2.„საუარესოდ შემობრუნების’’ დაუშვებლობა [377-ე მუხ ნაწ. 1-ლი და 384-ე მუხ]

 

   

·        „საუარესოდ შემობრუნება’’- ე.ი. „საპელაციო სასამარტლოს ‘’ მიერ   პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების „გაუქმება’’ ან „შეცვლა’’ იმ „ნაწილში’’,რომელიც აპელანტს „არ უთხოვია’’, ან ისეთნაირად, როგორც მას „არ მოუთხოვია’’- დაუშვებელია[!]

 

·        „საუარესოდ შემობრუნების  დაუშვებლობა’’- პირდაპირ გამომდინარეობს კანონის დანაწესიდან,რომლის თანახმად :„სააპელაციო სასამარტლო’’ ამოწმებს „გადაწყვეტილებას’’ მხოლოდ „სააპელაციო საჩივრის’’ ფარგლებში[იხ. 377-ე მუხ ნაწ. 1-ლი] და,რომ „სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილიაშ“შეცვალოს’’ პირველი ინსტანციის სასამარტლოს გადაწყვეტილება მხოლოდ იმ ფარგლებში,რასაც მხარეები მოითხოვენ’’[იხ.384-ე მუხ]

 

     მუხლი 384. გადაწყვეტილების შეცვლის ფარგლები

 

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლო უფლებამოსილია შეცვალოს პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება მხოლოდ იმ ფარგლებში, რასაც მხარეები მოითხოვენ.

 

ხ

ყურადრება:

·        პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების სშემოწმებისას „სააპელაციო სასამართლო ‘’ შეიძლება მივიდეს დასკვნამდე ,რომ“გადაწყვეტილება’’ აშკარად „არასწორია’’  იმ “ნაწილსიც’’,რომელიც „არაა გასაჩივრებული’’ და „რომელიც აპელანტის სასარგებლოდაა გამოტანილი’’

მიუხედავად ამისა „სასამართლო ვერ გააუქმებს ‘’  არასწორ  „გადაწყვეტილებას’’ „ამ ნაწილში’’

·        მაგ:

სასამართლომ გამოიტანა გადაწყვეტილება,რომლითაც „ნაწილობრივ დააკმაყოფილა’’ ა-ს სარჩელი მ-ს მიმართ . დააკმაყოფილა მოთხოვნა  მ-ზე 10000 ლარის დაკიისრების შესახებ,მაგრამ უარი უთხრა ა-ს ამავე მოპასუხეზე 2000 ლარის დაკისრებაზე. ა-მ „სააპელაციო საჩივრით’’ გაასაჩივრა ეს „გადაწყვეტილება’’ იმ ნაწილსი,რომლითაც მას უარი ეთქვა მოპასუხეზე 2000 ლარის დაკისრებაზე.

ამ “გადაწყვეტილების’’ შემოწმების  შემდეგ სასამართლო მივიდა  დასკვნამდე,რომ არამარტო 2000 ლარი ,არამედ იირიდიულად და ფაქტობრივად არასწორია აპელანტ ა-ს სასარგებლოდ მ-ზე 10000 ლარის დაკისრებაც. მიუხედავად ამისა,“სააპელაციო სასამარტლო’’ ვერ გააუქმებს „გადაწყვეტილებას’’ ან „ნაწილსი’’,რომელიც აპელანტის „სასრგებლოდაა’’ გამოტანილი,ანუ ვერ გააუქმებს პირველი ინსტანციის სასანარტლოს[რაიონული ან საქალაქო სასამარტლოს] გადაწყვეტილებას ა-ს სასარგებლოდ  მ-ზე 10000 ლარის გადახდის დაკისრების შესახებ

 

ხ

·        „საუარესოდ შებრუნების’’ აკრძალვის პრინციპის გამარტლების მიზნიტ მოყავტ მრავალი არგუმენტი.

·        მათ შორის მნისვნელოვანია „ერთი ‘’ ის,რომ ეს პრინციპი ემყარება „დისპოზიციურობის პრინციპს’’,რომლის თანახმად,სასამართლომ  მსჯელობა უნდა წარმარტოს მხოლოდ“მხარის მოთხოვნის ფარგლებში’’

·        და „მეორე’’ ის,რომ „საუარესოდ შებრუნების’’ აკრძალვის პრინციპი წარმოადგენს „სააპელაციო საჩივრის’’ შეტანის უფლების -უზრუნველყოფის გარანტიას[რადგან განუმტკიცებს რწმენას აპელანტს ან კასატორს,რომ გადაწყვეტილება,რომელიც მის „სასარგებლოდაა ‘’ გამოტანილი „არ შეიცვლება’’ მის საზიანოდ[!]

ხ

·        „საუარესოდ შებრუნების’’ აკრძალვის პრინციპთან   „ერთად’’   საპროცესო კანონმდებლობა უშვებს „შეგებებული სააპელაციო[ან საკასაციო]  საჩივრის’’ წარდგენის შესაძლებლობას[უფლებას]

·        თუ „აპელანტის’’ მოწინააღმდეგე მხარემ შეიტანა „შეგებებული სააპელაციო საჩივრი’’  „გადაწყვეტილების’’ იმ ნაწილზე,რომელიც „აპელანტს’’ არ გაუსაჩივრებია[რადგან მის სასარგებლოდაა გამოტანილი],მაშინ „საპელაციო სასამარტლო’’ არამარტო უფლებამოსილია ,არამედ ვალდებულია შეამოწმოს „გადაწყვეტილების’’ ეს ნაწილიც.

·        დათუ ასეთი „შემოწმების’’ შემდეგ აღმოჩნდება,რომ „შეგებებული სააპელაციო საჩივარი’’ „დასაბუტებულია’’ ,მაშინ პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება უნდა გაუქმდეს იმ „ნაწილში’’,რომელიც „შეგებებული სააპელაციო საჩივრითაა’’ გასაჩივრებული.იგი უნდა გაუქმდეს მიუხედავად იმისა,რომ „აპელანტის’’[სააპელაციო სასამართლოსი საქმის აღძვრის ინიციატორის] სასარგებლოდაა გამოტანილი.[ანუ აქ უკვე აღარ მოქმედებს  „საუარესოდ შებრუნების’’ აკრძალვა]

ხ

მაგ. ზემოთ მოყვანილი მაგალითის მიხედვით ა-მ  გაასაჩივრა „გადაწყვეტილება’’ იმ „ნაწილში’’,რომელიც მის წინააღმდეგ იყო გამოტანილი,კერძოდ ,იმ „ნაწილში’’  რომლითაც უარი ეთქვა მოთხოვნაზე მოპასუხე მ-სთვის 2000 ლარის ა-ს სასარგებლოდ გადახდევინებაზე.

მოპასუხე მ-მ „შეგებებული სააპელაციო საჩივარიი’’ შეიტანა’’,რომლითაც მოიტხოვა „გადაწყვეტილების’’ გაუქმება იმ ნაწილსი,რომლიტაც მას დაეკისრა ა-ს სასარგებლოდ 10000 ლარის გადახდა.

„სააპელაციო სასამარტლომ’’ „დასაბუთებულად  ცნო’’ „შეგებებული სააპელაციო საჩივარი’’ და „გააუქმა’’ „გადაწყვეტილება’’ იმ ნაწილსი,რომლიტაც მოსარჩელე ა-ს სასარგებლოდ მ-ს დაეკისრა 10000 ლარის გადახდა;

ხოლო აპელანტ ა-ს უარი უთხრა „სააპელაციო საჩივრის’’ დაკმაყოფილებაზე და პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება’’[რომლითაც  ა-ს უარი ეთქვა მოპასუხე მ-ზე 2000 ლარის ას- სასარგებლოდ დაკისრებაზე] დატოვა „უცვლელად’’