSaulis Semadgenloba – sxvisi nivTis ganzrax
ganadgureba an dazianeba (ssk 187-e muxlis 1-li
nawili) rogorc ZaRlis, aseve nouTbuqis mimarT.
petres
mier ZaRlis mokvla TavdacviTi ukiduresi
aucileblobiT gamarTldeba (ssk 30-e muxli), radgan ZaRli iyo petres
janmrTelobisaTvis Seqmnili safrTxis wyaro da petre misgan icavda Tavs. rac
Seexeba nouTbuqs, is TavdasxmiTi
ukiduresi aucileblobisas dazianda. safrTxe nouTbukisagan ar modioda da misi
dazianeba ufro mniSvnelovani samarTlebrivi sikeTis, petres janmrTelobis
dasacavad (TavdasxmiTi) ukiduresi aucileblobiT iyo gamowveuli.
rogorc TavdacviTi, aseve TavdasxmiTi ukiduresi aucilebloba
gamamarTlebeli garemoebaa, anu piri orive
magaliTiSi sisxlissamarTlebrivad pasuxs ar agebs danaSaulis ararsebobis gamo.
მაგრამ maT Soris aris erTi gansxvaveba.
TvdacviTi ukiduresi aucileblobisas piri samoqalaqosamarTlebrivadac ar agebs pasuxs,
TavdasxmiTi ukiduresi aucileblobis dros ki igi valdebulia, xelyofili samarTlebrivi sikeTis mflobels
ziani samoqalaqosamarTlebrivi wesiT aunazRauros. (მეგობარს
უყიდოს ნოუთბუქი)
ხ
ტერმინი „სხვა’’
30-ე მუხლში
·
sityva „sxva“ ssk 30-e muxlSi farTod unda gavigoT da masSi moviazroT ა)rogorc
im samarTlebrivisikeTis dazianeba,
romlidanac safrTxe momdinareobs, aseve ბ)im
samarTlebrivi sikeTis dazianebac, romelsac safrTxesTan araviTari kavSiri ar
aqvs.
რა განსხვავებაა „აუცილებელ
მოგერიებასა’’ და „უკიდურეს
აუცილებლობას’’ შორის ?
·
aucilebeli mogerieba da ukiduresi aucilebloba
erTmaneTisagan Semdegi niSnebiT gansxvavdeba:
1. aucilebeli mogerieba (ssk 28-e muxli) adamianis mier
ganxorcielebuli marTlsawinaaRmdego xelyofiT xasiaTdeba, ukiduresi aucilebloba(30-ე მუხლი) ki
safrTxiT, romelic, rogorc wesi, warmoSobilia bunebrivi movlenebiT,
cxovelis «TavdasxmiT» da sxv.
3.
aucilebeli mogerieba (ssk 28-e muxli) ukiduresi aucileblobisagan (ssk 30-e muxli)
gansxvavebiT, samarTlebriv sikeTeTa rangirebas ar
iTvaliswinebs (gamonaklisia aucilebeli
mogeriebis social-adeqvaturi SezRudvis specialuri SemTxvevebi). debuleba
imis Sesaxeb, rom xelyofil da dacul samarTlebriv sikeTeTa rangireba aucilebeli
mogeriebis niSani araa, SemdegSi gamoikveTeba: aucilebeli mogeriebisas SeiZleba dacul iqnas ufro dabal safexurze
mdgomi samarTlebrivi sikeTe da xelyofil iqnas ufro maRal safexurze mdgomi. mag., SeiZleba adamianma daicvas Tavisi janmrTeloba
Tavdamsxmelis mokvliT. adamianis
sicocxle (Tavdamsxmelisac) absoluturi samarTlebrivi sikeTea, janmrTeloba
ierarqiulad masze dabal safexurze dgas, magram
janmrTelobis dacvisas Tavdamsxmelis mokvla ssk 28-e muxlis safuZvelze
gamarTlebulia.
ukiduresi aucilebloba
daculi da xelyofili samarTlebrivi sikeTeebis rangirebis
princips eyrdnoba.
ukiduresi aucileblobით qmedeba gamarTldeba mxolod maSin, rodesac samarTlebriv sikeTeTa
SewonasworebiT dadgindeba, rom daculi samarTlebrivi sikeTe xelyofil
samarTlebriv sikeTesTan SedarebiT maRal ierarqiul safexurze dgas.
solidarobis principidan gamomdinare, samarTlebrivi sikeTisaTvis arsebuli
imwuTieri safrTxis arsebobisas am
samarTlebrivi sikeTis gadasarCenad dasaSvebia naklebadmniSvnelovani, safrTxesTan kavSirSi
armyofi samarTlebrivi sikeTis dazianebac ki.(!)
3.
aucilebeli
mogeriebisas piri araa
valdebuli, gaiqces an sxvas mimarTos dasaxmareblad (ssk 28-e muxlis me-2 nawili),
ukiduresi aucileblobisas ki qmedeba mxolod maSinaa gamarTlebuli, Tu
pirs sxva gamosavali ar hqonda, Tu am safrTxis Tavidan acileba sxva saSualebiT
ar SeiZleboda (ssk 30-e muxli)
მუხლი 28. აუცილებელი მოგერიება
1. მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს აუცილებელი მოგერიების მდგომარეობაში, ესე იგი ვინც მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფისას დააზიანებს ხელმყოფს თავისი ან სხვისი სამართლებრივი სიკეთის დასაცავად.
2. აუცილებელი მოგერიების უფლება პირს აქვს იმის მიუხედავად, შეუძლია თუ არა მას თავიდან აიცილოს ხელყოფა ან საშველად მოუხმოს სხვას.
3. ხელმყოფის დაზიანება მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფით წართმეული ქონების ან სხვა სამართლებრივი სიკეთის დასაბრუნებლად მართლზომიერია იმ შემთხვევაშიც, თუ ეს მოხდა უშუალოდ ხელმყოფის ხელში ამ სიკეთის გადასვლისთანავე და თუ მისი დაუყოვნებლივ უკან დაბრუნება ჯერ კიდევ შეიძლებოდა.
4. აუცილებელი მოგერიების ფარგლების გადაცილება ნიშნავს მომგერიებლის მიერ თავდაცვის აშკარა შეუსაბამობას მასზე თავდასხმის ხასიათთან და საშიშროებასთან.
მუხლი 30. უკიდურესი აუცილებლობა
მართლსაწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს ის, ვინც ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ქმედებას ჩაიდენს უკიდურესი აუცილებლობის მდგომარეობაში, ესე იგი ვინც სხვას დააზიანებს იმ საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, რომელიც ემუქრებოდა თვით დამზიანებლის ან სხვის სამართლებრივ სიკეთეს, თუ ამ საფრთხის თავიდან აცილება არ შეიძლებოდა სხვა საშუალებით და თუ დაზიანებული სიკეთე ნაკლებმნიშვნელოვანი იყო, ვიდრე გადარჩენილი სიკეთე.
Комментарии
Отправить комментарий